Τα φρούτα, τα λαχανικά και τα προϊόντα ολικής άλεσης αποδεδειγμένα έχουν ευεργετική επίδραση στην υγεία της καρδιάς, ενώ αντίθετα τα κορεσμένα λίπη και οι τροφές με πολύ αλάτι συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας.
Τι ισχύει όμως για τον καφέ, τα ενεργειακά ποτά, το αλκοόλ και τα γαλακτοκομικά;
Ο ρόλος των προϊόντων αυτών στην καρδιαγγειακή υγεία παραμένει μέχρι και σήμερα αμφιλεγόμενος, ωστόσο το τοπίο έρχεται να ξεδιαλύνει μια νέα, εκτενής επιστημονική επισκόπηση που εκπονήθηκε από ερευνητές στις ΗΠΑ.
«Οι τρέχουσες διατροφικές συστάσεις αναφέρουν ότι μια διατροφή που προστατεύει την καρδιά είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, προϊόντα ολικής άλεσης και λίγους ξηρούς καρπούς» εξηγεί ο Δρ Άντριου Φρίμαν, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και μέλος του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας. «Ωστόσο» προσθέτει «επικρατεί σύγχυση όσον αφορά πολλές άλλες ομάδες τροφίμων, όπως τα γαλακτοκομικά, η πρόσθετη ζάχαρη, ο καφές και το αλκοόλ».
Προκειμένου να ρίξουν περισσότερο φως στην επίδραση τέτοιων «αμφιλεγόμενων» τροφών, ο Δρ Φρίμαν και οι συνεργάτες του συγκέντρωσαν και ανέλυσαν μεγάλο αριθμό επιστημονικών μελετών που είχαν ως θέμα τον ρόλο της διατροφής στην υγεία της καρδιάς.
Τροφές που ωφελούν την καρδιά
Τα όσπρια, ο καφές, το τσάι, τα μανιτάρια, το αλκοόλ (με μέτρο), τα Ω-3 λιπαρά οξέα και οι τροφές με βιταμίνη Β12, διαπίστωσαν οι ερευνητές, αποδεικνύεται πως έχουν σημαντικά οφέλη για την καρδιαγγειακή υγεία.
Τα όσπρια όπως οι φακές και τα ρεβίθια συμβάλλουν στην καλή λειτουργία της καρδιάς χάρη στις πρωτεΐνες και τις φυτικές ίνες που παρέχουν, ενώ η συστηματική κατανάλωση καφέ συνδέεται με μικρότερο κίνδυνο εγκεφαλικού, διαβήτη, πρόωρου θανάτου και παθήσεων του πεπτικού.
Από τα δεδομένα που αναλύθηκαν προέκυψε ότι το τσάι βελτιώνει την υγεία των αρτηριών και παράλληλα «διορθώνει» δυσλειτουργίες των αιμοφόρων αγγείων και μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης.
Όσο για τα μανιτάρια, φαίνεται πως δρουν ευεργετικά για την καρδιά χάρη στην αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση τους.
Το αλκοόλ, όταν καταναλώνεται με μέτρο, μπορεί επίσης να ωφελήσει το καρδιαγγειακό σύστημα λόγω της διαστολής που προκαλεί στα αιμοφόρα αγγεία, επιτρέποντας έτσι την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος. Παράλληλα, το αλκοόλ έχει αντιπηκτική και αντιφλεγμονώδη δράση, διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Τέλος, τα Ω-3 λιπαρά οξέα που προέρχονται από φυτικές τροφές ή από τα ψάρια και τα θαλασσινά συσχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακών νοσημάτων και βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ (π.χ. χοληστερίνη, τριγλυκερίδια), ενώ οι τροφές που παρέχουν βιταμίνη Β12, όπως το κόκκινο κρέας, το αυγό και το ψάρι, πρέπει να εντάσσονται στο πλαίσιο μιας διατροφής που αποσκοπεί στη βελτίωση της καρδιαγγειακής υγείας και τυχόν έλλειψη της Β12 στον οργανισμό πρέπει να αποκαθίσταται μέσω της λήψης συμπληρώματος.
Τροφές που βλάπτουν την καρδιά
Στον αντίποδα, από την επισκόπηση προέκυψε ότι η πρόσθετη ζάχαρη –είτε αυτή που προσθέτουμε στα ροφήματα και κατά το μαγείρεμα είτε αυτή που βρίσκεται στα αναψυκτικά, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα έτοιμα γεύματα– προωθεί τη συσσώρευση πλάκας στα αιμοφόρα αγγεία (αθηροσκλήρωση), αυξάνοντας τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Επίσης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι επιβαρυντικά για την καρδιά είναι και τα ενεργειακά ποτά, καθώς ανεβάζουν την αρτηριακή πίεση, αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβωσης και συμβάλλουν στην αρρυθμία της καρδιάς.
Τα ερωτηματικά παραμένουν
Οι ερευνητές δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε σαφή συμπεράσματα για τα γαλακτοκομικά, τις τροφές που παράγονται από ζύμωση και για τα φύκια αναφορικά με τον ρόλο τους στην υγεία της καρδιάς.
«Δεν υπάρχει κάποια μαγική διατροφική συνταγή για την πρόληψη της καρδιοπάθειας» καταλήγει ο Δρ Φρίμαν «ωστόσο τα διαθέσιμα δεδομένα δείχνουν ότι μια κατά βάση χορτοφαγική διατροφή με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, πρόσθετη ζάχαρη και αλάτι και παράλληλα περιορισμένη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων και ζωικών προϊόντων ωφελεί την υγεία της καρδιάς».
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται αναλυτικά στην επιθεώρηση Journal of the American College of Cardiology του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας.
