Είσαι ένας από τους πολλούς που παρακολουθούν με εμμονή τα δεδομένα που αφορούν τη φυσική δραστηριότητα, κοιτάζοντας με δέος τον βηματομετρητή ή τη συσκευή παρακολούθησης φυσικής κατάστασης; Νιώθεις ένα ελαφρύ σφίξιμο στο στομάχι ή ενοχή όταν δεν φτάνεις τα 10.000 βήματα στο τέλος της ημέρας σου; Τότε διάβασε αυτό.
Αυτή τη χρονιά, η The Guardian ανέφερε ότι έως το 2020 περισσότεροι από 500 εκατομμύρια άνθρωποι θα φοράνε συσκευές παρακολούθησης βημάτων. Αυτός ο εκπληκτικός αριθμός δείχνει τη μετακίνηση του ενδιαφέροντος των ανθρώπων για βελτιωμένη υγεία και μακροζωία, καθώς και την τάση για gadgets. Ο κανόνας των 10.000 βημάτων την ημέρα κυκλοφορεί πολύ στον κόσμο του health & fitness τα τελευταία χρόνια: όλοι προσπαθούμε να πιάσουμε αυτόν τον μαγικό αριθμό κάθε 24 ώρες. Είναι όμως ένας έγκυρος κανόνας; Ας δούμε την έρευνα και ας αποφασίσουμε.
10.000 βήματα: εφικτό ή ανέφικτο σενάριο;
Για να καταλάβεις τον κανόνα των 10.000 βημάτων, είναι απαραίτητο να εξετάσεις την προέλευσή του. Η ιδέα προέκυψε από μια παιχνιδιάρικη (αν και πολύ επιτυχημένη) γιαπωνέζικη καμπάνια marketing στα μέσα του 1960. Ο στόχος ήταν να λανσαριστεί μια διαφήμιση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκυο το 1964. Η ιαπωνική εταιρεία Yamasa σχεδίασε τον πρώτο στην ιστορία βηματομετρητή που ήταν wearable και ονομαζόταν «manpo-kei», δηλαδή το «μέτρο των 10.000 βημάτων». Δεν υπήρχε καμία έρευνα πίσω από αυτόν τον αριθμό: η εταιρεία διάλεξε απλά τον αριθμό ως ενδεικτικό για έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Δηλαδή, 10/10 ως προς την επινοητικότητα και την αύξηση κεφαλαίου, αλλά 0/10 ως προς την υποστηρικτική επιστήμη και την έρευνα.
Ανεπαρκής επιστημονική έρευνα
Σύμφωνα με την Professor Catrine Tudor-Locke, η οποία συνέταξε ένα έγγραφο που πραγματευόταν την αναφορά των μέσων για το φαινόμενο των 10.000, η προέλευση της τάσης των 10.000 βημάτων την ημέρα ανάγεται στα ιαπωνικά running clubs και ένα εταιρικό σλόγκαν. Και πάλι, καθίσταται σαφές ότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική έρευνα που να στηρίζει αυτό το concept.
Αν λοιπόν τον περπάτημα είναι καλό για εμάς, τότε γιατί τα 10.000 βήματα την ημέρα να είναι απαραίτητα κακό; Η ιδέα πρωτοεμφανίστηκε το 1960, στην Ιαπωνία. Τώρα είναι 2019 και πολλές από τις διατροφικές συνήθειές μας έχουν αλλάξει. Το ’60, ο ιαπωνικός πληθυσμός κατανάλωνε λιγότερες θερμίδες και λιγότερα ζωικά λιπαρά. Καθώς οι άνθρωποι που οδηγούσαν ήταν λιγότεροι, προφανώς περπατούσαν περισσότερο από όσο σήμερα. Η διαθεσιμότητα των μεταφορικών μέσων βελτιώθηκε σημαντικά από τη δεκαετία του ’60, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι πιθανότητες για μια πολύ καλή φυσική κατάσταση ακόμη και για τους πιο ευαισθητοποιημένους σε θέματα υγείας.
Θέσε τον προσωπικό στόχο σου
Το περπάτημα έχει πολυάριθμα οφέλη: αυξημένη οστική πυκνότητα, μειωμένη παχυσαρκία, βελτιωμένη καρδιακή υγεία, πνευματική ευεξία και καλή φυσική κατάσταση όλο τον χρόνο είναι μόνο μερικά από αυτά. Μπορεί τα 10.000 βήματα την ημέρα να φαίνονται ακατόρθωτα για μερικούς και κάπως παραπλανητικά για άλλους.
Υπάρχει μεγάλο πλήθος ερευνών που επισημαίνει πώς ακόμη και η ήπια άσκηση όπως το καθημερινό γρήγορο περπάτημα, έχει βελτιώσει τη συνολική υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων. Αλλά όσο σκληρά και αν προσπαθούμε, μερικές μέρες οι υποχρεώσεις της καθημερινότητας και της εργασίας μας, δεν μας επιτρέπουν να φτάσουμε αυτόν τον στόχο των 10.000 βημάτων την ημέρα. Αν θέσεις τη δική σου βάση για το πόσα βήματα μπορείς να κάνεις την ημέρα, θα μπορέσεις να θέσεις τους δικούς σου στόχους και να μη νιώθεις απογοήτευση όταν δεν μπορείς να φτάσεις τα πολυπόθητα 10.000 βήματα κάθε μέρα. Όταν βάζεις έναν προσωπικό στόχο, είναι πιο δύσκολο να εγκαταλείψεις την ιδέα του να περπατάς περισσότερο.
Πόσα βήματα πρέπει να κάνουμε την ημέρα;
Ένας μέσος άνθρωπος κάνει περίπου 100 βήματα το λεπτό. Για να φτάσεις τα 10.000 βήματα την ημέρα πρέπει να περπατάς για 100 λεπτά. Για αυτούς που εργάζονται σε γραφεία ή έχουν θέσεις εργασίας που δεν απαιτούν πολλή κίνηση, αυτό μπορεί να είναι ανέφικτο και απογοητευτικό. Είναι σαφές ότι 10.000 βήματα δεν είναι απαραίτητα ο σαφής αριθμός που όλοι πιστεύαμε ότι ήταν, αλλά ένα καλό concept που σκόπευε σε ένα έξυπνο χρηματικό κέρδος. Ωστόσο, αν ξεχάσουμε τον αριθμό 10.000, η ίδια η ιδέα είναι εξαιρετική: λίγη άσκηση είναι καλύτερη από το τίποτα και δεν χρειάζεται να σκέφτεσαι όλες αυτές τις χιλιάδες βήματα για να έχεις αποτέλεσμα.
