Κορίτσια, ώρα για αυτοκριτική. Ναι, ξέρω… Είναι εύκολο να παραδεχτούμε ότι είμαστε ανασφαλείς. Τι γίνεται όμως όταν τα σημάδια δείχνουν κάτι άλλο; Πόσο εύκολο είναι να παραδεχτούμε ότι τελικά υπερεκτιμάμε τον εαυτό μας; Ουφ! Ας πάρουμε βαθιά ανάσα, ας είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και ας τσεκάρουμε τα σημάδια που σημειώνει η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα. Μπορεί να ισχύει, μπορεί και όχι. Το σίγουρο είναι πως καλό θα μας κάνει η ενδοσκόπηση!
Πόσο καλά γνωρίζεις τον εαυτό σου; Πόσο καλά γνωρίζεις τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία σου; Έχεις αναρωτηθεί μήπως έχεις λανθασμένες αντιλήψεις για τη θεώρηση εαυτού; Μήπως έχεις μία φανταστική εικόνα πλασμένη στο μυαλό σου για τις ικανότητές σου και το πόσο καλή είσαι; Έχεις αναρωτηθεί μήπως υπερεκτιμάς τον εαυτό σου; Δέχεσαι εύκολα κριτική από τους άλλους; Ακούς τι έχουν να σου πούνε ή απλά μιλάς “πάνω τους” δικαιολογώντας τον εαυτό σου; Μήπως πιστεύεις πως σε θίγουν, σε κακολογούν, σε υποτιμούν, δεν σε σέβονται; Μήπως πιστεύεις πως οι άλλοι σε αδικούν ενώ εσύ αξίζεις τα μέγιστα; Μήπως σε υπονομεύουν και σε ζηλεύουν; Μήπως …, μήπως…, μήπως… Μήπως απλά υπερεκτιμάς τον εαυτό σου;
Είναι γεγονός πως δεν είναι εύκολο να έχουμε μία αντικειμενική εικόνα για τον εαυτό μας και τις δυνατότητες ή τη συμπεριφορά μας. Μπαίνουμε όμως στη διαδικασία να ακούσουμε κάποιον όταν θέλει να μας δώσει τη δική του εικόνα για εμάς; Η απάντηση είναι “συνήθως όχι” ή “όχι πάντα”. Όταν μάλιστα ένα άτομο υπερεκτιμά τον εαυτό του τότε είναι σχεδόν αδύνατο να καταλάβει τι προσπαθεί να του πει κάποιος άλλος. Ο λόγος; Μα φυσικά ο έντονος ναρκισσισμός που δεν αφήνει να δει την πραγματικότητα και να έχει μία πιο ρεαλιστική και ορθή αντίληψη.
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ της υπερεκτίμησης εαυτού
Όταν ένα άτομο υπερεκτιμά τον εαυτό του και πιστεύει πως ξεχωρίζει από όλα τα άλλα καθώς είναι τόσο μοναδικό, όπως προανέφερα, ζει με μία μη ρεαλιστική και πραγματική εικόνα εαυτού αλλά αντίθετα, με μία “παραφουσκωμένη” θεώρηση και αντίληψη, σαν ένα παραφουσκωμένο μπαλόνι που κινδυνεύει από στιγμή σε στιγμή να σκάσει.
Αποτέλεσμα είναι η ύπαρξη αρνητικών επιδράσεων σε διάφορους τομείς, όπως:
-Διαπροσωπικές σχέσεις:Ποιος ανέχεται κάποιον που το “παίζει” σπουδαίος, που δεν μπορεί να δει τα λάθη του και που νιώθει πως για όλα τα πιθανά λάθη ευθύνονται οι άλλοι;
-Ερωτικές σχέσεις: Ποιος μπορεί να ζήσει με έναν ερωτικό σύντροφο που διαρκώς θεωρεί πως είναι ο “σωστός” και ο άλλος είναι πάντα ο “λάθος”, που τον υποτιμάει και δεν αναγνωρίζει ότι μπορεί να κάνει και ο ίδιος λάθη;
-Επαγγελματικές σχέσεις: Η υπερβολική αίσθηση ότι “τα ξέρω όλα, …αξίζω παραπάνω, …ξέρω εγώ”, οδηγεί συνήθως σε προβλήματα στον εργασιακό χώρο, καθώς οι ελλιπείς γνώσεις σε συνδυασμό με την αίσθηση του “παντογνώστη” μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφικές συνέπειες. Συνήθως, εργαζόμενοι που υπερτιμούν τον εαυτό τους δεν μπορούν να καταλάβουν τις ανάγκες του εργασιακού χώρου, τα χρονοδιαγράμματα ή τις χρονικές προθεσμίες, καθώς θεωρούν ότι “προλαβαίνουν”. Όταν όμως χάνονται οι προθεσμίες, φταίει …εκείνος που τις έχει θέσει! Επικινδυνότητα υπάρχει επίσης στο ρίσκο και στη λήψη αποφάσεων, όπου μπορεί να γίνουν σοβαρά λάθη που στοιχίζουν…
Εκπαίδευση: Πως μπορεί κάποιος να εκπαιδεύσει κάποιον που θεωρεί πως τα ξέρει όλα και που “δεν ακούει” για να μάθει;
Υγεία: Πως μπορεί να αρρωστήσει το συγκεκριμένο άτομο εφόσον ξεχωρίζει από όλους τους άλλους; Συχνά ο κίνδυνος μίας ασθένειας υποτιμάται, καθώς οι εκτιμήσεις γίνονται λανθασμένα. Επίσης, ακόμα πιο δύσκολο είναι όταν το άτομο που υπερτιμά τον εαυτό του ανήκει στη κατηγορία των ιατρικών επαγγελμάτων, όπου “ξέρει”, άρα δεν πρόκειται και να πάθει κάτι. Δεν είναι τυχαίο για παράδειγμα πως κάποιοι γιατροί πεθαίνουν από ασθένειες της ίδιας τους της ειδικότητας, ενώ θα μπορούσαν να τις είχαν προλάβει και θεραπεύσει!
