Μια σοβαρή επιπλοκή μετά την γέννα είναι η αιμορραγία της μήτρας. Η απώλεια αίματος κατά τις πρώτες 24 ώρες… μετά τον τοκετό ορίζεται ως πρώιμη ατονία μήτρας, ενώ η όψιμη τοποθετείται μετά τις πρώτες 24 ώρες, αλλά μέσα στις 6 εβδομάδες από την ώρα του τοκετού.
Ποιοι παράγοντες ενοχοποιούνται για την εμφάνιση της επιπλοκής αυτής; Πως αντιμετωπίζεται η κατάσταση αυτή ; υπάρχει κίνδυνος για την ζωή της γυναίκας;
Ατονία της μήτρας είναι η κατάσταση κατά την οποία το μυομήτριο αδυνατεί να συνεχίσει τη συσπαστική του λειτουργία, μετά την αφαίρεση του πλακούντα, με αποτέλεσμα, την πρόκληση σοβαρής αιμορραγίας. Ως «αιμορραγία μετά τον τοκετό» (ΑΜΤ), ορίζεται η αιμορραγία με απώλεια 500 mL αίματος και άνω στους διακολπικούς τοκετούς και πάνω από 1000 mL στην καισαρική τομή.
Η ΑΜΤ έχει επίσης προσδιοριστεί ως μείωση κατά 10% του αιματοκρίτη, ως ανάγκη για μετάγγιση αίματος μετά από τοκετό ή ως απώλεια αίματος η οποία δύναται να προκαλέσει αιμοδυναμική αστάθεια. Η απώλεια αίματος κατά τις πρώτες 24 ώρες μετά τον τοκετό ορίζεται ως άμεση (πρώιμη) ΑΜΤ, ενώ η όψιμη ΑΜΤ τοποθετείται μετά τις πρώτες 24 ώρες, αλλά μέσα στις 6 εβδομάδες από την ώρα του τοκετού.
Οι βασικές αιτίες της ΑΜΤ είναι τέσσερις. Η συχνότερη αιτία είναι η ατονία της μήτρας, η οποία συμβαίνει στο 80% των περιπτώσεων της ΑΜΤ και ακολουθεί ο τραυματισμός της μήτρας, του τραχήλου ή του κόλπου, η κατακράτηση πλακουντιακού ιστού και η προϋπάρχουσα ή επίκτητη διαταραχή πηκτικότητας του αίματος.
Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που ίσως προδιαθέτουν τις γυναίκες για ΑΜΤ. Ωστόσο, παρόλο που οι παράγοντες κινδύνου μπορεί να αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης ΑΜΤ και είναι δυνατό να προβλεφθεί η αιμορραγία πριν από τον τοκετό, υπό ορισμένες συνθήκες, τα 2/3 των περιπτώσεων ΑΜΤ εμφανίζονται σε γυναίκες χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες η κατηγοριοποίηση γυναικών σε ομάδες υψηλού κινδύνου που βασίζεται στους παράγοντες κινδύνου δεν έχει μειώσει τη θνησιμότητα που σχετίζεται με ΑΜΤ.
Οι παράγοντες κινδύνου για ΑΜΤ μπορεί να σχετίζονται με παράγοντες πριν από τοκετό, κατά τη διάρκεια αυτού και μετά από τον τοκετό.Η αντιμετώπιση της ατονίας γίνεται με συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής και μαλάξεων.
Χορηγούνται δηλαδή μητροσυσταλτικά φαρμάκα, όπως ωκυτοκίνη, ή εργονοβίνη και εάν αυτά δεν επιφέρουν αποτέλεσμα χορηγείται προσταγλανδίνη ενώ ταυτόχρονα γίνονται προσπάθειες συμπίεσης της μήτρας, πιέζοντας ο ιατρός με το ένα χέρι τον πυθμένα της μήτρας από το υπογάστριο και με το άλλο από τον κόλπο. Ταυτόχρονα γίνεται μητροκολπικός επιπωματισμός μαζί με καθετηριασμό της ουροδόχου κύστεως με καθετήρα.
Στις περιπτώσεις ατονίας της μήτρας γίνεται μετάγγιση αίματος, ή χορήγηση συμπυκνωμένων ερυθρών αιμοσφαιρίων, ή πλάσματος στις περιπτώσεις που έχει παρουσιαστεί διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος. Δεν αποκλείεται ωστόσο και η μαιευτική ολική υστερεκτομία στις περιπτώσεις πολύ σοβαρής αιμορραγίας, όπου ακόμη και η απολίνωση μητριαίας ή της υπογάστριας αρτηρίας δεν επιτύχει.
Θεόδωρος Κολλάρος
Γυναικολόγος
iatropedia.gr
