Μόνο αν έχεις νιώσει να σου τρώει τα σωθικά ή να σε κάνει να καίγεσαι από ανησυχία μπορείς να καταλάβεις τη δύναμή της. Κι επειδή τα αγαπημένα τραγούδια βγαίνουν πάντα μέσα από τη ζωή, μου έχει “καρφωθεί” στο κεφάλι ο στίχος του Μανώλη Ρασούλη, τραγουδισμένου από την ξεχωριστή φωνή της Χαρούλας: “Ζήλια μου, ζήλια μου, σαν την αγάπη είσαι τόσο δυνατή”! Είναι το μόνο συναίσθημα μετά την αγάπη (αυτή έχει καπαρώσει το κόκκινο) που έχει χρώμα. Το πράσινο! Μπορεί να ορίσει την ζωή σου, όσο και ο έρωτας και να αποτελέσει την αφορμή για εκρήξεις θυμού, απόγνωσης, λύπης και γενικότερα ενός cocktail παντοδύναμων συναισθημάτων!
Εκείνο όμως που μπορεί να μην ήξερες είναι πως η ζήλια μπορεί να σε κάνει να τα βάλεις με τον ίδιο σου τον εαυτό και παράλληλα να πασχίσεις να μοιάσεις σε εκείνη που πιστεύεις πως διεκδικεί όσα δικαιωματικά σου ανήκουν, δηλαδή τον αγαπημένο σου. Μπορεί να σε κάνει να παρατηρείς εκείνη και να προσπαθείς να αποστηθίσεις την εμφάνιση, το στιλ, τη συμπεριφορά και τα ενδιαφέρονται προσπαθώντας απεγνωσμένα να τα κάνεις δικά σου. Δεν με πιστεύεις;
Η έρευνα…
Ακούγεται περίεργο, όμως είναι αποτέλεσμα επισταμένης έρευνας του πανεπιστημίου Villanova. H ζήλια μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπουν τον εαυτό τους. Όταν αισθανθούν πως κάποιος τρίτος τραβάει την προσοχή του συντρόφου τους, τότε αυτόματα προσπαθούν να μοιάσουν σε εκείνον που κατάφερε να στρέψει το ενδιαφέρον του αγαπημένου τους ατόμου πάνω του. Αναζητούν δηλαδή τρόπους να πλησιάσουν στην εμφάνιση ή το χαρακτήρα τον/την αντίζηλο!
Και θέλω να ‘ρθω να σ’αρπάξω από την άλλη…
“Να τη ρωτήσω το νούμερο της βαφής. Να μάθω που κάνει αυτό το εκπληκτικό μανικιούρ. Να μάθω περισσότερα για τη yoga που την κάνει κορμάρα!” Είναι ποτέ δυνατό να σκέφτεσαι (και να σκέφτομαι δηλαδή) έτσι; Εντάξει, αυτή η προσπάθεια να μοιάσεις στην αντίζηλο δεν γίνεται με τόσο λογικό τρόπο. Δεν κάθεσαι να σημειώσεις τα προτερήματά της για να τα εφαρμόσεις κι εσύ.
“Η όλη λογική πίσω από αυτή σου τη συμπεριφορά είναι η ιδέα πως εφόσον ο σύντροφός σου ενδιαφέρεται για κάποια άλλη, τότε πιθανότατα πιστεύει πως αυτό το άτομο διαθέτει στοιχεία που τον ελκύουν. Άρα, ίσως χρειαστεί να “αντιγράψεις” αυτά τα στοιχεία του χαρακτήρα της που τον ελκύουν” εξηγεί η καθηγήτρια Erica Slotter. Είναι λαϊκιστί αυτό που λες πάνω στην τρελή απελπισία “τι έχει αυτή παραπάνω από μένα;”! Ε, μπορεί να θες να πείσεις τον εαυτό σου πως δεν έχει – που μπορεί όντως να υπερτερείς απέναντί της σε όλα τα σημεία – όμως μέσα σου παλεύεις να βρεις τι είναι εκείνο που κάνει τον αγαπημένο σου να την προσέξει. Κι όταν το βρεις, τότε είναι που προσπαθείς να το κάνεις κτήμα σου!
