Μεγαλώνοντας ένα βρέφος, ένα από τα πράγματα που απασχολεί περισσότερο τους γονείς είναι ο ύπνος του μωρού -και κατ’ επέκταση ο δικός τους. Άλλωστε, το πρόγραμμα και το σταθερό μοτίβο ύπνου είναι μία από τις σημαντικότερες “κατακτήσεις” σε ένα σπίτι με παιδιά και βασικός παράγοντας ανάπτυξης του παιδιού. Εκείνο, όμως, που έρχεται με τα χρόνια είναι η διαπίστωση πως όσο δύσκολο είναι να μάθει ένα μωρό να κοιμάται κατά την διάρκεια της νύχτας (που εν μέρει συμβαίνει φυσικά, βάσει του προγράμματος φαγητού του), αλλά και να αποκοιμιέται φυσιολογικά και στο δικό του κρεβάτι και δωμάτιο, άλλο τόσο δύσκολο είναι να καταφέρεις ένα νήπιο να κοιμηθεί λιγάκι παραπάνω! Διότι, πες μου, πόσες φορές ήρθε το Σάββατο και κατάφερες να κοιμηθείς ως τις 09:00; Για μέτρησε τώρα τις φορές που το ρολόι έγραφε 05:00 και είχες ένα ζιζάνιο να χοροπηδάει στο κρεβάτι σου ή να τραβάει το πάπλωμά σου;
Γιατί, όμως, τα παιδιά ξυπνούν τόσο νωρίς το πρωί; Η αλήθεια είναι πως πρόκειται για ένα ζήτημα πολύπλευρο και πολυπαραγοντικό, μιας και δεν είναι μία και ξεκάθαρη η αιτία που οδηγεί σε αυτή την συνήθεια! Αντιθέτως, πρόκειται συχνά για έναν συνδυασμό πραγμάτων που ανάλογα με την περίσταση μπορεί να επηρεάσουν τον ύπνο του παιδιού. Ενδεικτικά, κάποιοι από αυτούς τους παράγοντες είναι:
♦ Κληρονομικότητα: Στους ανθρώπους υπάρχει η γενετική τάση να είναι πρωινοί τύποι ή… νυχτοπούλια. Αυτό, λοιπόν, μπορεί να είναι ένας κληρονομικός παράγοντας που συναντάται στα παιδιά, τα οποία έχουν την φυσική τάση να ξυπνούν νωρίτερα ή να κοιμούνται περισσότερο.
♦ Αλλαγή προγράμματος: Τα παιδιά έχουν ανάγκη από ένα τακτικό πρόγραμμα, που τους προσφέρει σταθερότητα και ασφάλεια. Σε περιόδους, λοιπόν, κατά τις οποίες βιώνουν αλλαγές στην καθημερινότητά τους, μπορεί εύκολα να επηρεαστεί και το μοτίβο ύπνου τους.
♦ Φυσικοί παράγοντες: Υπάρχουν αιτίες που μπορεί να ξυπνήσουν ένα παιδί ή να του δυσκολέψουν τον ύπνο, όπως η οδοντοφυΐα, η πείνα ή η ενούρηση. Παρ’ όλα αυτά, αν το παιδί έχει αναπτύξει ένα υγιές μοτίβο ύπνου, θα μπορούσε να αποφύγει αυτές τις δυσκολίες.
♦ Ύπνος στην διάρκεια της ημέρας: Όσο περισσότερο κοιμάται ένα παιδί στην διάρκεια της ημέρας, τόσο λιγότερο ύπνο θα έχει ανάγκη στην διάρκεια της νύχτας. Ακόμη και ένα 10λεπτος υπνάκος στο κάθισμα του αυτοκινήτου μπορεί να επηρεάσει τον συνολικό χρόνο ύπνου και άρα να ξυπνήσει το παιδί νωρίτερα το πρωί.
♦ Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Όπως όλοι οι άνθρωποι, έτσι και τα παιδιά λειτουργούν βάσει ενστίκτου. Επομένως, ένα φυσιολογικό φαινόμενο, όπως η ανατολή του ήλιου, μπορεί να τα ξυπνήσει ενστικτωδώς. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με μια αναταραχή που θα τα θορυβήσει και θα τα βγάλει από τον ύπνο τους.
Παρ’ όλα αυτά, όπως τα πάντα γύρω από το πρόγραμμα ύπνου του παιδιού, έτσι και το πολύ πρωινό ξύπνημα είναι κάτι που μπορεί να αλλάξεις, είτε βοηθώντας το παιδί να κοιμηθεί περισσότερο το πρωί με την διαμόρφωση του δωματίου του, είτε ελέγχοντας τον ύπνο του κατά την διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, εφόσον το παιδί ξυπνάει χαρούμενο και ξεκούραστο στις 05:00 και δεν φαίνεται να “πέφτει” στην διάρκεια της ημέρας, μάλλον θα πρέπει να το πάρουν και οι γονείς απόφαση!