Σε ολόκληρο τον κόσμο περισσότερες από 700 χιλιάδες γυναίκες πεθαίνουν από καρκίνο του μαστού ετησίως, ενώ εκτιμάται ότι ποσοστό 8% έως 9% των γυναικών θα αναπτύξουν καρκίνο του μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Στην Ελλάδα κάθε χρόνο έχουμε περίπου 4.500 νέες περιπτώσεις αυτού του τύπου καρκίνου. Παρά την αυξημένη ενημέρωση γύρω από την ασθένεια, κυκλοφορούν ακόμη μερικές λανθασμένες πληροφορίες. Όμως, με όλες αυτές τις νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού που διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο, είναι κρίσιμο να διαχωρίσουμε τις φήμες από την πραγματικότητα. Η κατάρριψη μύθων μπορεί να σου σώσει τη ζωή, ενώ μην ξεχνάς ότι η ενημέρωση είναι δύναμη, για όλους μας
Μύθος: «Δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, οπότε δε διατρέχω κίνδυνο».
Πραγματικότητα Το οικογενειακό ιστορικό δεν αποτελεί εγγύηση – είτε για καλό είτε για κακό. Οι περισσότερες γυναίκες στις οποίες διαγιγνώσκεται η ασθένεια δεν έχουν συγγενείς με καρκίνο του μαστού, ούτε άλλους γνωστούς παράγοντες κινδύνου, εκτός του ότι είναι γυναίκες – και πολλές που έχουν οικογενειακό ιστορικό δεν εμφανίζουν ποτέ την ασθένεια. Ο κίνδυνος βρίσκεται στη λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας. Κάθε γυναίκα πρέπει να δίνει όλες τις πληροφορίες στο γιατρό της, συμπεριλαμβανομένων της ηλικίας, των ορμονικών παραγόντων (όπως το πότε ξεκίνησε η περίοδός της), του ιστορικού βιοψιών και της πυκνότητας των μαστών.
Μύθος «Η μηνιαία αυτοεξέταση δεν είναι απαραίτητη».
Πραγματικότητα Ακόμη κι αν έχεις ακούσει συμβουλές τα τελευταία χρόνια όπου υποστηρίζεται ότι η αυτοεξέταση δε σώζει ζωές, ενώ μπορεί να αυξάνει τις πιθανότητες περιττής βιοψίας, πολλοί ειδικοί συνεχίζουν να ενθαρρύνουν τη χρήση της. «Καμία από τις τρεις βασικές επιλογές εξέτασης (αυτοεξέταση, κλινικές εξετάσεις και μαστογραφία) δεν είναι τέλεια,
Όμως, η χρήση όλων τους είναι η καλύτερη δυνατή εγγύηση για έγκαιρη διάγνωση, που βελτιώνει τις πιθανότητες να γλιτώσεις από τον καρκίνο με λιγότερο δραστικές θεραπείες, όπως, για παράδειγμα, να κάνεις μόνο ογκεκτομή και ακτινοβολία, αντί μαστεκτομή και χημειοθεραπεία. Όπως οι κλινικές εξετάσεις, έτσι και η αυτοεξέταση πρέπει να ξεκινά στα 20. Ο στόχος είναι να εξοικειωθείς με το στήθος σου, ώστε να παρατηρείς κάθε ασυνήθιστη αλλαγή, όπως ογκίδια, πρήξιμο, πτυχώσεις ή εκκρίσεις.
Μύθος «Ο καρκίνος του μαστού εμφανίζεται πάντα ως ογκίδιο».
Πραγματικότητα Οι ενδείξεις καρκίνου του μαστού έχουν διαφορετικές μορφές. Δες το γιατρό σου αμέσως αν παρατηρήσεις κάτι από τα παρακάτω: αλλαγή στο σχήμα ή το μέγεθος του στήθους, μια περιοχή που την αισθάνεσαι παχιά, εμφάνιση με πτυχώσεις ή ζάρες στο σχήμα που θυμίζει φλοιό πορτοκαλιού, μια περιοχή που έχει φαγούρα και ξεφλουδίζει, εκκρίσεις από τη θηλή (εκτός από μητρικό γάλα), πόνο σε ένα σημείο, πρήξιμο ή ερυθρότητα του μαστού ή ανεστραμμένη (εισέρχουσα) θηλή αν δεν έχει εμφανιστεί έτσι ξανά στο παρελθόν.
Μύθος «Η μαστογραφία προκαλεί καρκίνο».
Πραγματικότητα Η δόση ακτινοβολίας που δέχεσαι κατά τη μαστογραφία είναι τόσο μικρή που η πιθανότητα να προκαλέσει καρκίνο είναι εξαιρετικά αμυδρή. Είναι παρόμοια με την ποσότητα που δέχεσαι πετώντας από το Λος Άντζελες στο Παρίσι, ένα ταξίδι που καμία δε θα δίσταζε να κάνει. Εξαίρεση αποτελούν οι γυναίκες κάτω των 30, στις οποίες οι ιστοί είναι πιο ευαίσθητοι στην επίδραση της ακτινοβολίας. Εάν οι παράγοντες κινδύνου σου σε καθιστούν υποψήφια για τις ειδικές εξετάσεις πριν από τα 40, συζήτησε με το γιατρό σου τη χρήση τεχνικών χωρίς ιονίζουσα ακτινοβολία, όπως η μαγνητική τομογραφία (MRI) και ο υπέρηχος.
