Το αίσθημα κόπωσης είναι μια από τις πιο συχνές παρενέργειες από συνταγογραφούμενα και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Όταν τα φάρμακα σας κάνουν να νιώθετε κούραση, είναι συχνά επειδή επηρεάζουν τις χημικές ουσίες στον εγκέφαλό σας που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές.
Τα νεύρα χρησιμοποιούν τους νευροδιαβιβαστές, για να μεταφέρουν μηνύματα μεταξύ τους. Μερικοί από αυτούς ελέγχουν το πόσο σε εγρήγορση, ή σε υπνηλία νιώθετε.
Φάρμακα που προκαλούν κόπωση
Αντιισταμινικά (για τις αλλεργίες)
Τέτοια είναι η διφαινυδραμίνη, η βρωμοφαινιραμίνη, η υδροξυζίνη και η μεκλιζίνη. Μερικά από αυτά τα αντιισταμινικά υπάρχουν και σε υπνωτικά χάπια.
Αντικαταθλιπτικά
Ένας τύπος αντικαταθλιπτικών που ονομάζονται τρικυκλικά μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε κόπωση και υπνηλία. Μερικά προκαλούν πιο έντονα συμπτώματα, όπως η αμιτριπτυλίνη, η δοξεπίνη, η ιμιπραμίνη και η τριμιπραμίνη.
Φάρμακα για το άγχος
Οι βενζοδιαζεπίνες, όπως η αλπραζολάμη, η κλοναζεπάμη, η διαζεπάμη και η λοραζεπάμη μπορεί να σας κάνουν να νιώθετε υπνηλία ή αδυναμία για μερικές ώρες έως αρκετές ημέρες, ανάλογα με το ποια παίρνετε.
Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση
Βήτα-αναστολείς, όπως η ατενολόλη, η μετοπρολόλη και η υδροχλωρική προπρανολόλη, είναι μερικά από αυτά. Λειτουργούν επιβραδύνοντας την καρδιά, κάτι που μπορεί να σας προκαλέσει κόπωση.
Αντικαρκινικά
Διαφορετικοί τύποι θεραπείας για τον καρκίνο μπορεί να προκαλέσουν έντονη κόπωση, αλλάζοντας τα επίπεδα πρωτεϊνών και ορμονών στον οργανισμό. Καθώς σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα, βλάπτουν ή καταστρέφουν επίσης ορισμένα φυσιολογικά κύτταρα. Τότε ο οργανισμός πρέπει να ξοδέψει επιπλέον ενέργεια, για να διορθώσει ή να καθαρίσει τα κύτταρα.
Φάρμακα για το έντερο
Φάρμακα που ελέγχουν τη ναυτία, αντι-εμετικά, ή φάρμακα για τη διάρροια μπορεί να σας προκαλέσουν υπνηλία.
Μυοχαλαρωτικά
Τα περισσότερα μυοχαλαρωτικά δεν λειτουργούν απευθείας στους μύες. Αντίθετα, λειτουργούν στα νεύρα του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης για να χαλαρώσουν οι μύες. Οι επιπτώσεις τους στο νευρικό σας σύστημα μπορεί να σας κουράσουν. Μερικά κοινά μυοχαλαρωτικά είναι η καρισοπροδόλη και η κυκλοβενζαπρίνη.
Οπιοειδή παυσίπονα
Τα οπιοειδή δρουν σαν τις χημικές ουσίες που παράγει ο οργανισμός για τον έλεγχο του πόνου, που ονομάζονται ενδορφίνες. Συνήθεις είναι η μορφίνη, η οξυμορφόνη, η οξυκωδόνη, η φαιντανύλη, η ασπιρίνη, η ακεταμινοφαίνη, καθώς και κάποιοι συνδυασμοί αυτών σε ενιαίο φάρμακο.
Φάρμακα κατά της επιληψίας
Ονομάζονται επίσης αντισπασμωδικά. Αυτά τα φάρμακα μπορούν να λειτουργήσουν στα εγκεφαλικά κύτταρα, ή στις χημικές ουσίες που αυτά χρησιμοποιούν, για να στείλουν μηνύματα. Μερικά από αυτά τα φάρμακα είναι τα ίδια που θεραπεύουν το άγχος, όπως οι βενζοδιαζεπίνες. Άλλα κοινά φάρμακα κατά των επιληπτικών κρίσεων είναι η καρβαμαζεπίνη, η φαινοβαρβιτάλη, η φαινυτοΐνη, η τοπιραμάτη και το βαλπροϊκό οξύ.
*Εάν το είδος του φαρμάκου που παίρνετε και σας προκαλεί κόπωση δεν αναφέρεται παραπάνω, ελέγξτε την ετικέτα για φράσεις όπως “μπορεί να προκαλέσει υπνηλία”. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να ξέρετε τι να περιμένετε ενώ το παίρνετε.
Τι μπορείτε να κάνετε για την κόπωση και υπνηλία που σας προκαλούν κάποια φάρμακα
Εάν κάποιο φάρμακό σας σας κάνει να αισθάνεστε εξαντλημένοι, μην σταματήσετε να το παίρνετε. Μπορείτε να δοκιμάσετε άλλους τρόπους για να καταπολεμήσετε την παρενέργεια και να πάρετε μια ώθηση ενέργειας:
- Ασκηθείτε: κάντε λίγο γρήγορο περπάτημα, ή μερικές διατάσεις
- Πάρτε βαθιές ανάσες
- Πιείτε λίγη καφεΐνη, όπως καφέ ή τσάι
Εάν πρόκειται για φάρμακο χωρίς ιατρική συνταγή, ρωτήστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας εάν υπάρχουν εκδοχές του που να μην προκαλούν υπνηλία. Είναι σημαντικό να ρωτήσετε για να βεβαιωθείτε ότι δεν θα επηρεάσει άλλα φάρμακα που παίρνετε.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε οποιαδήποτε κόπωση αισθάνεστε από τα συνταγογραφούμενα φάρμακα. Ο γιατρός σας μπορεί να:
- Αλλάξει το φάρμακο που παίρνετε
- Αλλάξει τη δοσολογία σας
- Σας συστήσει να παίρνετε το φάρμακό σας σε διαφορετική ώρα, όπως το βράδυ ή πριν τον ύπνο
- Σας συνταγογραφήσει ένα φάρμακο που θα σας βοηθήσει να νιώσετε σε εγρήγορση
ΠΡΟΣΟΧΗ: Μην πάρετε κανένα φάρμακο που υποτίθεται ότι θα σας βοηθήσει να μείνετε ξύπνιοι, εκτός εάν ο γιατρός σας πει ότι είναι εντάξει.
