Καούρες, συσπεψία, δυσκοιλιότητα, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, πρόλαβέ τα και σώσε το στομάχι και το έντερό σου.
Αν έχεις:
… Καούρες
Πρόκειται για ερεθισμό του οισοφάγου που προκαλείται από τα οξέα που ανεβαίνουν από το στομάχι. Οι καούρες είναι το κύριο σύμπτωμα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Γιατί συμβαίνουν: Όταν καταπίνουμε, το φαγητό κατεβαίνει από το λαιμό και
τον οισοφάγο και καταλήγει στο στομάχι.
Φυσιολογικά, μια μυϊκή βαλβίδα, που ονομάζεται κάτω οισοφαγικός σφιγκτήρας, ανοίγει για να επιτρέψει στην τροφή να μπει στο στομάχι και μετά κλείνει ξανά αποτελώντας έτσι έναν ισχυρό αντιπαλινδρομικό μηχανισμό.
Κατόπιν το στομάχι απελευθερώνει ισχυρά οξέα που διασπούν το φαγητό. Αν όμως ο κάτω οισοφαγικός σφιγκτήρας ανοίγει πολύ συχνά ή δεν κλείνει όσο σφιχτά πρέπει, τα στομαχικά οξέα μπορεί να παλινδρομήσουν ή να ανέβουν προς τον οισοφάγο, βλάπτοντάς τον και προκαλώντας την αίσθηση καύσου που γνωρίζουμε ως καούρα. Όταν τα στομαχικά οξέα ανεβαίνουν στον οισοφάγο, πέρα από καούρες, μπορεί επίσης να προκαλέσουν έλκη, ακόμα και άλλα σοβαρότερα προβλήματα.
Συμπτώματα: Αίσθηση καψίματος στο στέρνο σου που εμφανίζεται μετά το φαγητό και διαρκεί από μερικά λεπτά έως αρκετές ώρες. Τι άλλο μπορεί να νιώθεις; Πόνο στο στήθος, κάψιμο στο λαιμό, ενοχλητικό βήχα, δυσκολία στην
κατάποση, αίσθηση ότι έχει «κολλήσει».
…Αν νιώθεις το φαγητό στο στήθος ή στο λαιμό σου
Αντιμετώπιση: Η φαρμακευτική αντιμετώπιση της καούρας μπορεί να αποτελείται από συνταγογραφούμενα ή όχι φάρμακα. Ο γαστρεντερολόγος θα σου δώσει θεραπεία και οδηγίες για τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (δες
παρακάτω).
…Αν σε ταλαιπωρεί η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Πρόκειται για χρόνια παλινδρόμηση οξέων στον οισοφάγο. Αν δε θεραπευτεί, μπορεί να προκαλέσει πολλές επιπλοκές, ανάμεσά τους οισοφαγίτιδα, έλκη του οισοφάγου, χρόνια πνευμονική νόσο και οισοφάγο Barrett (μια αλλαγή στα τοιχώματα του οισοφάγου που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου σε αυτό το σημείο).
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη το 2005, τέσσερις στους δέκα Έλληνες εμφανίζουν συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρομικής νόσου (ΓΟΠΝ).
Αίτια: Οι κακές διατροφικές συνήθειες (όπως η γρήγορη κατάποση ή η κατανάλωση πικάντικων ή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά τρόφιμα), το
κάπνισμα και η παχυσαρκία.
Συμπτώματα: Αίσθημα καύσου, τάση για εμετό, ναυτία. Σύμφωνα με αμερικανική έρευνα, περισσότερα από 80% των ατόμων με αίσθημα καύσου δεν απολάμβαναν το φαγητό τους, περισσότερα από 60% είπαν ότι αντιμετώπιζαν διαταραχές του ύπνου, περισσότερα από 40% είχαν δυσκολία
συγκέντρωσης στη δουλειά τους, ενώ περισσότερα από 20% ένιωθαν ότι
επηρέαζε τη σεξουαλική ζωή τους.
