Η περίοδος «Θα το κάνω μόνος μου» ξεκινάει ένα ανυποψίαστο πρωινό, όταν το παιδί θέλει να ντυθεί/να πλυθεί μόνο του χωρίς την βοήθειά μας. Συνήθως του κάνουμε το χατίρι, θεωρώντας ότι είναι τυχαίο, αλλά καθώς περνάει ο καιρός βλέπουμε ότι αυτή η επιμονή συνεχίζεται. Αυτή η φάση είναι φυσιολογική γιατί καθώς μεγαλώνει ένα παιδί η ανάγκη για ανεξαρτητοποίηση γίνεται ολοένα και μεγαλύτερη.
Αυτή η αλλαγή όσο καλοδεχούμενη κι αν είναι, συνοδεύεται από αρκετές δυσκολίες. Η καθημερινότητα γίνεται πιο απαιτητική καθώς όλες οι δραστηριότητες γίνονται πιο χρονοβόρες, απ’ ότι όταν το βοηθάμε εμείς. Υπάρχουν όμως τρόποι να συμβάλλουμε σε αυτήν την αυτονόμηση, χωρίς να βλάψουμε την αυτοπεποίθηση του παιδιού και την δική μας… ψυχική ηρεμία.
Ενθαρρύνετε την διαδικασία με μέτρο
Για να κατακτήσει μια καινούρια δεξιότητα το παιδί χρειάζεται εξάσκηση. Ενθαρρύνετε την προσπάθειά του να αυτονομηθεί δείχνοντας του εμπιστοσύνη. Αφήστε το να δοκιμάσει, αφού πρώτα διασφαλίσετε πώς αυτό που θέλει να κάνει δεν βάζει σε κίνδυνο τη σωματική του ακεραιότητα. Ένας «διακριτικός» τρόπος να το πετύχετε χωρίς να πληγώσετε την αυτοπεποίθηση του είναι να του δώσετε την ευκαιρία να επιλέξει.
Για παράδειγμα, εάν θέλει να διαλέγει μόνο του τα ρούχα και φοβάστε ότι θα καταλήξει με κοντομάνικο…το καταχείμωνο, φτιάξτε του δύο ή τρία σύνολα, τοποθετήστε τα σε εμφανές σημείο και αφήστε το μόνο του να επιλέξει.
Μείνετε ψύχραιμη
Όταν πρέπει να προλάβεις να αφήσεις το παιδί στο σχολείο και αμέσως μετά να πας στην δουλειά, είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου όταν το βλέπεις να προσπαθεί επί ώρες να δέσει τα κορδόνια του. Συχνά λοιπόν βάζουμε τις φωνές, διακόπτουμε αυτό που κάνει και αναλαμβάνουμε εμείς. Με το να παρεμβαίνουμε όμως, το μόνο που πετυχαίνουμε είναι την άσχημη αντίδραση του παιδιού. Χρειάζεται ψυχραιμία και… οργάνωση. Αν γνωρίζετε ότι το παιδί θέλει να δένει μόνο του τα παπούτσια του ή να πλένει τα δόντια του, ξυπνήστε το νωρίτερα για να τα κάνει, έτσι ώστε ούτε να χάσετε χρόνο, ούτε να χρειαστεί να επέμβετε.
Δείξτε του τον σωστό τρόπο και επιβραβεύστε την προσπάθειά του
Όταν δείτε το παιδί να θέλει να κάνει τα περισσότερα μόνο του, αφιερώστε αρκετό από τον χρόνο σας έτσι ώστε να του δείξετε τον σωστό τρόπο για να τα καταφέρει. Δεν είναι γρήγορη διαδικασία, με υπομονή και συνέπεια όμως θα το καθοδηγήσετε. Είναι σημαντικό να επιβραβεύετε τις προσπάθειές του όχι μόνο για να τονώνετε την αυτοπεποίθησή του, αλλά και για να του δείξετε την εκτίμησή σας που σας άκουσε. Με αυτόν τον τρόπο θα σας «αφήνει» να το διδάσκετε χωρίς να αντιδράει και να φωνάζει.
«Επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως»
Πρέπει να είστε προετοιμασμένη ότι το παιδί δεν θα τα καταφέρνει πάντα. Κάποιες φορές θα αποτυγχάνει, θα απογοητεύεται και πιθανόν να ξεσπάει σε κλάματα. Εκείνη τη στιγμή είναι πολύ σημαντικό να είστε δίπλα του και να το παροτρύνετε να δοκιμάσει ξανά. Μόνο όσο εξασκείται μαθαίνει καλύτερα και κατακτά δεξιότητες. Δείξτε του τον τρόπο να καταπολεμάει τον θυμό του όταν δεν τα καταφέρνει, λέγοντάς του ενθαρρυντικά λόγια.
Δείξτε του εμπιστοσύνη και επιτηρείτε το διακριτικά
Είναι πολύ αποθαρρυντικό για την ανάπτυξή του να μην του δείχνετε εμπιστοσύνη. Μπορείτε να το προστατεύσετε και να του παρέχετε ασφάλεια, κάνοντας το διακριτικά. Μόνο με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά θα μάθουν να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους και να γίνονται ανεξάρτητοι. Στο κάτω-κάτω ο ρόλος μας είναι να τα καθοδηγήσουμε, να τα συμβουλεύσουμε και να τα βοηθάμε να μάθουν να στέκονται στα δικά τους πόδια και όχι στις δικές μας «πατερίτσες.»