Μύθος «Τα αποσμητικά και τα σουτιέν με μπανέλες προκαλούν καρκίνο του μαστού».
Πραγματικότητα Μην αγχώνεσαι: ειδικοί στο Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ λένε ότι αρκετές μελέτες έχουν καταρρίψει την άποψη ότι το αλουμίνιο και τα parabens στα αποσμητικά προκαλούν οιστρογονικές επιδράσεις που προωθούν την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.
Μπορείς, επίσης, να χαλαρώσεις όσον αφορά τα σουτιέν με μπανέλες, για τα οποία υπήρχε η φήμη ότι συμπιέζουν το λεμφικό σύστημα, προκαλώντας συσσώρευση τοξινών. Σε πρόσφατη μελέτη εξετάστηκαν τα ποσοστά καρκίνου του μαστού σε γυναίκες που είχαν κάνει εγχείρηση που εμπόδιζε τη λεμφική παροχέτευση από το μαζικό αδένα και δε διαπιστώθηκε καμία αύξηση – πράγμα που σημαίνει ότι ούτε το να φοράς σουτιέν αυξάνει τον κίνδυνο.
Εκτός από το γεγονός ότι οι περισσότερες γυναίκες φοράνε στηθόδεσμο και κάποιες παθαίνουν καρκίνο του μαστού, δεν υπάρχουν στοιχεία που να συσχετίζουν αυτά τα δύο.
Μήπως Κινδυνεύεις; Οι παράγοντες που πρέπει να εξετάσεις
Ηλικία Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού αυξάνεται με την ηλικία. Οι περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζονται μετά την ηλικία των 50 ετών, ενώ είναι σπάνιος σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 35 ετών (5% των περιπτώσεων), με εξαίρεση τις γυναίκες που έχουν κληρονομική προδιάθεση.
Φύλο Καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανιστεί και στους άνδρες, όμως είναι συχνότερος στις γυναίκες.
Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού Όταν μια γυναίκα έχει μια συγγενή πρώτου βαθμού (μητέρα, αδελφή ή κόρη) με καρκίνο του μαστού, σχεδόν διπλασιάζεται ο σχετικός κίνδυνος να αναπτύξει καρκίνο του μαστού και η ίδια. Ο κίνδυνος σχεδόν πενταπλασιάζεται όταν υπάρχουν δύο συγγενείς πρώτου βαθμού με καρκίνο του μαστού στο ιστορικό τους.
Έμμηνη Ρύση Οτιδήποτε επηρεάζει μακροχρόνια έκθεση του μαστού στα οιστρογόνα επηρεάζει και τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου. Για το λόγο αυτόν, αν η περίοδος αρχίσει πολύ νωρίς, κάτω των 10 ετών, και η εμμηνόπαυση έρθει καθυστερημένα άνω των 55 ετών, αν μια γυναίκα δεν έχει παιδιά ή γέννησε το πρώτο της παιδί σε ηλικία άνω των 35 ετών, η γυναίκα αυτή εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την παρατεταμένη χρήση ορμονικής υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση.
Ιστορικό Καρκίνου Οι γυναίκες που έχουν ήδη εμφανίσει καρκίνο στον ένα μαστό τους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν έναν νέο, δεύτερο καρκίνο στον άλλο μαστό (μία στις εκατό γυναίκες ανά έτος).
Αλκοόλ Τα οινοπνευματώδη ποτά αυξάνουν τη συγκέντρωση των οιστρογόνων στο αίμα.
Βάρος H παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού μετά την εμμηνόπαυση, αυξάνοντας τα επίπεδα των οιστρογόνων. Αυτό συμβαίνει γιατί η παραγωγή των οιστρογόνων στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση γίνεται κυρίως μέσα σε λιπώδη ιστό.
Καθιστική Ζωή Η τακτική, έντονη άσκηση κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού μιας γυναίκας, κυρίως γιατί μπορεί να καθυστερήσει την έναρξη της έμμηνης ρύσης, να επιμηκύνει το χρόνο μεταξύ των περιόδων ή να ελαττώσει τον αριθμό των εμμηνορρυσιακών κύκλων, μειώνοντας έτσι την έκθεση της γυναίκας στα οιστρογόνα. Επιπλέον όφελος είναι ο έλεγχος της αύξησης του βάρους.
Πηγή: Καθηγητής Χρήστος Μαρκόπουλος, «Παράγοντες Κινδύνου για Ανάπτυξη Καρκίνου του Μαστού, Πάνω απ’ όλα Γυναίκα», Οδηγός για τον Καρκίνο του Μαστού, Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής», Εκδόσεις Διόπτρα.
shape.gr
