Ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει πει ότι «οι θρησκείες ποτέ δε χρησίμευαν για να πλησιάσουν οι άνθρωποι ο ένας τον άλλο», παρότι στην πραγματικότητα πολλές από αυτές κηρύττουν την ισότητα, τον σεβασμό, την αγάπη προς τον πλησίον και προς τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Ο σκοπός τους είναι στην ανάγκη που έχουμε να πιστεύουμε κάπου. Μας κάνει να νιώθουμε ασφάλεια.
Όταν είμαστε παιδιά οι γονείς, το σχολείο, οι λοιποί ενήλικες προσπαθούν να μας μάθουν διάφορα πράγματα σχετικά με την κοινωνία και γενικότερα τον κόσμο των μεγάλων. Αρχές, αξίες, πιστεύω, νόμους κτλ. Η δική μας αποστολή μεγαλώνοντας είναι να αποδομήσουμε όλα αυτά που μας έμαθαν και να δημιουργήσουμε άλλα καινούρια. Να τα αναδομήσουμε στα δικά μας μέτρα και σταθμά.
Το πρόβλημα το έχουν τα άτομα εκείνα που αρνούνται να ωριμάσουν, η «γενιά Πίτερ Παν», όπως λένε οι ψυχολόγοι. Έχουν εγκαταλείψει τη ζεστασιά της παιδικής ηλικίας αλλά αρνούνται να εισέλθουν στην ενήλικη ζωή. Στο Ντέμιαν το δραματικό αυτό πέρασμα περιγράφεται ως εξής:
«Πολλοί ζουν έναν τέτοιο θάνατο και μια αναγέννηση, όπως είναι το πεπρωμένο μας, μόνο τη στιγμή της ζωής τους που ο παιδικός κόσμος ραγίζει και καταρρέει αργά, όταν όλα αυτά που αγαπάμε μας εγκαταλείπουν και, ξαφνικά, νιώθουμε τη μοναξιά και τη θανατερή παγωνιά του σύμπαντος που μας περιβάλλει. Πολλοί προσκρούουν διαπαντός σ΄αυτό τον σκόπελο και παραμένουν όλη τους τη ζωή οδυνηρά κολλημένοι σ΄ένα ανυπέρβλητο παρελθόν, στο όνειρο του χαμένου παραδείσου, που είναι το χειρότερο και το πιο αποτρόπαιο από όλα τα όνειρα.»
Συνεπώς, αν κάτι είναι χειρότερο απ΄το να είναι κανείς εύπιστος, είναι να μην μπορεί να πιστέψει σε κάτι. Κι όμως, για να υπερβούμε τις δυσκολίες και να συνεχίσουμε να προχωράμε, χρειάζεται να είμαστε πρόθυμοι να πιστέψουμε και πάλι.