Ζήλια μου…
Η ζήλια είναι πάθος, αδυναμία ή απλά ένα συναίσθημα όπως όλα τα άλλα; Είναι όλα αυτά μαζί και αν την ξυπνήσεις… “καλά ξεμπερδέματα”! Δύσκολο να τα βάλεις με κάτι που γεννιέται μέσα σου και σε τριβελίζει σαν κουνούπι τον Αύγουστο. Πάνω που ηρεμείς πιστεύοντας πως έχει φύγει, τα ενοχλητικά του φτερά ζουζουνίζουν πάλι στο αυτί σου ταράζοντας όλο σου το είναι (ναι, και το κουνούπι είναι εκνευριστικό τα μάλλα, αλλά μιλάω για τη ζήλια)!
Και μπορεί να είναι τόσο δυνατή όσο η αγάπη, η ζήλια όμως δεν είναι το ίδιο με αυτήν. Αισθάνεσαι πολλές φορές πως οι ζηλίτσες, τα ναζάκια και η κτητικότητα μπορεί να τον κάνουν να μείνει κοντά σου. Αν “μαρκάρεις” εκείνον σαν ιδιοκτησία σου, τότε τον έχεις δικό σου για πάντα! Όμως ό,τι και να κάνεις, αν πηγάζει από ζήλια και όχι από αγάπη, μόνο φόβο μπορεί να φέρει και αγωνία ότι θα τον χάσεις. Κι έτσι καταλήγεις να μεταλλάσεσαι σε κάτι άλλο από αυτό που είσαι πραγματικά. Προσπαθείς να μοιάσεις σε όλες εκείνες που βλέπεις πως τον εντυπωσιάζουν είτε εμφανισιακά, είτε πνευματικά. “Ωστόσο, δεν έχουμε ιδέα αν με το να αλλάζεις τον εαυτό σου με αυτό τον τρόπο βοηθά πράγματι να κρατήσεις τον σύντροφό σου” σημειώνει η καθηγήτρια της έρευνας.
Άρα; Πώς το διαχειρίζεσαι; Οι επιστήμονες του πανεπιστημίου της Villanova αναφέρουν πως δεν έχουν ακόμη καταλήξει σε συμπέρασμα, κατά πόσο όλη αυτή η προσπάθεια να αντιγράψεις την αντίζηλο σου κάνει κακό ή καλό ή αν, εν πάσει περιπτώσει, σε βοηθά να λύσεις το πρόβημα. Αδιέξοδο;
Η ζήλεια είναι δικό σου συναίσθημα…
Ένα είναι σίγουρο. Ο άλλος μπορεί να αποτελέσει την αφορμή, ακόμη και την αιτία αν θες. Όμως τα συναισθήματα είναι προσωπικά. Τα έχεις πάνω σου, μέσα σου, όπως τα χέρια ή τα πόδια σου και σου ανήκουν! Το γεγονός λοιπόν ότι ζηλεύεις αφορά εσένα και όχι εκείνον. Αυτό πολύ απλά σημαίνει πως για να το λύσεις, να το αντιμετωπίσεις ή απλά να το διαχειριστείς με εποικοδομητικό τρόπο (μην ξεχνάς πως οι ψυχολόγοι δεν θα σου πουν ποτέ να πάψεις να ζηλεύεις για πάντα. Άλλωστε κάτι τέτοιο δεν είναι ρεαλιστικό!) θα πρέπει να προσπαθήσεις. Εσύ! Μόνη σου! Χωρίς να ψάχνεις να βρεις στον άλλο το κουμπί που ενεργοποιεί το πράσινο τερατάκι μέσα σου. Εσύ έχεις και τον μηχανισμό, αλλά και το κουμπί ενεργοποίησής του.
Αν και δεκάδες είναι πιο αρμόδιοι από εμένα, θα σου πω πως αν προσπαθείς να γίνεις καλύτερη για πάρτη σου, γιατί έτσι θέλεις εσύ, τότε ίσως κάνεις και τη ζήλια να ξεθυμάνει. Ξεκίνα γυμναστήριο, οργάνωσε τον ελεύθερο χρόνο σου και κάνε πράγματα που σε γεμίζουν. Ανεξάρτητα από εκείνον… Θα δεις πως με τον τρόπο αυτό θα χτίζεις μια άμυνα πιο δυνατή από την ζήλια. Ένα όπλο που το ακούς συχνά, έχει καταντήσει “καραμέλα” στα χείλη των ειδικών, αλλά αν είναι στέρεη και πραγματική μπορεί να τα κάνει όλα πιο εύκολα. Ποιο είναι αυτό; Μα φυσικά η ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΗΘΗΣΗ!