Μερικές φορές πέντε λεπτά σιωπής είναι αρκετά για να ανακτήσετε την ηρεμία, την ισορροπία και την γαλήνη σας. Μια απλώς σύντομη στιγμή μακριά από τον θόρυβο και τις ατελείωτες συζητήσεις και ξαφνικά ο εγκέφαλος αρχίζει να λειτουργεί σε διαφορετικό επίπεδο. Έτσι, όπως αποκαλύπτουν αρκετές μελέτες, τα ανθρώπινα όντα χρειάζονται την σιωπή για να δημιουργήσουν καινούργιες συνδέσεις και εγκεφαλικά κύτταρα.
Το θέμα είναι αναμφίβολα πολύ ενδιαφέρον. Όλοι, με κάποιον τρόπο, γνωρίζουν ότι η απόλαυση μιας επιλεγμένης σιωπής είναι μια πράξη με μεγάλη θεραπευτική δύναμη. Λέμε «επιλεγμένη» επειδή διαφορετικά πειράματα έχουν δείξει ότι όταν οι άνθρωποι υποβάλλονται σε πλήρη απομόνωση και σιωπή για ημέρες ή εβδομάδες υπάρχουν αντίθετες επιπτώσεις.
Είμαστε κοινωνικοί άνθρωποι και χρειαζόμαστε αλληλεπίδραση και περιβάλλοντα με ερεθίσματα για να ζήσουμε και να αναπτυχθούμε. Ακριβώς όπως χρειαζόμαστε αυτές τις εμπειρίες με διάλογο, μουσική και κοινωνικότητα, ο εγκέφαλος μας επίσης επιθυμεί και στιγμές σιωπής. Αυτό δεν είναι ιδιοτροπία. Είναι μια φυσιολογική αρχή, όπως το φαγητό ή ο ύπνος.
Βασικά, θα μπορούσαμε να πούμε σχεδόν σίγουρα ότι η σιωπή πρέπει να βρίσκεται σε ένα από τα πιο βασικά επίπεδα της ιεράρχησης των αναγκών του Μάσλοου.
Πέντε λεπτά σιωπής και ο εγκέφαλος σας αλλάζει
Αλήθεια, μόνο πέντε λεπτά σιωπής μπορούν να έχουν τόσα πολλά οφέλη; Η απάντηση είναι ναι και δεν το λέμε έτσι απλά. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Brain, Structure and Function» αποκαλύπτει αυτό το γεγονός. Η νευροεπιστήμη της ησυχίας στην εποχή του θορύβου κερδίζει όλο και περισσότερη προσοχή σε σημείο που ο τουρισμός να προσανατολίζεται στο να διευκολύνει την επαφή με αυτή την διάσταση.
Τα γνωστά «καταφύγια σιωπής» είναι ήδη μέρος των τουριστικών πακέτων σε χώρες όπως η Φινλανδία και άλλα μέρη με τα κατάλληλα περιβάλλοντα για να αγκαλιάσουμε πλήρως την σιωπή. Ωστόσο, θα πρέπει να σκεφτούμε λίγο λογικά πριν παρασυρθούμε από την ιδέα των διακοπών. Στην πραγματικότητα δεν είναι απαραίτητο να ταξιδέψετε στην άκρη του κόσμου για να κερδίσετε λίγη γαλήνη για τον εγκέφαλο σας.
Η σιωπή μας βοηθά να αναπτύξουμε καινούργια εγκεφαλικά κύτταρα
Ζούμε σε έναν κόσμο γεμάτο με θόρυβο. Η τηλεόραση, οι αγαπημένοι μας καλλιτέχνες που παίζουν στα ακουστικά μας καθώς περπατάμε στον δρόμο, η κυκλοφορία, οι συνομιλίες, η μουσική υπόκρουση στα καταστήματα και στα σουπερμάρκετ… ζούμε σε πόλεις όπου η σιωπή δεν υπάρχει, όπου ο ήχος είναι μέρος της ζωής και μας καταναλώνει.
Αν μπορούσαμε να απολαύσουμε πέντε λεπτά πλήρους σιωπής την ημέρα, θα συνέβαιναν πολλά πράγματα. Ένα από αυτά είναι ότι νέα κύτταρα θα αναπτύσσονταν στον ιππόκαμπο. Αυτή η περιοχή του εγκεφάλου σχετίζεται με την μνήμη και με τα συναισθήματα μας. Το δεύτερο που θα συνέβαινε είναι ότι αυτά τα κύτταρα θα μας επέτρεπαν να σκεφτόμαστε πιο καθαρά και να συνδεθούμε καλύτερα με το περιβάλλον και τον εαυτό μας.
Βελτιώνεται η ευαισθησία και η ενσυναίσθηση μας
Αυτό το γεγονός είναι ενδιαφέρον. Υπάρχουν πολλές περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ευαισθησία και την ενσυναίσθηση, όπως ήδη γνωρίζουμε. Μία από αυτές τις περιοχές είναι το δεξί άνω διδύμιο (Superior Colliculus). Έχει παρατηρηθεί ότι όταν αυτή η περιοχή δέχεται ζημιά η ενσυναίσθηση μειώνεται. Επιπλέον, αργούμε περισσότερο να πάρουμε αποφάσεις και δείχνουμε λιγότερο ενδιαφέρον για το τι συμβαίνει γύρω μας.
Μόλις πέντε λεπτά σιωπής καθημερινά βελτιώνουν την λειτουργικότητα του δεξί ανώ διδύμιου. Συνεπώς, η σιωπή ενισχύει την ικανότητα του εγκεφάλου να αισθάνεται την ενσυναίσθηση και να ενθουσιάζεται περισσότερο.
Λιγότερο άγχος, καλύτερες αποφάσεις
Όταν το περιβάλλον μας έχει υπερβολικό θόρυβο, η αμυγδαλή ενεργοποιείται. Αυτή η μικρή δομή μας προστατεύει από κινδύνους και απειλές, ερμηνεύοντας τους κινδύνους γύρω μας και αυτούς που πρέπει να αποφύγουμε. Όσο εκπληκτικό και αν ακούγεται, οι δυνατοί θόρυβοι ή ο ήχος της κυκλοφορίας είναι ενοχλητικοί γι αυτή την περιοχή του εγκεφάλου. Αυτοί οι ήχοι δημιουργούν σήματα άμυνας, τα οποία δημιουργούν μια αγχωτική αντίδραση διεγείροντας την απελευθέρωση της κορτιζόλης.
Είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί χρειαζόμαστε πέντε λεπτά σιωπής. Όπως αποκαλύπτει και μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στον Αμερικανικό Ψυχολογικό Σύλλογο, η σιωπή δεν είναι μόνο ένας σπουδαίος τρόπος για την μείωση του άγχους αλλά επίσης απελευθερώνει σεροτονίνη, ενδορφίνες και οξυτοκίνη…
Επιπλέον, λίγες στιγμές σιωπής βελτιώνουν την αίσθηση της ευημερίας μας. Έχουμε περισσότερη αυτοπεποίθηση και συγκεντρωνόμαστε περισσότερο όταν παίρνουμε αποφάσεις. Επίσης, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τις θετικές επιπτώσεις που έχει η σιωπή στις γνωστικές διαδικασίες μας.
Η σιωπή ενδυναμώνει την μνήμη μας, συγκεντρώνει την προσοχή μας, μας επιτρέπει να επεξεργαζόμαστε πληροφορίες γρηγορότερα και μας κάνει να αισθανόμαστε ότι η συνείδηση μας «αφυπνίζεται». Νιώθουμε πιο συνδεδεμένοι με το παρόν και είμαστε προετοιμασμένοι γι αυτά που έρχονται.
Συμπερασματικά, όπως είπε ο Φρίντριχ Νίτσε «ο δρόμος προς όλα τα σπουδαία πράγματα είναι μέσω της σιωπής». Ας τον περνάμε λοιπόν συχνότερα. Ας μάθουμε να απενεργοποιούμε το κουμπί των θορύβων του έξω κόσμου πότε-πότε ώστε να κάνουμε την απαραίτητη «βόλτα» στα εσωτερικά σύμπαντα μας. Μόλις φύγουμε από αυτά, δεν θα είμαστε πλέον ίδιοι.
