Ως καταμήνια ημικρανία ορίζεται η ημικρανία η οποία επέρχεται στο χρονικό διάστημα γύρω από την περίοδο, από 2 ημέρες πριν από την περίοδο μέχρι 2 ημέρες μετά την έναρξή της. Ο τύπος αυτός της ημικρανίας είναι συχνά έντονος και παρατεταμένος, ενώ, όμως, ορισμένες γυναίκες μπορεί να έχουν έναν έντονο μέτριο ως βαρύ πονοκέφαλο για μία ημέρα και μετά να φύγει. Πάντα όμως σε σχέση με την περίοδό τους.
Καταμήνια ημικρανία, ή ημικρανία της περιόδου, ή κεφαλαλγία της περιόδου, είναι ένα είδος πονοκεφάλου που επέρχεται μόνο σε γυναίκες και έχει σχέση με την περίοδο. Το είδος αυτό του πονοκεφάλου μπορεί να πάρει την μορφή της κεφαλαλγίας τύπου τάσεως ή της ημικρανίας ή της μικτής κεφαλαλγίας. Καλείται επίσης και περιεμμηνορυσιακή ημικρανία. Στο Λας Βέγκας υπολογίζεται ότι το 10% των γυναικών υποφέρουν από πραγματική καταμήνια ημικρανία.
Ως καταμήνια ημικρανία ορίζεται η ημικρανία η οποία επέρχεται στο χρονικό διάστημα γύρω από την περίοδο, από 2 ημέρες πριν από την περίοδο μέχρι 2 ημέρες μετά την έναρξή της. Ο τύπος αυτός της ημικρανίας είναι συχνά έντονος και παρατεταμένος, ενώ, όμως, ορισμένες γυναίκες μπορεί να έχουν έναν έντονο μέτριο ως βαρύ πονοκέφαλο για μία ημέρα και μετά να φύγει. Πάντα όμως σε σχέση με την περίοδό τους.
Τι παίζει ρόλο στην δημιουργία της ημικρανίας;
Εκείνο που πιστεύεται ότι παίζει ρόλο στην δημιουργία της ημικρανίας αυτής είναι η διακύμανση των επιπέδων των οιστρογόνων, ειδικά η απότομη πτώση του με την περίοδο. Η ίδια διακύμανση των ορμονών, μπορεί να προκαλέσει ημικρανία και κατά την διάρκεια της ωορρηξίας. Είναι γνωστό ότι και στην φάση αυτή της περιόδου (την φάση της ωορρηξίας δηλαδή) έχουμε μία ορμονική διακύμανση, δηλαδή πτώση των οιστρογόνων και άνοδο της προγεστερόνης. Στις γυναίκες μπορεί επίσης να παρατηρήσουμε και ημικρανίες που βρίσκονται σε άλλα σημεία του κύκλου τους, και δεν έχουν σχέση με την διακύμανση των ορμονών. Αυτές, όμως, δεν ανήκουν στο είδος της ημικρανίας που περιγράφεται εδώ. Το γενικό συμπέρασμα που βγαίνει από αυτά που αναφέρθηκαν, είναι ότι: έχουμε ημικρανία όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων δεν είναι σταθερά, αλλά όταν είναι μικρότερα ή μεγαλύτερα του φυσιολογικού, για την δεδομένη γυναίκα.
Επίδραση των αντισυλληπτικών
Η επίδραση των από του στόματος αντισυλληπτικών στην εξέλιξη της καταμήνιας ημικρανίας ποικίλει κάτι που ως γνωστό παρατηρείται γενικά με όλες τις μορφές ημικρανίας. Έτσι η καταμήνια ημικρανία μπορεί να επιδεινωθεί, να βελτιωθεί ή να παραμείνει αμετάβλητη με την λήψη αντισυλληπτικών από του στόματος. Η επιδείνωση ή βελτίωση αφορά τόσο τη συχνότητα όσο και την βαρύτητα των κρίσεων.
Η σύνθεση του αντισυλληπτικού πρέπει να παίζει σημαντικό ρόλο στην επιδείνωση ή τη βελτίωση της ημικρανίας αφού αυτά που εξασφαλίζουν σταθερή συνεχή χορήγηση προγεστερόνης βελτιώνουν την ημικρανία ενώ αυτά που περιέχουν σταθερές ποσότητες συνδυασμού οιστρογόνων- προγεστερόνης επιδεινώνουν την ημικρανία.
