Η keto diet (δίαιτα κέτο) βασίζεται σε εξαιρετικά χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες και υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά διατροφή. Βασικός σκοπός είναι να τεθεί το σώμα σε μια μεταβολική κατάσταση που ονομάζεται κέτωση. Αυτό κάνει τον οργανισμό πιο αποτελεσματικό στην καύση λίπους.
“Συνολικά, οι έρευνες για την keto diet είναι περιορισμένες”, δήλωσε η διατροφολόγος Stephanie McKercher του The Grateful Grazer. “Χρειαζόμαστε περισσότερες μελέτες για να κατανοήσουμε πλήρως όλες τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της δίαιτας κέτο”.
Επισήμανε ότι η keto diet αναπτύχθηκε αρχικά για ιατρικό σκοπό για να βοηθήσει τα άτομα με επιληψία. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες παρενέργειες, που είναι γνωστές και για τις οποίες οφείλετε να είστε προετοιμασμένοι αν θέλετε να την ακολουθήσετε.
Τι είναι η “γρίπη” της δίαιτας κέτο
Η “γρίπη” αυτή μπορεί να σας συμβεί όταν θα ξεκινάτε τη δίαιτα κέτο. Είναι αποτέλεσμα της προσαρμογής του οργανισμού στην κατάσταση χαμηλών υδατανθράκων. Η μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων αναγκάζει τον οργανισμό να καίει κετόνες για ενέργεια αντί για γλυκόζη. Μόλις εισέλθει σε φάση κέτωσης (δηλαδή καίει λίπος αντί για γλυκόζη) η keto diet αρχίζει να αποδίδει. Αλλά μπορεί να μην αισθάνεστε τόσο καλά στην αρχή, εξ ου και ο όρος “γρίπη” της δίαιτας κέτο.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- κόπωση
- ζαλάδα
- μυικό πόνο
- πονοκέφαλο
- αδυναμία και ευερεθιστότητα
- δυσκοιλιότητα
- ναυτία
- έμετο
“Με την έναρξη της δίαιτας κετο, το σώμα μεταβαίνει από την χρήση ζάχαρης ως πηγή ενέργειας στην χρήση του αποθηκευμένου λίπους του σώματος”, λέει η δρ. Nancy P. Rahnama, γιατρός βαριατρικής και εσωτερικής ιατρικής με έδρα την Καλιφόρνια. “Κατά τη διαδικασία διάσπασης του λίπους, το σώμα παράγει κετόνες, οι οποίες στη συνέχεια απομακρύνονται μέσω της συχνής και αυξημένης ούρησης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση και συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως κόπωση, ζάλη, ευερεθιστότητα, ναυτία και μυϊκό πόνο.
Με αυτή τη συχνή ούρηση, υπάρχει και η αναπόφευκτη απώλεια ηλεκτρολυτών, η οποία μπορεί να επιδεινώσει αυτά τα συμπτώματα. Επιπλέον, καθώς οι υδατάνθρακες είναι πηγή ενέργειας και διέγερσης, η αφαίρεση αυτής της πηγής ενέργειας θα έχει ως αποτέλεσμα αυξημένη λαχτάρα για ζάχαρη, ομίχλη του εγκεφάλου και δυσκολία συγκέντρωσης, όπως τα περισσότερα άλλα συμπτώματα στέρησης”.
Για τους περισσότερους, η “γρίπη” της δίαιτας κέτο διαρκεί περίπου μία εβδομάδα.
Βλάβη στα νεφρά και την καρδιά
Επειδή ο οργανισμός μπορεί να έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε ηλεκτρολύτες και υγρά πέρα από την αυξημένη ούρηση, μπορεί να προκληθεί απώλεια ηλεκτρολυτών, όπως το νάτριο, το μαγνήσιο και το κάλιο. Αυτό μπορεί να σας κάνει πιο επιρρεπείς σε οξεία νεφρική βλάβη.
“Η αφυδάτωση είναι σοβαρή και μπορεί να οδηγήσει σε ζαλάδα, τραυματισμό στα νεφρά, ή πέτρες στα νεφρά”, είπε η δρ. Rahnama.
Αυτό μπορεί να θέσει το άτομο που κάνει δίαιτα σε κίνδυνο καρδιακής αρρυθμίας, καθώς οι ηλεκτρολύτες είναι απαραίτητοι για τον φυσιολογικό ρυθμό της καρδιάς.
“Οι ελλείψεις ηλεκτρολυτών είναι σοβαρές και μπορεί να οδηγήσουν σε ακανόνιστο καρδιακό παλμό, που μπορεί να είναι θανατηφόρος”, πρόσθεσε.
Συνήθειες δίαιτας “γιο-γιο”
Η δίαιτα κέτο μπορεί επίσης να οδηγήσει σε δίαιτα “γιο-γιο”, επειδή οι άνθρωποι δυσκολεύονται να παραμείνουν μόνιμα στην περιοριστική αυτή διατροφή. Αυτό μπορεί να έχει άλλες αρνητικές επιπτώσεις στον οργανισμό.
Υπάρχουν σχετικά λίγες μακροχρόνιες μελέτες σχετικά με τη δίαιτα κέτο. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι είναι δύσκολο να ακολουθηθεί, επομένως οι άνθρωποι δεν μένουν σε αυτήν για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Άλλες παρενέργειες
Άλλες παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν:
- κακή αναπνοή
- κόπωση
- δυσκοιλιότητα
- ακανόνιστος εμμηνορροϊκός κύκλος
- μειωμένη οστική πυκνότητα
- προβλήματα ύπνου
Έπειτα, υπάρχουν και άλλες επιδράσεις που δεν έχουν μελετηθεί καλά, κυρίως επειδή είναι δύσκολο να μελετηθούν όσοι κάνουν δίαιτα σε μακροπρόθεσμη βάση για να ξέρουμε τις μόνιμες επιπτώσεις της δίαιτας κέτο.
“Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα τις επιπτώσεις στην χοληστερόλη του αίματος. Ορισμένες μελέτες δείχνουν αυξήσεις, άλλες δείχνουν μειώσεις, αλλά δεν το γνωρίζουμε μακροπρόθεσμα λόγω έλλειψης έρευνας”, λέει η Sharon Palmer, διαιτολόγος από την Καλιφόρνια.
Διατροφικές ανησυχίες
“Υπάρχει φόβος μεταξύ των ειδικών υγείας ότι οι τόσο υψηλές προσλήψεις ανθυγιεινών λιπών έχουν μακροπρόθεσμα αρνητικά αποτελέσματα”, είπε η ίδια. Η απώλεια βάρους μπορεί συχνά να μπερδέψει τα δεδομένα βραχυπρόθεσμα. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν τα υπέρβαρα άτομα χάνουν βάρος, ανεξάρτητα από το πώς το κάνουν, συχνά καταλήγουν με καλύτερα επίπεδα λιπιδίων και γλυκόζης στο αίμα.
Η keto diet είναι επίσης εξαιρετικά χαμηλή σε ορισμένα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά και όσπρια που γενικά θεωρούνται υγιεινά. Χωρίς αυτές τις τροφές, μπορεί να χάσετε φυτικές ίνες, ορισμένες βιταμίνες, μέταλλα και φυτοχημικά που υπάρχουν μόνο σε αυτές. Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία μακροπρόθεσμα, όπως απώλεια οστικής μάζας και αυξημένο κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.
“Εκατοντάδες μελέτες υποδεικνύουν ότι οι πλούσιες σε φυτικά τρόφιμα διατροφές συνδέονται με σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ασθενειών, όπως η οστεοπόρωση, η νόσος του Alzheimer, οι καρδιακές παθήσεις, ο καρκίνος και ο διαβήτης τύπου 2”, είπε η Palmer. “Οπότε, αναρωτηθείτε αν αξίζει να διακινδυνεύσετε την μακροπρόθεσμη υγεία σας μόνο και μόνο για να χάσετε βάρος πιο γρήγορα”.
Ποιοι πρέπει να μην την κάνουν
Η δίαιτα κέτο δεν ενδείκνυται για όλους. Ειδικά εκείνοι με χρόνιες παθήσεις, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη ή άλλες καταστάσεις, καλό είναι να την αποφύγουν.
Η δρ. Rahnama τόνισε επίσης ότι η keto diet μπορεί να οδηγήσει σε τόσο μεγάλη αλλαγή για τον μεταβολισμό και άλλα σωματικά συστήματα, ώστε η τήρηση της δίαιτας μπορεί ακόμη και να αλλάξει την αποτελεσματικότητα κάποιας φαρμακευτικής αγωγής που ακολουθεί ένας ασθενής.
Οι ασθενείς πρέπει να αξιολογούνται και να παρακολουθούνται από γιατρό όταν, ξεκινούν μια δίαιτα κέτο λόγω του έντονου διατροφικού περιορισμού. Μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσουν την λήψη συμπληρωμάτων ηλεκτρολυτών, ή να αλλάξουν τις ημερήσιες δόσεις φαρμάκων που λαμβάνουν.
Σε κάθε περίπτωση είναι σώφρον να μιλήσετε με τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε. Αν σας δώσει το πράσινο φως, φροντίστε και να αυξήσετε την πρόσληψη νερού πριν ξεκινήσετε.
“Μερικοί ασθενείς μπορεί να χρειαστούν συμπληρώματα νατρίου, εφόσον δεν έχουν προβλήματα αρτηριακής πίεσης. Κάποιοι μπορεί να χρειαστούν ακόμη και συνταγογραφούμενα συμπληρώματα καλίου”, είπε η δρ. Rahnama. Η ίδια λέει ότι ξεκινά όλους τους ασθενείς της σε δίαιτα κέτο με συμπλήρωμα μαγνησίου, καθώς είναι ένας ηλεκτρολύτης που μπορεί να ληφθεί με χαμηλό κίνδυνο υπερδοσολογίας. Είπε επίσης ότι όσοι κάνουν keto diet μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν την πρόσληψη υδατανθράκων, εάν έχουν συνεχή προβλήματα με την ενυδάτωση.
“Η δίαιτα κέτο δεν είναι καλή σαν μακροχρόνια δίαιτα, καθώς δεν είναι μια ισορροπημένη διατροφή”, είπε η δρ. Rahnama. “Μια διατροφή που στερείται φρούτων και λαχανικών θα έχει ως αποτέλεσμα μακροπρόθεσμες ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά που μπορεί να έχουν άλλες συνέπειες”.
Η δίαιτα κέτο μπορεί να εφαρμοστεί για βραχυπρόθεσμη απώλεια λίπους, εφόσον ο ασθενής είναι υπό ιατρική επίβλεψη. Αλλά δεν είναι μια μόνιμη λύση απώλειας βάρους, ή συντήρησης.
«Η keto diet είναι ένας πολύ επιτυχημένος τρόπος για γρήγορη απώλεια βάρους, εφόσον γίνεται με ασφάλεια. Δεν θέλετε να δημιουργήσετε μεγαλύτερα προβλήματα υγείας, για να λύσετε ένα μικρότερο”, πρόσθεσε η ίδια.