Αντιμετώπιση: Μπορείς να καταπραΰνεις τα συμπτώματα με
προσοχή στις συνήθειες:
• Απόφυγε να ξαπλώσεις για 3 ώρες μετά το γεύμα.
• Προτίμησε μικρά και τακτικά γεύματα, με ελάχιστα λιπαρά.
• Ανασήκωσε το προσκέφαλο στο κρεβάτι κατά 15-20 εκ.
• Απόφυγε «ερεθιστικές» ουσίες, όπως κρεμμύδι, σκόρδο, μπαχάρια, κόκκινες σάλτσες, μέντα, ξίδι, σιροπιαστά γλυκά, τηγανητά, σοκολάτα, αλκοόλ (ειδικά το κόκκινο κρασί).
• Απόφυγε ή μείωσε το κάπνισμα.
• Μείωσε το βάρος σου.
• Αν δεν υπάρχει βελτίωση με την αλλαγή συνηθειών και τη συστηματική φαρμακευτική αγωγή, αλλά και όταν ο ασθενής δυσκολεύεται να συμμορφωθεί στη μακροχρόνια θεραπεία, ειδικά με διαφραγματοκήλη, ή με εμφάνιση
επιπλοκών της παλινδρόμησης (όπως, οισοφαγίτιδα), είναι δυνατή η αντιμετώπιση της ΓΟΠΝ με χειρουργική επέμβαση.
…Αν υποφέρεις από στομαχικό έλκος:
Το έλκος στο στομάχι ή στο δωδεκαδάκτυλο είναι στην ουσία μία πληγή στην εσωτερική επιφάνεια του πεπτικού συστήματος.
Αίτια: Πρόκειται για αρκετά συχνή πάθηση χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένη αιτία.
Συχνά ευθύνεται η μόλυνση από ένα βακτηρίδιο το οποίο ονομάζεται ελικοβα-
κτηρίδιο του πυλωρού. Υπάρχουν, όμως, παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν
τον κίνδυνο για έλκος, όπως η χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ενώ πικάντικα φαγητά μπορούν να το επιδεινώσουν.
Συμπτώματα: Μπορεί και να μην εμφανιστούν, αλλά συνήθως είναι πόνος στο στομάχι ανάμεσα στα γεύματα ή τη νύχτα, φούσκωμα, καούρες και ναυτία.
Αντιμετώπιση: Βασίζεται κυρίως σε φαρμακευτική αγωγή που περιλαμβάνει: αντιβιοτικά που έχουν στόχο την εξάλειψη του ελικοβακτηριδίου, φάρμακα που μειώνουν την έκκριση οξέων από το στομάχι και φάρμακα που προστατεύουν τη βλενογόννο, όπως τα αντιόξινα.
…Αν πάσχεις από κοιλιοκάκη
Πρόκειται για δυσανεξία στη γλουτένη, πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το
κριθάρι, στη βρόμη και τη σίκαλη. Η αντίδραση του οργανισμού είναι η παραγωγή αντιγλιαδινικών αντισωμάτων, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την
καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου.
Πρόκειται για κληρονομική πάθηση και θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα, επειδή η βλάβη προκαλείται από το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.
Γιατί συμβαίνει: Συνήθως εκδηλώνεται στα βρέφη μόλις εισαχθούν δημητριακά στη διατροφή τους, σε ηλικία 6 μηνών, αλλά και σε ενήλικες που μπορεί να ζουν χωρίς συμπτώματα για πολλά χρόνια.
Συμπτώματα: Διαφέρουν από περίπτωση σε περίπτωση και ανάλογα με την ηλικία. Στα βρέφη παρατηρούνται γαστρεντερικές ενοχλήσεις, διάρροια, συχνές, ογκώδεις και δύσοσμες κενώσεις και στασιμότητα ή μείωση βάρους.
Στα παιδιά μπορεί, επίσης, να εκδηλωθούν ναυτία, εμετοί, ανορεξία, αναιμία, δερματίτιδα και στοματικές άφθες. Στους ενήλικες παρατηρείται αδιαθεσία και κόπωση και –ως συνέπεια της μειωμένης απορρόφησης βιταμινών, ιχνοστοιχείων και θρεπτικών συστατικών– αναιμία, οστεοπενία, οστεοπόρωση, νευρικές και ορμονικές διαταραχές.
Αντιμετώπιση: Θεραπεία αποτελεί η αυστηρή διά βίου δίαιτα χωρίς γλουτένη για την επαναφορά του τοιχώματος του λεπτού εντέρου σε κανονική κατάσταση.
…Αν υποφέρεις από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Σύμφωνα με αμερικανικές έρευνες, ένας στους έξι ανθρώπους –και διπλάσιες γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες– υποφέρουν από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ).
Γιατί συμβαίνει: «Δυσλειτουργούν οι μύες στο έντερο που σφίγγονται για να εξωθήσουν τα κόπρανα» λέει ο Δημήτριος Καραπιπέρης.
Οι μύες είτε συσπώνται πολύ γρήγορα, προκαλώντας διάρροια, είτε πολύ αργά,
με αποτέλεσμα να γίνεσαι δυσκοίλια.
Συμπτώματα: Έντονος πόνος στην κοιλιά, μαζί με κράμπες, φούσκωμα και διάρροια ή δυσκοιλιότητα ή ακόμα και εναλλαγές των κενώσεων.
Αντιμετώπιση Με διατροφή, συνταγογραφούμενα φάρμακα, συμπληρώματα και τεχνικές χαλάρωσης. Τα προβιοτικά μπορεί να μαλακώσουν το ΣΕΕ: «Δοκιμές έχουν καταλήξει σε αρκετά συμπληρώματα που μπορούν να απαλύνουν κάποια συμπτώματα, όπως τη δυσκοιλιότητα, πιθανότατα συμβάλλοντας στη ρύθμιση της ισορροπίας των βακτηρίων μέσα στο έντερο» τονίζει η Tieraona Low Dog του Life Is Your Best Medicine.
Με διατροφή: Η καφεΐνη, τα αναψυκτικά, τα πολλά σάκχαρα και τα τεχνητά
γλυκαντικά, τα επεξεργασμένα σνακ, όπως πατατάκια και κράκερ, και τα
σταυρανθή λαχανικά, π.χ. μπρόκολο, λάχανο και κουνουπίδι, μπορούν να
επιδεινώσουν τα συμπτώματα του ΣΕΕ.
Η δυσανεξία στη λακτόζη πολλές φορές εκλαμβάνεται λανθασμένα ως
ΣΕΕ, οπότε μπορείς, επίσης, να δοκιμάσεις να σταματήσεις την κατανάλωση γαλακτοκομικών για 2 εβδομάδες και να δεις αν η κατάστασή σου θα βελτιωθεί.
Διαχείριση του άγχους και άσκηση: Η αεροβική δραστηριότητα μειώνει το
άγχος, κάνει τους μυς του εντέρου να λειτουργούν καλύτερα και βοηθά τα αέρια να μετακινούνται πιο γρήγορα μέσα στο γαστρεντερικό σωλήνα.
Φυτικές ίνες και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα: Για ήπιες περιπτώσεις, οι θεραπείες με μη συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορεί να προσφέρουν κάποια ανακούφιση. Αν παρουσιάσεις δυσκοιλιότητα, πάρε 1 κ.σ. τη μέρα από κάποιο συμπλήρωμα φυτικών ινών μαζί με 250 ml νερό.
Η σχέση με το γιατρό σου: Είναι σημαντική για την αντιμετώπιση του συνδρόμου, αφού χρειάζεται καλή επικοινωνία για να συνειδητοποιήσεις την κατάσταση και να διαχειριστεί σωστά τη διατροφή σου.
…Αν έχεις φούσκωμα, δυσπεψία, μετεωρισμό
Η δυσπεψία και ο μετεωρισμός είναι από τα πιο συχνά συμπτώματα που συνήθως περιγράφουμε ως δυσάρεστο «φούσκωμα» και γίνονται αισθητά στο ανώτερο σημείο της κοιλιάς ή και σε όλη την κοιλιά, αν ο ασθενής έχει ευερέθιστο έντερο.
Γιατί συμβαίνουν: Οφείλονται κυρίως στα αέρια του γαστρεντερικού σωλήνα, που προέρχονται είτε από τον αέρα που καταπίνουμε κατά τη μάσηση είτε από τα αέρια που παράγονται στο στομάχι και το έντερο κατά την πέψη και τη ζύμωση ορισμένων τροφών. Όταν, μάλιστα, οι τροφές παράγουν αυξημένα αέρια, τότε η δυσφορία είναι μεγαλύτερη.
Αίτια: Κακή διατροφή, είτε λόγω του είδους είτε λόγω της ποσότητας της τροφής που καταναλώνουμε. Επιπλέον υπάρχουν τροφές, όπως τα άσπρα φασόλια, τα ωμά λαχανικά και άλλα, που προκαλούν δυσπεψία σε μεγαλύτερη συχνότητα. Επίσης, βασική αιτία της δυσπεψίας είναι η κατανάλωση αεριούχων ποτών αλλά και το άγχος που μας αναγκάζει να τρώμε βιαστικά.
Συμπτώματα: Η αίσθηση ότι έχουμε «γεμάτο» στομάχι, επίμονες ερυγές και
αέρια, ναυτία, εμετοί όπως και ανορεξία.
Αντιμετώπιση: Όταν δεν υπάρχει κάποιο οργανικό αίτιο, μπορούμε να προλάβουμε το φούσκωμα κάνοντας καλύτερη διατροφή και αποφεύγοντας
τροφές και συνήθειες που φέρνουν αυτό το αποτέλεσμα. Ο γαστρεντερολόγος
θα σου δώσει τις κατάλληλες ιατροφαρμακευτικές οδηγίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
…Αν υποφέρεις από δυσκοιλιότητα
Σχεδόν όλοι µας πάσχουµε από δυσκοιλιότητα σε κάποια φάση της ζωής µας, ενώ οι γυναίκες και οι ηλικιωµένοι είναι οι οµάδες που επηρεάζονται περισσότερο.
Πότε έχεις δυσκοιλιότητα: Θεωρείται ότι πάσχεις από δυσκοιλιότητα, αν παρουσιάζεις δύο ή παραπάνω από τα ακόλουθα συμπτώματα για 3 μήνες:
• Δυσκολία κατά την κένωση σε πάνω από το 25% των επισκέψεών σου στην τουαλέτα.
• Σκληρά κόπρανα σε πάνω από το 25% των κενώσεων.
• Ατελή κένωση σε πάνω από το 25% των επισκέψεών σου στην τουαλέτα.
• Δύο ή λιγότερες κενώσεις του εντέρου την εβδομάδα.
Γιατί συμβαίνει: Συνήθως προκαλείται από μια διαταραχή της λειτουργίας του
εντέρου. Στις αιτίες συμπεριλαμβάνονται η ανεπαρκής πρόσληψη νερούαλλά και ποσότητας φυτικών ινών στη διατροφή σου, η μμεγάλη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, το άγχος, οι διατροφικές διαταραχές, ο υποθυρεοειδισμός, τα φάρμακα, η εγκυμοσύνη, η ανεπαρκής φυσική δραστηριότητα ή μια αλλαγή συνηθειών, όπως ένα ταξίδι.
Αντιμετώπιση: Δοκίμασε:
• Πίνε 2 με 4 επιπλέον ποτήρια νερό τη μέρα.
• Πίνε χλιαρά υγρά, ειδικά το πρωί.
• Πρόσθεσε φρούτα και λαχανικά στη διατροφή σου.
• Τρώγε δαμάσκηνα και/ή δημητριακά ολικής αλέσεως για φυτικές ίνες.
• Μη χρησιμοποιείς καθαρτικά χωρίς να μιλήσεις με το γιατρό σου, καθώς η ανορθόδοξη χρήση τους μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματά σου.
Συνεργάστηκε ο δρ. Δημήτριος Καραπιπέρης, M.D.-FEBG, γαστρεντερολόγος- ηπατολόγος, μετεκπαιδευθείς στο St Mark’s Hospital of London.
shape.gr
