Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια μεταβολική και πολυπαραγοντική νόσος που μπορεί να αλλάξει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής και την καθημερινότητα των ασθενών.
Η σωματική άσκηση συμβάλλει στη βελτίωση της μεταβολικής ρύθμισης, με την προϋπόθεση ότι το άτομο είναι εκπαιδευμένο έτσι ώστε να αποφεύγονται οι υπογλυκαιμίες κατά ή μετά την άσκηση.
Η βελτίωση της φυσικής κατάστασης, η ρύθμιση του δείκτη μάζας σώματος και η σημαντική μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα του ασθενούς είναι κάποια από τα πολύ σημαντικά οφέλη της άσκησης που βελτιώνουν την υγεία και την ποιότητα ζωής του ατόμου.
Για ένα άτομο με σακχαρώδη διαβήτη μια ασφαλής και ευχάριστη σωματική δραστηριότητα είναι σημαντική για την υγεία του. Ένας νεαρό άτομο με καλό μεταβολικό έλεγχο μπορεί με ασφάλεια να συμμετέχει σε περισσότερες δραστηριότητες, ενώ οι μεσήλικες και τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει να ενθαρρύνονται να είναι σωματικά δραστήριοι.
Η διαδικασία γήρανσης οδηγεί σε εκφυλισμό των μυών, των συνδέσμων, των οστών και των αρθρώσεων, και ο σακχαρώδης διαβήτης μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα. Φυσικά, πριν από την έναρξη κάθε προγράμματος άσκησης, το άτομο με διαβήτη θα πρέπει να εξετάζεται διεξοδικά για οποιαδήποτε υποκείμενη επιπλοκή.
Συγκεκριμένα, για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη η επίδραση της άσκησης στα επίπεδα της γλυκόζης επικεντρώνεται στα εξής σημεία:
- Παρατηρείται αύξηση της χρησιμοποίησης της γλυκόζης (με αποτέλεσμα την σταδιακή μείωση των επιπέδων στο αίμα)
- Ενεργοποιείται ο μηχανισμός νεογλυκογένεσης (συμμετέχοντας στην διαδικασία της παραγωγής ενέργειας)
- Γίνεται οξείδωση των ελεύθερων λιπαρών οξέων (συμβάλλοντας στο καλύτερο μεταβολικό έλεγχο)
- Αυξάνεται η πρόσληψη της γλυκόζης από τους σκελετικούς μύες (και μειώνονται τα επίπεδα της στο αίμα)
- Αυξάνεται η ευαισθησία των κυττάρων στην ινσουλίνη (επιτρέποντας την να δεσμεύσει την γλυκόζη)
Άμεσα αποτελέσματα της άσκησης είναι ότι γίνεται περισσότερο διαπερατή η μεμβράνη των κυττάρων στη γλυκόζη και πετυχαίνουμε καλύτερη χρησιμοποίηση της ινσουλίνης από τον οργανισμό, ενώ έμμεσοι τρόποι είναι η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, η ρύθμιση της υπέρτασης, η βελτίωση του ψυχολογικού προφίλ και της ποιότητας ζωής.
Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί ότι η άσκηση θα πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα με τον τύπο διαβήτη του κάθε ασθενούς.
- Ιδιαίτερα σε άτομα με διαβήτη τύπου Ι θα πρέπει να ακολουθείται συγκεκριμένο πρωτόκολλο συνδυασμού χορήγησης ινσουλίνης και άσκησης ανάλογα με την ένταση της άσκησης, προκειμένου να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα υπογλυκαιμίας.
- Αντιθέτως, στον τύπου ΙΙ δεν είναι τόσο αυστηροί οι περιορισμοί. Παρόλα αυτά και πάλι πρέπει να υπάρχει έλεγχος της διατροφής, ιδιαίτερα στους παχύσαρκους.