Θα σου έχει τύχει σίγουρα. Να σου λέει ότι δεν θέλει σχέση, αλλά να κοιμάσαι σχεδόν κάθε βράδυ σπίτι του. Ή να σου λέει ότι σε θέλει και οι πράξεις του να δείχνουν το αντίθετο.
Διπλά μηνύματα που μπορεί να σε τρελάνουν και η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα είναι εδώ για να μας βοηθήσει να βγάλουμε μια άκρη. Ο λόγος στην ειδικό…
Πόσες φορές νιώσατε πως αυτό που ακούτε από έναν άνδρα δεν συμβαδίζει με τον τρόπο που φέρεται; Έχετε ακούσει το τραγούδι που λέει: “Άλλα μου λεν τα μάτια σου, και άλλα η καρδιά σου. Άλλα μου λεν τα χάδια σου, και άλλα τα φιλιά σου. Μαζί μου παίζεις θέατρο αράδα, μια τέτοια κωμωδία δεν ξανάδα…” Μιλάμε για τα διπλά μηνύματα που μας μπερδεύουν και δεν ξέρουμε τι να εμπιστευτούμε: αυτό που ακούμε ή τη συμπεριφορά που εισπράττουμε;
Δεχόμαστε διπλά μηνύματα από τα πολύ μικρά μας χρόνια, θα μπορούσα να πω από τους πρώτους μήνες της ζωής μας. Μηνύματα που συμβάλλουν και αυτά στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μας.
Μηνύματα από τη μητέρα ή τροφό, από το άτομο που είμαστε εξαρτημένοι για την επιβίωσή μας, όπως για παράδειγμα μία ζεστή αγκαλιά και ένα στήθος που δεν βγάζει όμως γάλα, λόγια ζεστά με απειλητικό περιεχόμενο: “πόσο σε αγαπώ όταν…”, “πρόσεχε μην χτυπήσεις γιατί θα σε δείρω”, “σε αγαπώ πολύ” ενώ ο γονιός τραβιέται μακριά όταν το παιδί τον πλησιάζει για μια αγκαλιά, κλπ. Έτσι, το παιδί χωρίς να το καταλαβαίνει, μπαίνει πολλές φορές σε μία συγχυτική διαδικασία: δηλαδή για να με αγαπάς πρέπει να κάνω αυτό που θέλεις ή θέλεις να με προστατέψεις για να μην πονέσω, αλλά αν πονέσω θα με κάνεις να πονέσω ακόμη περισσότερο;
Τα διπλά μηνύματα μας οδηγούν σε σύγχυση και μπέρδεμα, σε αμφισβήτηση, ακόμα και σε αμφισβήτηση του ίδιου μας του εαυτού. Όταν μάλιστα εμφανίζονται και στη σχέση, τότε δυστυχώς δεν ξέρουμε τι να εμπιστευτούμε, αυτό που ακούμε ή αυτό που μας λέει η διαίσθηση;
Και δεν πρόκειται για διαίσθηση, απλά για παρατήρηση (συνειδητή ή μη) της εξωλεκτικής κυρίως επικοινωνίας του άλλου μέλους της σχέσης -γιατί τα συγχυτικά αυτά μηνύματα μπορεί να εκφράζονται και λεκτικά. Και εκεί έρχεται το …χάος! Χάος γιατί πολλές φορές δεν θέλουμε να πιστέψουμε αυτό που παρατηρούμε, αυτό που εισπράττουμε και προτιμάμε να μένουμε σε αυτό που είναι πιο εύκολο ή επιθυμητό από εμάς.
Μερικά παραδείγματα:
- “Μα μου είπε ότι δεν θέλει να κάνουμε σοβαρή σχέση, αλλά θέλει να μένω σπίτι του τα βράδια…”
- “Ενώ μου είπε ότι του αρέσει να του μαγειρεύω, όταν το κάνω τσακωνόμαστε γιατί δεν μου το ζήτησε λέει…”
- “Εχθές μου είπε να του φέρω… και σήμερα το αρνείται!”
- “Μου λέει ότι με αγαπάει αλλά μου φέρεται τόσο άσχημα!”
- “Με αγκαλιάζει τόσο σφιχτά που πολλές φορές νιώθω ότι θέλει να με πνίξει…”
- “Μου λέει πόσο του αρέσω αλλά το βλέμμα του είναι τόσο αδιάφορο όταν με κοιτάζει!”
