Από τη μία σκέφτεσαι ότι πρέπει να μάθει να διαβάζει μόνο του –δεν είναι δυνατόν κάθε μέρα να κάνεις αυτή τη δουλειά, από το μεσημέρι μέχρι το βράδυ! Από την άλλη, είτε βλέπεις την απελπισία ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του (γιατί πράγματι, ήδη από την Α΄ Δημοτικού τα μαθήματα στο σπίτι είναι πάρα πολλά) είτε βλέπεις ότι αν δεν κάτσεις και εσύ από δίπλα, δεν πρόκειται ποτέ να συγκεντρωθεί και να τελειώσει. Τη μία έσπασε η μύτη και πρέπει να ξύσει το μολύβι, την άλλη θέλει να πάρει την άλλη γόμα, με τα minions, γιατί σβήνει καλύτερα, μετά το μολύβι χρειάζεται ξανά ξύσιμο… Πόση υπομονή να κάνει πια ένας γονιός; Και κατά πόσο πρέπει τελικά να εμπλέκεται με τα μαθήματα του σχολείου;
Μιλώντας με δασκάλους και εκπαιδευτικούς, η γενική άποψη που ισχύει είναι ότι τουλάχιστον στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού οι γονείς θα πρέπει να είναι δίπλα στο παιδί όταν έρχεται η ώρα του διαβάσματος, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να κάνουν τις ασκήσεις του. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει, λοιπόν, ο γονιός είναι να έχει ρόλο υποστηρικτικό:
–Να δημιουργήσει για το παιδί το κατάλληλο και ευχάριστο περιβάλλον, ώστε να μπορεί να διαβάσει συγκεντρωμένο και με κάποιον βασικό εξοπλισμό (μολύβια, γόμες, χάρακες κ.λ.π.).
–Να κλείνει τηλεοράσεις και υπολογιστές την ώρα του διαβάσματος, ώστε να μην αποσπάται η προσοχή του παιδιού.
-Αν υπάρχουν δύο ή τρία παιδιά στο σπίτι που πρέπει ταυτόχρονα να διαβάσουν, είναι χρήσιμο να έχει το καθένα τον δικό του χώρο, ώστε να μην ενοχλεί το ένα το άλλο.
–Να φτιάξει μαζί με το παιδί ένα πρόγραμμα, π.χ. ότι το διάβασμα θα γίνεται αμέσως μετά το μεσημεριανό φαγητό ή ότι το παιδί θα ξεκουράζεται για λίγη ώρα αφού επιστρέψει και θα διαβάζει μετά. Στη συνέχεια, καλό είναι να γίνει ένα πρόγραμμα ως προς την σειρά των μαθημάτων που θα διαβάζει, π.χ. πρώτα ασκήσεις μαθηματικών, μετά γραμματική, μετά χειροτεχνίες και στο τέλος ανάγνωση.
–Να αποτελεί «πηγή» για το παιδί. Είναι βέβαιο, ειδικά για τα πιο μικρά παιδιά, ότι πολύ συχνά θα έχουν απορίες σχετικά με κάποια μαθήματα. Και είναι εξίσου βέβαιο ότι θα έρθει η στιγμή που ούτε εσείς δεν θα μπορείτε να απαντήσετε σε αυτές. Στην περίπτωση αυτή, καλό είναι να δώσετε λίγο χρόνο στο παιδί να λύσει μόνο του το πρόβλημα, μπαίνοντας στην διαδικασία να σκεφτεί και να αποφασίσει. Όμως, αν πραγματικά δυσκολεύεται είναι σημαντικό να είστε εκεί γι’αυτό, ώστε να μη νιώθει παραμελημένο. Έτσι, μπορείτε να το βοηθήσετε σε μία-δύο ασκήσεις, όμως -αφού του δείξετε τον τρόπο- στη συνέχεια αφήστε το να προσπαθήσει μόνο του.
