Για την αντιμετώπιση της χαλάρωσης κόλπου και της πρόπτωσης της μήτρας τους υπάρχουν αρκετές τεχνικές. Ποιες είναι αυτές και ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους;
Η χαλάρωση του κόλπου και η πρόπτωση της μήτρας μπορεί να είναι αποτέλεσμα πολλών, δύσκολων, πολύωρων τοκετών, παθήσεων του κολλαγόνου, αποτέλεσμα του τρόπου ζωής των γυναικών, αλλά και συχνά χωρίς συγκεκριμένο προδιαθεσικό παράγοντα. Σε κάθε περίπτωση έχουν καταστραφεί οι σύνδεσμοι που στηρίζουν το γεννητικό σύστημα της γυναίκας.
Χαρακτηριστικά ο κόλπος χαλαρώνει και τα τοιχώματά του γίνονται εμφανή και συχνά βρίσκονται έξω από αυτόν. Όταν συνοδεύεται από πρόπτωση της μήτρας, τότε ο τράχηλος της μήτρας, το τμήμα της δηλαδή που βρίσκεται μέσα στον κόλπο και απ’ όπου λαμβάνεται το επίχρισμα κατά Παπανικολάου, βγαίνει μέχρι την είσοδο του κόλπου ή ακόμα και έξω από τον κόλπο.
Η ίδια η γυναίκα αντιλαμβάνεται εύκολα την αλλαγή στο αιδοίο της, μπορεί να την αισθανθεί με τα δάχτυλα και να την αναγνωρίσει οπτικά με τη χρήση ενός καθρέφτη. Μπορεί να υπάρχουν συνοδά συμπτώματα, όπως η αίσθηση βάρους χαμηλά, πόνος στη μέση και τράβηγμα κατά την ορθοστασία, λόγω της επίδρασης της βαρύτητας στον, χαλαρό πλέον, κόλπο. Μερικές φορές συνοδεύεται από δυσκολία στην ούρηση, αλλά και ατελή κένωση της ουροδόχου κύστης, με αποτέλεσμα την πιθανότητα ουρολοιμώξεων, καθώς και από την παρουσία αίματος στο εσώρουχο λόγω της τριβής του κόλπου. Η διάγνωση τίθεται με τη γυναικολογική εξέταση και η θεραπεία είναι ανάλογη της χαλάρωσης.
Οι θεραπευτικές επιλογές
Στις περισσότερες περιπτώσεις σημαντικής χαλάρωσης του κόλπου, η μήτρα και ο τράχηλος ακολουθούν και προσπίπτουν. Ο συνδετικοί ιστοί έχουν καταστραφεί και έτσι η θεραπεία αποκατάστασης της χαλάρωσης του κόλπου με την κλασική κολποραφία είναι ανεπαρκής και οδηγεί σε επανεμφάνιση της χαλάρωσης και της πρόπτωσης. Έτσι, μία στις τρεις γυναίκες με τη σύνθετη αυτή πάθηση ξαναχειρουργείται σε μερικά χρόνια. Η αφαίρεση της μήτρας είτε από τον κόλπο είτε με κλασικό χειρουργείο από την κοιλιά (λαπαροτομία) δεν λύνει το πρόβλημα, καθώς οι βασικοί σύνδεσμοι στήριξης, που ονομάζονται εγκάρσιοι και ιερομητρικοί, έχουν χαλαρώσει και δεν έχουν την ικανότητα να αναπαραχθούν.
Η χρήση, λοιπόν, μη απορροφήσιμων ραμμάτων, αλλά και συνθετικών υλικών (πλέγματα) είναι η μόνη ικανοποιητική λύση. Έχουν όμως και αυτές τα προβλήματά τους. Η χρήση ραμμάτων από τον κόλπο για να στηριχθεί ο κόλπος ή η μήτρα, έχει αποδεκτά ποσοστά επιτυχίας, αλλά μία στις 5 γυναίκες μπορεί να ξαναχειρουργηθεί και μία στις 20 να υποφέρει από πόνο στο γλουτό, λόγω των ραμμάτων, με αποτέλεσμα να χρειαστεί η αφαίρεσή τους. Η τεχνική αυτή επίσης δεν αναπαράγει τη φυσιολογική ανατομία του κόλπου και δημιουργεί έτσι μετεγχειρητική χαλάρωση του προσθίου τοιχώματος (κυστεοκήλη) σε μία στις 3 γυναίκες περίπου.
Η χρήση πλέγματος από τον κόλπο ήταν πολύ δημοφιλής πριν από λίγα χρόνια. Είχε καλά αποτελέσματα, όμως λόγω της διάνοιξης του κόλπου για την τοποθέτησή τους, είχε πολύ μεγάλα ποσοστά διάβρωσης, το πλέγμα έβγαινε στον κόλπο και, καθώς είναι συνθετικό υλικό (πλαστικό), δημιουργούσε πόνο στη σeξουαλική επαφή, φαγούρα στον κόλπο, υγρά και δυσανεξία. Επίσης μία στις πέντε γυναίκες ξαναχειρουργείται, είτε εξαιτίας χαλάρωσης πάλι είτε επιπλοκών από διάβρωση του πλέγματος. Για το λόγο αυτό, τα κολπικά πλέγματα δεν συνιστώνται πλέον από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων FDA.
Η προτιμητέα μέθοδος
Αντιθέτως η χρήση πλέγματος κοιλιακά και όχι από τον κόλπο έχει εξαιρετικά μικρά ποσοστά επιπλοκών και λόγω των πολυάριθμων (πλέον των 40 σε αριθμό) μελετών σε περίπου 4.000 ασθενείς έχει αποδειχθεί ασφαλής. Έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας σε πρόπτωση της μήτρας και του κόλπου και σε ό,τι αφορά τον αριθμό διάβρωσης, λιγότερο του ενός στα 100 περιστατικά. Μελέτες ικανοποίησης ασθενών δείχνουν σαφή υπεροχή της τεχνικής αυτής, καθώς και της λαπαροσκοπικής μετεξέλιξής της, δηλαδή της χρήσης μικρών οπών 0,5-1 cm.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση για τη χαλάρωση και την πρόπτωση της μήτρας και του κόλπου έχει πολύ λιγότερο πόνο και απώλεια αίματος. Η γυναίκα φεύγει από το νοσοκομείο την επόμενη μέρα του χειρουργείου και έχει εξαιρετικά γρήγορη ανάρρωση. Είναι μια τεχνικά δύσκολη εγχείρηση, που απαιτεί εξειδικευμένη λαπαροσκοπική ομάδα και τεχνογνωσία.
Τα τελευταία δυόμισι χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί στη Νοσοκομείο ΜΗΤΕΡΑ του Ομίλου ΥΓΕΙΑ περίπου 100 περιστατικά (η μεγαλύτερη σειρά πανελλαδικά) λαπαροσκοπικής αποκατάστασης πρόπτωσης μήτρας και κόλπου, ακόμα και σε νεαρές γυναίκες, που είχαν την ατυχία πριν από την τέταρτη δεκαετία της ζωής τους να αντιμετωπίσουν την πάθηση αυτή. Διατηρήθηκε τόσο η μήτρα τους όσο και η γονιμότητά τους, με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Ιωάννης Κουτουκός, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, ειδικός στη Λαπαροσκοπική και Ενδοσκοπική Χειρουργική, Επιστημονικός Συνεργάτης ΜΗΤΕΡΑ
iatronet.gr
