Πες τι έχεις, να σου πω ποια ορμόνη σου χτυπάει «κόκκινο» (και πως θα το αντιμετωπiσεις).
Eίναι το μυστικό «όπλο» του σώματός σου: οι ορμόνες κάνουν την καρδιά σου να χτυπά δυνατά, το πεπτικό σου σύστημα να δουλεύει ρολόι και το μυαλό σου κοφτερό. Κι όμως, όποτε νιώθεις πεσμένη, αγχωμένη, φουσκωμένη ή πολύ κουρασμένη, μπορεί να φταίει κάποια γυναικεία ορμόνη.
Μπορεί να βγουν εκτός ορίων όταν έχεις στρες, είσαι πιεσμένη, δεν κοιμάσαι ή δεν τρως καλά και να δημιουργήσουν πραγματικό χάος.
Εδώ θα βρεις τα πέντε σημάδια που δείχνουν ότι οι ορμόνες σου εμφανίζουν ανισορροπία – και πώς να τις ξαναβάλεις στο σωστό δρόμο.
Είσαι συνέχεια κουρασμένη: Ποια ορμόνη φταίει;
«Αν κοιμάσαι ένα οχτάωρο και πάλι ξυπνάς νυσταγμένη, τα χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης θα μπορούσαν θα κλέβουν τον ύπνο σου» τονίζει η Sara Gottfried, M.D., συγγραφέας του The Hormone Cure. Η προγεστερόνη, φυσικά, μειώνεται απότομα με την εμμηνόπαυση, μπορεί όμως να αρχίσει να πέφτει ακόμη και από τα 30 σου, όταν οι ωοθήκες σου αρχίζουν να απελευθερώνουν λιγότερα ωάρια.
Επειδή οι ορμόνες ρυθμίζουν τον εσωτερικό σου θερμοστάτη, όταν πέφτουν τα επίπεδά τους, η θερμοκρασία σου μπορεί να ανεβοκατεβαίνει μες στη νύχτα, με αποτέλεσμα να ιδρώνεις το βράδυ και να μην απολαμβάνεις βαθύ και ξεκούραστο ύπνο.
Τι μπορείς να κάνεις:
«Διατήρησε σταθερή τη θερμοκρασία στο υπνοδωμάτιο στους 17 βαθμούς Κελσίου για να κρατήσεις υπό έλεγχο τους νυχτερινούς ιδρώτες» προτείνει η Gottfried. Επίσης, κατανάλωνε πολλές τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C (κόκκινη πιπεριά, πορτοκάλι, μπρόκολο). Η λήψη 750 mg βιταμίνης C τη μέρα μπορεί να αυξήσει την προγεστερόνη σε γυναίκες με ανεπάρκεια, σύμφωνα με μελέτη στο Fertility and Sterility.
Αν έχεις προβλήματα με την περίοδό σου, επισκέψου το γυναικολόγο σου ώστε να αποκλείσει άλλες σοβαρότερες αιτίες που σχετίζονται με τα χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης, όπως η ενδομητρίωση ή ο καρκίνος του ενδομητρίου.
Φταρνίζεσαι ή έχεις δύσπνοια πριν από την περίοδό σου: Ποια ορμόνη φταίει;
Έρευνες έχουν δείξει πως τα αλλεργικά συμπτώματα επιδεινώνονται σε κάποιες γυναίκες τις ημέρες πριν από την περίοδό τους. Και οι προεμμηνορροϊκές ορμονικές διακυμάνσεις μπορεί να δυσκολεύουν στην αναπνοή τις γυναίκες με άσθμα. Και πάλι ο ένοχος μπορεί να είναι η προγεστερόνη. Τα αυξημένα της επίπεδα τις ημέρες πριν από την περίοδό σου προσομοιάζουν με τη φλεγμονή των αεραγωγών που μπορεί να δημιουργήσουν το κατάλληλο έδαφος για κρίση άσθματος, αποκαλύπτεται σε μελέτη από το Πανεπιστήμιο ΜακΜάστερ του Καναδά.
Από την άλλη πλευρά, καθώς αυξάνονται τα οιστρογόνα κατά το πρώτο μισό του έμμηνου κύκλου σου, μειώνεται η φλεγμονή των αεραγωγών.
Τι μπορείς να κάνεις: Κράτησε ημερολόγιο για μερικούς μήνες καταγράφοντας τη φάση του κύκλου σου (η πρώτη ημέρα της περιόδου σου είναι η ημέρα Νο 1) και συμπτωμάτων αλλεργίας ή άσθματος που μπορεί να έχεις. Μετά συζήτησε αυτές τις πληροφορίες με το γιατρό σου. Αν υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στα δύο, ο γιατρός συσκευή εισπνοών για το άσθμα ή να παίρνεις μη συνταγογραφούμεναν χάπια για τις αλλεργίες προληπτικά.
Το αντισυλληπτικό χάπι μπορεί, επίσης, να συμβάλλει στη ρύθμιση της αυξομείωσης των ορμονών σου.
Νιώθεις πεσμένη; Ποια ορμόνη μπορεί να φταίει;
Πρόσθεσε την κατάθλιψη στον κατάλογο με τα προβλήματα που προκαλεί το χρόνιο άγχος.
«Περίπου οι μισοί από τους ανθρώπους με κατάθλιψη έχουν αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του άγχους» επισημαίνει η Gottfried.