–Να εξηγήσει στο παιδί «γιατί» πρέπει να κάνει τα μαθήματά του. Τα περισσότερα παιδιά αντιμετωπίζουν τα μαθήματα στο σπίτι ως μια τρομακτική αγγαρεία, την οποία θέλουν με κάθε τρόπο να αποφύγουν. Ο λόγος είναι ότι πιθανότατα κανείς δεν τους έχει εξηγήσει γιατί η διαδικασία αυτή είναι σημαντική. Το «για να γίνεις καλός μαθητής» και «να πάρεις καλούς βαθμούς» λίγο απασχολεί ένα παιδί 6-7 χρονών (μεταξύ μας, λίγο θα έπρεπε να απασχολεί και τους γονείς). Ο γονιός, αντίθετα, θα πρέπει να εξηγήσει στο παιδί ότι μόνο μέσω του διαβάσματος θα μάθει πράγματα σπουδαία για τον κόσμο που ζει, ότι με αυτά που θα μάθει η ζωή του θα γίνει πιο ενδιαφέρουσα και πιο εύκολη. Δώστε παραδείγματα, λοιπόν, στο παιδί σας στο «γιατί» είναι σημαντικό να ξέρει μαθηματικά και γραφή και ανάγνωση και -στη συνέχεια- φυσική και γεωγραφία και αγγλικά.
–Να κουβεντιάσει με τον δάσκαλο για το τι ακριβώς θα πρέπει να κάνει στο σπίτι με το παιδί. Το πιθανότερο είναι ότι ο δάσκαλος του παιδιού θα σας δώσει κάποιες κατευθύνσεις ως προς το πόσο πρέπει να βοηθάτε το παιδί με τα μαθήματα.
–Να έχει ρόλο «ελεγκτικό». Τον πρώτο καιρό θα πρέπει αφενός να ελέγχει τι μαθήματα έχει το παιδί για την επόμενη μέρα, αφετέρου να τσεκάρει ότι έχει βάλει τα σωστά βιβλία στη σάκα του. Στη συνέχεια, είναι σημαντικό να ενημερώνεται για τις επιδόσεις του παιδιού στα τεστ, ώστε να γνωρίζει τις αδυναμίες του. Τέλος, να μην αμελεί να πηγαίνει στις σχολικές συναντήσεις, όπου θα έχει καλύτερη εικόνα για την πορεία του παιδιού.
Η σωστή ισορροπία
Στο δια ταύτα, η έμφαση πρέπει να δοθεί στο ότι ο γονιός μπορεί να βοηθά το παιδί να κάνει μόνο του τα μαθήματά του, αλλά όχι να τα κάνει αυτός για εκείνο. Μπορεί, βέβαια, ειδικά τον πρώτο καιρό, να τσεκάρει αν το παιδί τελείωσε με όλα τα μαθήματα της επόμενης ημέρας και αν τα έκανε σωστά, χωρίς όμως να του δώσει εκείνος έτοιμες τις λύσεις.
Το κατά πόσο το παιδί θα επιδείξει το ενδιαφέρον που απαιτείται για να ασχοληθεί με τα μαθήματά του είναι σε μεγάλο βαθμό στο χέρι του δασκάλου. Εκείνος είναι που πρέπει να δώσει στο παιδί τα σωστά κίνητρα και την πιο αποτελεσματική μέθοδο, ώστε να ξέρει τι ακριβώς πρέπει να κάνει στο σπίτι. Όταν το παιδί συνειδητοποιήσει ότιτο διάβασμα έχει πραγματική αξία και ότι το να κάνει τα μαθήματά του είναι δική του απόφαση και ευθύνη, τότε τα πράγματα θα γίνουν για όλους πιο εύκολα και το ίδιο θα οδηγηθεί σε μεγαλύτερη ακαδημαϊκή επιτυχία.
Και το κατά πόσο, τελικά, ο γονιός θα βοηθήσει έχει σε μεγάλο βαθμό να κάνει με την ηλικία του παιδιού, όμως αυτό που πρέπει να θυμάστε πάντα είναι ότι δεν έχετε όλες τις λύσεις και τις απαντήσεις για το παιδί σας και ότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική έρευνα ή οδηγία που να λέει ότι τα παιδιά που κάνουν τα μαθήματά τους πάντα μαζί με τους γονείς, γίνονται τελικά καλύτεροι μαθητές ή προοδεύουν πάντα στην ακαδημαϊκή τους πορεία. Η βοήθεια, δηλαδή, του γονιού δεν οδηγεί πάντα σε καλύτερους βαθμούς. Ο στόχος του γονιού θα πρέπει να είναι να «δημιουργήσει» έναν ανεξάρτητο μαθητή που θα αγαπά δια βίου τη γνώση και τη μάθηση.