Τα αποτελέσματα από τα διπλά μηνύματα είναι πάντα συγχυτικά, μπερδευτικά και νιώθουμε πως δεν μπορούμε “να βγάλουμε άκρη”, καθώς έρχονται απανωτά το ένα στο άλλο, με διαφορετικό τρόπο και περιεχόμενο κάθε φορά, και συνήθως αναιρώντας το προηγούμενο.
Το κάνει επίτηδες;
Όχι -όχι τουλάχιστον πάντα! Συνήθως τα άτομα που δίνουν τα διπλά μηνύματα, είναι άτομα που έχουν εισπράξει αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας στο παρελθόν, πιθανά έχουν γαλουχηθεί με αυτόν τον τρόπο. Φανταστείτε έναν γονιό, όπως ανέφερα στην αρχή, να δίνει διαρκώς αντιφατικά και συγχυτικά διπλά μηνύματα στο παιδί του. Πόσο άσχημα νιώθει αυτό το παιδί, όταν μάλιστα ο γονιός είναι και ο Θεός του, και πόσο αναγκάζεται να διαστρεβλώσει τη δική του πραγματικότητα για να επιβιώσει, υιοθετώντας τον συγκεκριμένο “αρρωστημένο” τρόπο ως φυσιολογικό.
Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί πως τα άτομα αυτά έχουν και έναν κοινό τρόπο συμπεριφοράς μεταξύ τους καθώς αρνούνται αυτό το “διπλό”, είτε λέγοντας πως δεν το είπαν, είτε πως ο άλλος δεν κατάλαβε καλά και το παρερμήνευσε, είτε πως δεν το εννοούσαν, είτε κατηγορώντας κλπ.
Αν λοιπόν νιώθετε πως έχετε μία αδιόρατη αίσθηση πως δεν μπορείτε να επικοινωνήσετε ή πως “κάτι δεν πάει καλά” σε αυτό που λαμβάνετε ως μήνυμα, είναι πολύ πιθανό να δέχεστε “διπλό μήνυμα”. Κύρια αίσθηση αυτή της σύγχυσης και του αδιεξόδου.
Πως μπορώ να το αντιμετωπίσω; Τι να κάνω;
Δεν υπάρχει “συνταγή” για το τι και πως πρέπει να φερθώ σε κάθε περίπτωση, καθώς η κάθε σχέση είναι διαφορετική όπως και τα μέλη της. Αυτό που θα μπορούσα γενικότερα να προτείνω είναι:
- Ζητώ να καταλάβω/ξεκαθαρίσω αυτό που μου λέει, ρωτώντας και χρησιμοποιώντας τα λόγια του.
- Επαναλαμβάνω αυτό που καταλαβαίνω δυνατά και ρωτάω αν εννοεί αυτό ακριβώς.
- Ζητάω να μου εξηγήσει -εφόσον συμφωνήσαμε στο τι εννοεί- γιατί σήμερα για παράδειγμα άλλαξε γνώμη και εννοεί κάτι άλλο.
- Εκφράζω αυτό που σκέφτομαι και νιώθω.
- Προσπαθώ να οριοθετηθώ απέναντι σε ό,τι με μπερδεύει.
- Διαχωρίζω στον εαυτό μου ότι δεν ευθύνομαι εγώ για τη δική του συγχυτική συμπεριφορά, αν και χρειάζεται να αναρωτηθώ αν αξίζει να μένω μαζί του, τι κερδίζω;
- Αναλαμβάνω το δικό μου μερίδιο ευθύνης, εφόσον κάτι κάνω και εγώ και συντηρώ αυτήν τη συμπεριφορά, έστω και με το να παραμένω…
- Δεν μπορώ να τον αλλάξω εγώ!
- Ζητάω να πάμε σε ειδικό σε θέματα επικοινωνίας για να βρούμε το δικό μας τρόπο.
- Πηγαίνω εγώ σε ειδικό αν εκείνος δεν θέλει να έρθει.
- Αν η κατάσταση δεν αλλάζει, ίσως δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να είμαι μαζί!
Δυστυχώς οι σχέσεις αυτές δεν έχουν και καλή κατάληξη, καθώς από τη μία μπορεί να υπάρχει “μυστήριο” που στην αρχή τουλάχιστον μας μαγεύει, στη πορεία όμως αυτό ακριβώς το μυστήριο γίνεται πολύ ταλαιπωρητικό και κακοποιητικό.