Ορμονική ημικρανία
Η ορμονική ημικρανία ορίζεται ως η ημικρανία που επέρχεται κατά την ωχρινική φάση του κύκλου, δηλαδή περίπου 7-10 ημέρες πριν την περίοδο. Στο είδος αυτό της ημικρανίας συμπεριλαμβάνεται και η καταμήνιος ημικρανία οι κρίσεις της οποίας επέρχονται κατά τις πρώτες 2 ημέρες πριν την έναρξη της περιόδου. Η νόσος της ημικρανίας είναι ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας που επηρεάζει περίπου 11-18 εκατομμύρια αμερικανούς οι περισσότεροι από τους οποίους είναι γυναίκες.
Αιτιολογία
Πριν ο ασθενής ασχοληθεί με οποιαδήποτε θεραπεία, είναι σημαντικό να καταλάβει τι είναι εκείνο που προκαλεί την δική του ημικρανία. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες, όπως το κόκκινο κρασί, η λήψη κάποιου φαρμάκου, που μπορεί να προκαλέσει την ημικρανία. Παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν ημικρανία επίσης, εκτός από τον καταμήνιο κύκλο είναι οι αλλαγές που καιρού, το δυνατό φως και το αλκοόλ. Ο συνδυασμός των παραγόντων αυτών μπορεί να είναι διαφορετικός για κάθε πρόσωπο. Ο ημικρανικός έχει πιο οξυμένες τις αισθήσεις του και είναι πιο ευαίσθητος στο περιβάλλον, στο φως, στους ήχους, τις μυρωδιές, την γεύση, και την αφή. Η ημικρανία των γυναικών, μπορεί να χειροτερέψει κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, αλλά αργότερα να εξαφανισθεί εντελώς. Η καταμήνια ημικρανία είναι συχνά πιο δύσκολη στην αντιμετώπισή της από άλλους τύπους κεφαλαλγίας.
Στην αντιμετώπιση της νόσου αυτής, παίζει σημαντικό ρόλο η λήψη προφυλακτικής φαρμακοθεραπείας.
Η γυναίκα που πάσχει από τον τύπο αυτό της ημικρανίας θα πρέπει να αποφεύγει :
το κόκκινο κρασί
τα σκληρά αλκοόλ, όπως το ουίσκι
ο κάπνισμα
την λήψη σοκολάτας
ψαριών
πεπαλαιωμένων τυριών
Είναι σημαντικό, η λήψη της φαρμακοθεραπείας να γίνεται πριν την έλευση του πονοκεφάλου, εάν αυτό είναι δυνατόν.
Τήρηση ημερολογίου
Ο ιατρός θα πρέπει να ενθαρρύνει την γυναίκα που υποφέρει από καταμήνια ημικρανία να κρατά ημερήσιο ημερολόγιο, το οποίο να είναι στην διάθεση του ιατρού, έτσι ώστε αυτός να βοηθηθεί για να αξιολογήσει πιθανούς αιτιολογικούς παράγοντες που σχετίζονται με τις ημικρανίες της γυναίκας. Στο ημερολόγιο θα πρέπει να αναφέρονται:
1) Διάρκεια καταμήνιου κύκλου
2) Ημερομηνία έναρξης και τέλος της περιόδου
3) χρόνος έλευσης και ημερομηνία έλευσης των επεισοδίων κεφαλαλγίας
4) βαθμολόγηση της βαρύτητας της ημικρανίας με μία κλίμακα από το 1 έως το 10 και
5) οποιεσδήποτε αλλαγές στο τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένων και αλλαγών στον τρόπο του ύπνου, στις συνήθειες διατροφής, και στην λήψη φαρμάκων.
Πρόληψη
Για την γυναίκα η οποία υποφέρει από καταμήνια ημικρανία του τύπου της μίας ημέρας, ελαφριάς ή μετρίας βαρύτητας. Στην περίπτωση αυτή, μόλις η γυναίκα αντιληφθεί την έλευση της ημικρανίας, θα ήταν καλό να αποφύγει όλα τα αισθητικά ερεθίσματα, και να αναπαυθεί σε ένα ήσυχο, σκοτεινό δωμάτιο, βάζοντας ίσως και κάποια παγοκύστη ή κάτι κρύο στο κεφάλι της.
Γκικόντες Ευάγγελος
Μαιευτήρας – Χειρούργος Γυναικολόγος
iatronet.gr