Τα συνεχώς υψηλά επίπεδά της μπορεί να μειώσουν την παραγωγή των χημικών που σταθεροποιούν τον εγκέφαλο, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, στον οργανισμό σου. Από την άλλη πλευρά, γνωρίζεις (φυσικά!) ότι η άσκηση λειτουργεί σαν αερόσακος κατά του άγχους, πολλές γυναίκες όμως κάνουν το λάθος να γυμνάζονται πολύ σκληρά.
Τριάντα λεπτά άσκησης στο 80% της μέγιστης προσπάθειάς σου (ένα γρήγορο τρέξιμο ή ένα δυνατό μάθημα spinning) μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα της κορτιζόλης κατά 83%, διαπιστώθηκε σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Endocrinological Investigation.
Τι μπορείς να κάνεις: «Ενάλλασσε την ένταση των προπονήσεών σου, περιορίζοντας τα σκληροπυρηνικά προγράμματα σε δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα και προτίμησε τη διαλειμματική προπόνηση, κατά την οποία δεν αυξάνεται τόσο πολύ η κορτιζόλη» προτείνει η ειδικός.
Τις άλλες ημέρες κάνε δραστηριότητες χαμηλής έντασης, όπως yoga ή μαθήματα με μπάρα, που έχει αποδειχτεί ότι μειώνουν την έκκριση της συγκεκριμένης ορμόνης. Και άλλαξε τη διατροφή σου. Σε έρευνα τονίζεται πως η αύξηση της πρόσληψης των Ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί, επίσης, να ελέγξει την έκκριση της κορτιζόλης.
Τα καρύδια και ο λιναρόσπορος μαζί με το πρωινό σου θα βοηθήσουν να παραμένουν υπό έλεγχο τα επίπεδα της κορτιζόλης όλη τη μέρα.
Το δέρμα σου ξεφλουδίζει και έχεις φαγούρα: Ποια ορμόνη μπορεί να φταίει;
Τα ξηρά μπαλώματα στο δέρμα είναι μία από τις πρώτες ενδείξεις πως οι ορμόνες του θυρεοειδούς σου βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα. Αυτές οι ορμόνες ρυθμίζουν τη λειτουργία του μεταβολισμού σου. Όταν τα επίπεδά τους είναι χαμηλά, όλα τα συστήματα γίνονται πιο νωθρά.
Ο ρυθμός με τον οποίο ανανεώνονται τα κύτταρα του δέρματός σου μειώνεται, με αποτελέσματα την ξηροδερμία, την ερυθρότητα και τα εξανθήματα.
Τι μπορείς να κάνεις:
«Επισκέψου το γιατρό σου, αν το δέρμα σου είναι ακό- μη ξηρό έπειτα από 1 μήνα εντατικής περιποίησης με ενυδατικές κρέμες, ειδικά αν παρατηρήσεις και άλλα συμπτώματα υπολειτουργικού θυρεοειδούς, όπως ανεξήγητη αύξηση βάρους, εύθραυστα νύχια και μαλλιά ή αν έχεις καθυστέρηση στην περίοδό σου» τονίζει η ειδικός. Με μία απλή εξέταση αίματος θα διαγνωστεί τυχόν διαταραχή.
Έχεις πάρει επιπλέον κιλά χωρίς προφανή λόγο: Ποια ορμόνη μπορεί να φταίει;
Η έλλειψη ύπνου μπορεί να επηρεάζει τις ορμόνες της όρεξης. Σε νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Sleep βρέθηκε πως στις γυναίκες που έλαβαν μέρος σε αυτήν έπειτα από ύπνο λίγων μόνο ωρών το βράδυ τα επίπεδα των πεπτιδίων-1 (παρόμοιων με των γλυκογόνων), μιας ορμόνης που ελέγχει τον κορεσμό, ήταν μειωμένα.
«Όταν δε νιώθεις χορτάτη, συνήθως συνεχίζεις να τρως» σημειώνει η συγγραφέας της μελέτης, Marie Pierre St-Onge, PhD.
Για την ακρίβεια, σε άλλη μελέτη της φάνηκε πως οι γυναίκες καταναλώνουν κατά μέσο όρο 329 περισσότερες θερμίδες τις ημέρες που δεν κοιμούνται αρκετές ώρες.
Τι μπορείς να κάνεις: Προσπάθησε, κατ’ αρχάς, να κοιμάσαι 7 με 9 ώρες το βράδυ. Και ξεκίνα τη μέρα σου με πρωτεϊνούχο πρωινό που θα βοηθήσει να παραμείνουν υπό έλεγχο οι ορμόνες της πείνας. Οι παχύσαρκες γυναίκες που έφαγαν ως πρωινό αβγά με μοσχαρίσιο λουκάνικο κατανάλωσαν 135 θερμίδες λιγότερες από εκείνες που ξεκίνησαν τη μέρα τους με ένα μπολ δημητριακών με τις ίδιες θερμίδες, σύμφωνα με μελέτη στο The American Journal of Clinical Nutrition.
Ο λόγος; Ένα πλούσιο σε πρωτεΐνες πρωινό ανεβάζει τα επίπεδα μιας άλλης ορμόνης του κορεσμού, του πεπτιδίου ΥΥ, όλη τη μέρα.
