Το τυρί και τα γαλακτοκομικά προϊόντα γενικότερα είναι από τις τροφές με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε χοληστερίνη. Η ακριβής ποσότητα χοληστερίνης που θα πάρουμε βέβαια από το τυρί εξαρτάται από το συγκεκριμένο είδος που θα επιλέξουμε.
Πόση χοληστερίνη έχει το τυρί
Υπάρχουν δεκάδες είδη τυριών, τα οποία διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους ως προς τη διατροφική τους αξία.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, ένα φλιτζάνι τσένταρ έχει περίπου 130 mg χοληστερίνης, ενώ ένα φλιτζάνι ρικότα από ημιαποβουτυρωμένο γάλα μόλις 38 mg. Ένα φλιτζάνι παρμεζάνα έχει 86 mg χοληστερίνης, ενώ ένα φλιτζάνι μοτσαρέλα 88 mg.
Όσο λιγότερα λιπαρά έχει το τυρί ανά γραμμάριο βάρους τόσο μικρότερη τείνει να είναι και η περιεκτικότητά του σε χοληστερίνη.
Ανεβάζει το τυρί τη χοληστερίνη του αίματος;
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο, το τυρί αποτελεί την κυριότερη πηγή χοληστερίνης στη δυτικού τύπου διατροφή. Ωστόσο, δεν υπάρχει αποδεδειγμένη συσχέτιση ανάμεσα στην ποσότητα χοληστερίνης που λαμβάνουμε από τη διατροφή μας και στα επίπεδα της χοληστερίνης του αίματος. Αντιθέτως, τα κορεσμένα λιπαρά του τυριού και των άλλων τροφών που καταναλώνουμε ευθύνονται σε μεγαλύτερο βαθμό για τις ανεβασμένες τιμές της χοληστερίνης του αίματος.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2015 στην επιθεώρηση European Journal of Nutrition έδειξε πως δεν υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση γαλακτοκομικών και την καρδιοπάθεια μετά την ηλικία των 55 ετών. Μάλιστα, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, όσοι από τους συμμετέχοντες κατανάλωναν γαλακτοκομικά προϊόντα πλούσια σε λιπαρά ήταν λιγότερο πιθανό να χάσουν τη ζωή τους από εγκεφαλικό επεισόδιο.
Μια άλλη μελέτη, στην επιθεώρηση Food & Nutrition Research, συνέκρινε τα επίπεδα χοληστερίνης του αίματος μεταξύ ανθρώπων που κατανάλωναν τυρί με χαμηλά λιπαρά ή τυρί τύπου Γκούντα με μια ομάδα ανθρώπων που είχε κόψει το τυρί για διάστημα οκτώ εβδομάδων. Οι μετρήσεις που έκαναν οι ερευνητές δεν υπέδειξαν διαφορές στα επίπεδα της χοληστερίνης του αίματος των δύο ομάδων.
Πρέπει να αποφεύγουμε το τυρί αν έχουμε υψηλή χοληστερίνη;
Αν και οι διαθέσιμες έρευνες φαίνεται να «δικαιώνουν» το τυρί, είναι δύσκολο να δοθεί μια γενική οδηγία ως προς την ποσότητα και συχνότητα τυριού που μπορούμε να καταναλώνουμε, ιδίως αν έχει διαπιστωθεί ότι η τιμή της χοληστερίνης του αίματος υπερβαίνει το ανώτατο φυσιολογικό όριο.
Ο ρόλος της διατροφής στα επίπεδα της χοληστερίνης πρέπει να κρίνεται συνολικά και όχι με γνώμονα μεμονωμένες ομάδες τροφών, όπως τα γαλακτοκομικά. Για παράδειγμα, η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας τυριού στο πλαίσιο μιας διατροφής που είναι πλούσια σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες μπορεί να αυξήσει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, ενώ αντίθετα αν η διατροφή ακολουθεί το μεσογειακό πρότυπο το τυρί δεν κρίνεται απαγορευμένο.
Αλάτι & λιπαρά vs ασβέστιο
Η χοληστερίνη δεν είναι το μόνο συστατικό του τυριού που πρέπει να προσέχουμε. Πολλά είδη τυριών είναι επίσης πλούσια σε αλάτι, το οποίο συμβάλλει στην υπέρταση. Ταυτόχρονα, πολλά τυριά (π.χ. τσένταρ, ελβετικό) είναι πλούσια σε λιπαρά και δη κορεσμένα λιπαρά, τα οποία πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο.
Από την άλλη, το τυρί και όλα τα γαλακτοκομικά γενικώς αποτελούν κορυφαίες διατροφικές πηγές ασβεστίου, το οποίο είναι απαραίτητο για την καλή υγεία του σκελετού και την πρόληψη της οστεοπόρωσης, γι’ αυτό καλό είναι να μη λείπουν εντελώς από τη διατροφή.
Σημεία-κλειδιά
Η κατανάλωση τυριού –ακόμη και μεταξύ όσων έχουν ανεβασμένη χοληστερίνη αίματος– δεν κρίνεται απαγορευτική εφόσον:
- Επιλέγονται είδη τυριών με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και χοληστερίνη
- Το τυρί καταναλώνεται με μέτρο
- Το τυρί εντάσσεται στο πλαίσιο μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής γενικότερα
- Ο γιατρός και/ή ο διαιτολόγος-διατροφολόγος έχουν αξιολογήσει τις διατροφικές ανάγκες του κάθε ατόμου ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του
Επιλογικά, να σημειωθεί ότι το τυρί από μόνο του δεν μπορεί να κάνει τη διαφορά στη χοληστερίνη του αίματος. Άλλοι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου που καθορίζουν τα επίπεδα της χοληστερίνης είναι το σωματικό βάρος, η κληρονομικότητα (γονίδια) και η φυσική κατάσταση.
