Πώς εμφανίζονται οι μύκητες στα νύχια, πώς γίνεται η διάγνωση και πώς θεραπεύονται;
Η όψη των νυχιών είναι εκτός των άλλων, καθρέφτης της γενικότερης υγείας του οργανισμού μας. Πολλές συστηματικές παθήσεις έχουν και εκδηλώσεις από τα νύχια. Αλλαγές στο χρώμα, την ανθεκτικότητα, το πάχος και γενικά την ποιότητα και όψη των νυχιών μπορεί να είναι εκδήλωση κάποιας δερματολογικής ή άλλης πάθησης.
Ένα πολύ συχνό πρόβλημα που απασχολεί άνδρες και γυναίκες είναι η προσβολή των νυχιών των ποδιών από τους μύκητες. Οι ονυχομυκητιάσεις αποτελούν το 30% των περιπτώσεων προσβολής από μύκητες στην επιφάνεια του δέρματος. Οι μύκητες διακρίνονται σε 3 γένη : τα τριχόφυτα, επιδερμόφυτα και τα μικρόσπορα.
Κλινικά υπάρχουν 4 τύποι προσβολής:
-Περιφερική ονυχομυκητίαση που ξεκινά με προσβολή του ελεύθερου άκρου του νυχιού και στη συνέχεια επεκτείνεται στο υπονύχιο.
-Λευκή επιφανειακή ονυχομυκητίαση με προσβολή της ονυχιαίας πλάκας που γίνεται λευκή και αδιαφανής.
-Εγγύς υπονύχια ονυχομυκητίαση που ξεκινά με προσβολή του νυχιού πλησίον του υπονυχίου (πετσάκι).
-Καντιντιασική ονυχομυκητίαση, όπου ο υπεύθυνος μύκητας είναι η Candida albicans και οι βλάβες των νυχιών ξεκινούν από την εγγύς πτυχή και τα πλάγια του νυχιού, ενώ μπορεί να υπάρχει και φλεγμονή με πόνο και οίδημα στο περιονύχιο. Συνήθως χωρίς θεραπεία προσβάλλεται όλο το νύχι.
Γενικά τα προσβεβλημένα από μύκητες νύχια εμφανίζουν διαταραχές στο χρώμα τους (άσπρο, πράσινο, κίτρινο, καφέ ή μαύρο), που μερικές φορές είναι ενδεικτικά του είδους του μύκητα. Επίσης τα νύχια μπορεί να εμφανίζουν πάχυνση, ευθραυστότητα ή και ονυχόλυση.
Συνήθως προσβάλλονται ένα ή δύο νύχια στο κάθε πόδι, ενώ η καθολική προσβολή των νυχιών είναι είτε ενδεικτική άλλης πάθησης (π.χ ψωρίαση, λειχήνας κ.α) είτε απαντάται σε εξαιρετικά παραμελημένες περιπτώσεις.Μερικές φορές η ονυχομυκητίαση συνυπάρχει με μυκητίαση του δέρματος των πελμάτων.
Η διάγνωση γίνεται με άμεση μικροσκόπηση και καλλιέργεια του μύκητα ξύνοντας την προσβεβλημένη περιοχή με σκοπό να απομονωθούν ρινίσματα νυχιών που να περιέχουν αρκετές υφές μυκήτων για καλλιέργεια.
Για το σκοπό αυτό δεν πρέπει στα υπό καλλιέργεια νύχια να έχουν εφαρμοστεί αντισηπτικά (π.χ Betadine) , αντιμυκητιασικές κρέμες, πούδρες, λάκες για τουλάχιστον ένα μήνα, ενώ δεν πρέπει να έχουν ληφθεί αντιμυκητιασικά χάπια για 3 μήνες προ καλλιέργειας. Επίσης τα νύχια να έχουν ξεβαφτεί τουλάχιστον 10 ημέρες προ καλλιέργειας.
Η θεραπεία σε αρχόμενες καταστάσεις μπορεί να γίνει με τοπικά αντιμυκητιασικά προιόντα, συνήθως με τη μορφή λάκας (ιμιδαζόλες,αμορολφίνη, αλληλαμίνες) αλλά ο ασθενής πρέπει με συνέπεια και επιμονή να ακολουθήσει θεραπεία για 3-6 μήνες και με ποσοστό υποτροπής έως και 50%.
Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η λήψη αντιμυκητιασικών χαπιών με διαφορετικά δοσολογικά σχήματα, συνήθως όμως με διακεκομένη θεραπεία με ώσεις διάρκειας 6-9 μηνών. Σε ορισμένα αντιμυκητιασικά θα ήταν καλό να ελέγχεται η ηπατική λειτουργία κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Υπάρχουν 3 κατηγορίες χαπιών- ιτρακοναζόλη, τερβιναφίνη και φλουκοναζόλη- ενώ υπάρχει και παλαιάς γενιάς αντιμυκητιασικό, η γκριζεοφουλβίνη, με σπάνιες ενδείξεις.
Θα πρέπει ο δερματολόγος να λαμβάνει υπόψη σε περίπτωση παράλληλης λήψης άλλων φαρμάκων από τον ασθενή (π.χ αντιπηκτικών) τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των φαρμάκων.
Τέλος υπάρχει θεραπεία μυκήτων στο δερματολόγο με λέιζερ Nd Yag στα 1064 nm (S30 PODYLAS) και απαιτούνται 3-4 θεραπείες με μεσοδιάστημα 15 ημερών στα πάσχοντα νύχια.
Τα μέτρα που θα πρέπει να πάρει κανείς για πρόληψη των υποτροπών είναι τα εξής : η καλή υγιεινή των ποδιών με καλό στέγνωμα, αποφυγή συνθετικών καλτσών και υποδημάτων. Εάν υπάρχει δερματοφυτία πελμάτων θα πρέπει να θεραπεύεται για να μην προσβληθούν στη συνέχεια και τα νύχια.
Η αποφυγή τραυματικών πεντικιούρ και αποστείρωση των συνέργων πεντικιούρ είναι απαραίτητη. Μερικοί λανθασμένα πιστεύουν ότι σε ονυχομυκητιάσεις, εάν βγάλουν χειρουργικά το νύχι, το καινούριο θα προκύψει υγιές, κάτι που δεν ισχύει και υποβάλλονται άσκοπα σε τραυματική διαδικασία.Ο δερματολόγος είναι ο κατάλληλος ιατρός για να διαγνώσει μία υποκείμενη αιτία, αν υπάρχει, και να δώσει αποτελεσματική θεραπεία.
Μουσάτου Βασιλική
Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος
