Ένας ασθενής με κατάθλιψη που μένει για χρόνια χωρίς θεραπεία μπορεί να υποστεί νευροεκφυλιστικές βλάβες λόγω των αυξημένων επιπέδων φλεγμονής στον εγκεφαλό του. Αυτό είναι το συμπέρασμα της πρώτης μελέτης αυτού του ειδούς πάνω σε ασθενείς που υποφέρουν για πάνω από μία δεκαετία χωρίς να λαμβάνουν θεραπεία.
Τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης προέρχονται από την ίδια ερευνητική ομάδα, η οποία αρχικά εντόπισε τη σύνδεση μεταξύ της φλεγμονής του εγκεφάλου και της κατάθλιψης. Μαζί με την περαιτέρω έρευνα, που ακολούθησε, τα ευρήματα αυτά έχουν αρχίσει να αλλάζουν τις σκέψεις της επιστημονικής κοινότητας αναφορικά με τη θεραπεία της κατάθλιψης. Τα στοιχεία καταδεικνύουν όλο και περισσότερο ότι εκτός από την ύπαρξη μιας βιολογικής διαταραχής με άμεσες επιπτώσεις, με την πάροδο του χρόνου η κατάθλιψη μπορεί να μεταβάλλει τον εγκέφαλο με τρόπους που απαιτούν διαφορετικές μορφές θεραπείας από αυτές που είναι μέχρι σήμερα διαθέσιμες.
Αυτή ήταν μια σχετικά μικρή μελέτη ογδόντα συμμετεχόντων. Εικοσιπέντε εξ αυτών παρουσίαζαν κατάθλιψη και δεν είχαν λάβει θεραπεία για περισσότερα από 10 χρόνια. Άλλοι εικοσιπέντε δεν είχαν λάβει θεραπεία για λιγότερο από 10 χρόνια, ενώ οι υπόλοιποι τριάντα δεν είχαν διαγνωστεί ποτέ.
Για την εξέταση των συμμετεχόντων πραγματοποιήθηκαν τομογραφίες εκπομπής ποζιτρονίων (PET) με σκοπό να εντοπιστεί η παρουσία ενός συγκεκριμένου τύπου πρωτεΐνης που παράγεται από την φλεγμονώδη αντίδραση του εγκεφάλου σε περίπτωση τραυματισμού ή ασθένειας. Σε όλο το σώμα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, ένα συγκεκριμένο ποσοστό φλεγμονώδους αντίδρασης δρα προστατευτικά στην καλή υγεία του οργανισμού μας. Ωστόσο, σε πολύ υψηλά επίπεδα η φλεγμονή οδηγεί σε χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων καρδιακών παθήσεων και πιθανώς νευροεκφυλιστικών νόσων, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον.
Εάν η μακροχρόνια κατάθλιψη έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής, οι ερευνητές ανέμεναν να βρουν μεγαλύτερη συγκέντρωση της συγκεκριμένης πρωτεΐνης στους εγκεφάλους των ασθενών που υπέφεραν από κατάθλιψη και δεν είχαν λάβει θεραπεία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και αυτό ακριβώς βρήκαν. Υψηλότερα επίπεδα συγκέντρωσης σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένου του προμετωπιαίου φλοιού, της περιοχής του εγκεφάλου που θεωρείται ότι πλήττεται από διαταραχές όπως η κατάθλιψη.
Εάν τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης επιβεβαιωθούν και σε επόμενες έρευνες με ακόμη περισσότερους συμμετέχοντες, τότε θα έχουμε να κάνουμε με ένα σημαντικό εύρημα που θα στηρίξει το επιχείρημα ότι η κατάθλιψη προσομοιάζει με εκφυλιστικές διαταραχές, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, αλλάζοντας τον εγκέφαλο με τρόπους που η σύγχρονη μελέτη δεν έχει κατανοήσει ακόμα πλήρως.
Αυτό που θα πρέπει να κρατήσουμε από τη συγκεκριμένη επιστημονική μελέτη αλλά και από τη συζήτηση που αυτή ανοίγει είναι ότι θα πρέπει να δούμε διαφορετικά την κατάθλιψη αλλά και τις συνέπειές της. Τα αποτελέσματα της επιβεβαιώνουν ότι η κατάθλιψη είναι μια διαταραχή του εγκεφάλου που βασίζεται σε βιολογικούς παράγοντες. Επιπλέον, αν δεν διαγνωστεί και μείνει αθεράπευτη μπορεί να καταστρέψει ιστούς του εγκεφάλου με τρόπους παρόμοιους μίας νευροεκφυλιστικής ασθένειας. Όλα τα παραπάνω επισημαίνουν την ανάγκη να αναπτυχθούν αποτελεσματικότερες θεραπείες αλλά και να αντιμετωπιστεί ο κοινωνικός στιγματισμός, που πολλές φορές κρατά τους ασθενείς μακριά από τη απαραίτητη θεραπεία.
