Προβιοτικά ή πρεβιοτικά; Ένα γράμμα κάνει τη διαφορά ανάμεσα στους δύο όρους, κάτι που πολλές φορές μπερδεύει τους καταναλωτές. Ας τα γνωρίσουμε όμως λίγο καλύτερα αυτά τα μικροσκοπικά στοιχεία της διατροφής μας!
Πρεβιοτικά ή Προβιοτικά;
Τα πρεβιοτικά είναι ένα είδος ίνας που το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να αφομοιώσει. Τα πρεβιοτικά είναι παρόντα σε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως και αποτελούν την τροφή των προβιοτικών. Στα συμπληρώματα διατροφής τα πιο συχνά απαντούμενα πρεβιοτικά είναι οι φρουκτοολιγοσακχαρίτες, οι ολιγοσακχαρίτες, η ινουλίνη και η λακτουλόζη.
Αντίστοιχα, τα προβιοτικά αποτελούν συμβιωτικούς μικροοργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των βακτηρίων και της ζύμης, που υποστηρίζουν την υγεία και τη λειτουργία του οργανισμού. Υπάρχουν διάσπαρτα στο σώμα μας στους βλεννογόνους, στο δέρμα, στο στόμα, στον κόλπο αλλά το έντερο αποτελεί τη μεγαλύτερη σε ποικιλία και αριθμό αποικία. Στα τρόφιμα εντοπίζονται κυρίως σε όσα έχουν υποστεί ζύμωση όπως το γιαούρτι, το τουρσί, τα ζυμωμένα τυριά ή το κεφίρ.
Οφέλη και δράσεις προβιοτικών
Τα βακτήρια του εντέρου συμμετέχουν στην πέψη των τροφών, στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, ενώ πολλά από αυτά παράγουν τα ίδια ορισμένες βιταμίνες, όπως είναι η βιταμίνη Κ. Παρόλο που τα προβιοτικά δεν μπορούν αποτρέψουν την εμφάνιση ασθενειών, η λήψη τους μπορεί να υποστηρίξει την υγεία του οργανισμού, τη μείωση των συμπτωμάτων και την ταχύτερη αποκατάσταση.
Πολλές μελέτες έχουν αναδείξει το ρόλο των προβιοτικών στο μεταβολισμό ενέργειας, μακροθρεπτικών συστατικών και ιχνοστοιχείων. Τα προβιοτικά μπορεί να βελτιώσουν την πεπτική υγεία σε μερικούς ανθρώπους. Σύμφωνα με μια επισκόπηση μελετών, η λήψη προβιοτικών κατά τη διάρκεια χρήσης αντιβιοτικών μειώνει τον κίνδυνο διάρροιας και κολπίτιδας στη γυναίκες. Επιπλέον, άτομα με διαταραχές που επηρεάζουν το στομάχι και το έντερο μπορούν να δουν βελτίωση με τη λήψη προβιοτικών.
Η συμμετοχή των βακτηρίων στο ανοσοποιητικό σύστημα είναι πολύ σημαντική καθώς ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού, ανταγωνίζονται τους παθογόνους μικροοργανισμούς ενώ φαίνεται πως διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και στη θεραπεία πολλών χρόνιων ασθενειών. Ένας μικρότερος αριθμός μελετών δείχνει ότι τα προβιοτικά μπορεί να βελτιώσουν την ψυχική υγεία. Μια ανασκόπηση έδειξε πως ορισμένα προβιοτικά μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης, καθώς υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο.
Οφέλη και δράσεις πρεβιοτικών
Τα πρεβιοτικά αποτελούν συστατικά ορισμένων τροφίμων που το σώμα δεν μπορεί να αφομοιώσει. Χρησιμεύουν ως τροφή για τα βακτήρια και άλλους ευεργετικούς οργανισμούς στο έντερο. Τα πρεβιοτικά εμφανίζονται φυσικά σε πολλά τρόφιμα, γα το λόγο αυτό και οι περισσότεροι άνθρωποι παίρνουν αρκετά πρεβιοτικά από τη δίαιτα, χωρίς να λαμβάνουν συμπληρώματα.
Υπάρχει λιγότερη έρευνα για τα πρεβιοτικά αναλογικά με τα προβιοτικά. Τα οφέλη των πρεβιοτικών έχουν συνδέσεις με τα οφέλη των προβιοτικών. Υποστηρίξουν ένα υγιές έντερο, προσφέροντας καλύτερη πεπτική υγεία και λιγότερα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με διάρροια, δυσκοιλιότητα καθώς και με τη λήψη αντιβιωτικών. Έρευνες υποδεικνύουν ότι τα πρεβιοτικά μπορεί να ωφελήσουν τον οργανισμό αυξάνοντας την απορρόφησης ασβεστίου και μαγνησίου, υποστηρίζοντας την προβιοτική ανάπτυξη στο έντερο, επηρεάζοντας το ρυθμό απορρόφησης των υδατανθράκων καθώς και αυξάνοντας την απορρόφηση και βιοδιαθεσιμότητα των θρεπτικών συστατικών.
Συμπερασματικά
Εάν και όμοια, τα πρεβιοτικά και τα προβιοτικά διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους. Ωστόσο η επαρκής πρόσληψη και υγεία των «καλών» βακτηρίων στο έντερο μας, προϋποθέτει επαρκή πρόσληψη πρεβιοτικών. Για το λόγο αυτό, πολλοί παρασκευαστές συμπληρωμάτων διατροφής μαζι με προβιοτικά δίνουν και πρεβιοτικά, για να εξασφαλίσουν την επαρκή ανάπτυξη και δράση τους.