Η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Ελπίδα Μ. Παναγιωτουνάκου, αναλύει τις σχέσεις εξάρτησης…
“Δεν μπορώ να μην ξέρω που βρίσκεται ανά πάσα στιγμή ο σύντροφός μου. Ανησυχώ όποτε δεν απαντάει αμέσως στο τηλέφωνο, ακόμα κι όταν ξέρω πως εκείνη την ώρα βρίσκεται στη δουλειά.”
“Παραπονιέται διαρκώς πως δεν του αφήνω προσωπικό χώρο και χρόνο. Δεν καταλαβαίνω… Πώς μπορεί να θέλει να βγει με τους φίλους του; Εμένα πότε θα με δει;”
“Είμαι παντρεμένη εδώ και ένα χρόνο και όποτε ο σύζυγός μου λείπει από το σπίτι, χάνεται μαζί του και η χαρά μου. Δεν αντέχω να μένω μόνη μου.”
“Είμαι δύο μήνες με τον σύντροφό μου και είναι όλη μου η ζωή! Θέλω να του στέλνω μηνύματα, να τον βλέπω κάθε μέρα και να τα κάνω όλα μαζί του. Διαφορετικά δεν έχει νόημα. Δεν μπορώ να ευχαριστηθώ τίποτα! Όταν δεν μου δίνει σημασία κλαίω και φοβάμαι πως θέλει να χωρίσουμε…”
Αυτό που νιώθεις για τον σύντροφό σου δεν είναι μόνο αγάπη, αλλά και έντονος φόβος μην τυχόν και σε εγκαταλείψει. Διακατέχεσαι από αυξημένο άγχος αποχωρισμού, ίσως γιατί η ανάγκη για επιβεβαίωση χαρακτήριζε, αν όχι όλες, τις περισσότερες τουλάχιστον σχέσεις σου μέχρι τώρα. Οι έννοιες της αγάπης, του έρωτα και της εξάρτησης μπερδεύονται μεταξύ τους, προκαλώντας σου σύγχυση, μη γνωρίζοντας ποιο από τα τρία ισχύει την εκάστοτε στιγμή.
Το άτομο που βασίζει την ευτυχία και την εσωτερική του ισορροπία στην ύπαρξη απλά και μόνο ενός συντρόφου, ανεξαρτήτως του είδους και της ποιότητας της μεταξύ τους σχέσης, συνήθως αναπτύσσει μια λανθασμένη πεποίθηση κατά την οποία προκειμένου να νιώθει συναισθηματικά ολοκληρωμένο και χαρούμενο θα πρέπει να είναι απόλυτα αφοσιωμένο στον ερωτικό του σύντροφο, βάσει των επιθυμιών και αναγκών του οποίου θα δρα και θα συμπεριφέρεται.
ΤΟ “ΓΙΑΤΙ”…
Γιατί, όμως, μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Γιατί ο έρωτας ή η αγάπη προσπαθούν να βρουν μέσο έκφρασης στην έντονη προσκόλληση προς τον ερωτικό σύντροφο; Γιατί η σχέση μετατρέπεται σε έναν αέναο αγώνα άντλησης επιβεβαίωσης και αποδοχής;
-Μη βίωση συναισθηματικής ασφάλειας και αισθήματος προστασίας στο πλαίσιο της πατρικής οικογένειας.
-Έλλειψη ευκαιριών για ανάληψη πρωτοβουλιών και μη ενίσχυση της αυτονομίας και ανεξαρτησίας, κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής.
-Ύπαρξη μη υποστηρικτικών γονέων.
-Βίωση απόρριψης μέσα στην οικογένεια ή στο σχολείο.
-Πιθανή παρουσία σχέσεων έντονης εξάρτησης με τους γονείς, κατά την παιδική ηλικία.
-Μη ικανοποίηση των συναισθηματικών αναγκών από προηγούμενους ερωτικούς συντρόφους.
-Ύπαρξη αγχώδους και παρορμητικής προσωπικότητας.
Πιο συγκεκριμένα, αυτό που συνήθως συμβαίνει είναι ότι το εξαρτητικό άτομο ξεκινάει τη σχέση του με την επιθυμία να λάβει από τον σύντροφό του την αγάπη και το νοιάξιμο που δεν πήρε από την οικογένειά του. Λόγω αυτού, μπαίνει με μεγάλες προσδοκίες και άγχος στη σχέση, πιέζοντας έτσι υπερβολικά τον σύντροφό του. Παράλληλα, εξαιτίας του αυξημένου άγχους και της ανασφάλειας αναπτύσσεται εντονότερα ο φόβος της απόρριψης και της εγκατάλειψης.
Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ…
Η κατάσταση αυτή, όμως, ενέχει έναν μεγάλο κίνδυνο: προκειμένου το άτομο να επιβεβαιώσει τη λανθασμένη πεποίθησή του δε νοιάζεσαι πραγματικά για μένα ή θέλεις με αφήσεις… Ερμηνεύει τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές του συντρόφου του ως μη ικανοποιητικά. Τότε, είναι πιθανό να αντιδράσει με θυμό προκαλώντας εντάσεις στην σχέση ή να γίνει υπερβολικά φορτικό, παραδείγματος χάριν, τηλεφωνώντας διαρκώς ή στέλνοντας μηνύματα στον σύντροφό του προσπαθώντας έτσι να πάρει τον έλεγχο της ζωής του στα χέρια του.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΑΝ ΒΙΩΝΕΙΣ ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ;
-Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσεις πως βρίσκεσαι μέσα σε μία κακή σχέση, η οποία δεν σου προσφέρει αυτά τα οποία πραγματικά επιθυμείς.
-Ιεράρχησε τα θέλω και τις ανάγκες σου και προσπάθησε να τα πραγματώσεις και με άλλους τρόπους, όχι δηλαδή απαραίτητα μέσω της σχέσης σου και μόνο (π.χ. ενίσχυσε τις διαπροσωπικές σου σχέσεις, αναζήτησε νέα ενδιαφέροντα, ξεκίνα μια δραστηριότητα κ.λπ)
-Βρες τη δύναμη να γίνεις πιο αυτόνομη και ανεξάρτητη κάνοντας μικρά, καθημερινά πράγματα μόνη σου, δίχως τη βοήθεια των γονέων ή του συντρόφου σου.
-Προσπάθησε να έρθεις σε επαφή με τους πραγματικούς σου φόβους και ανασφάλειες και εντόπισε νέους, πιο υγιείς τρόπους για να τους διαχειρίζεσαι.
-Συζήτησε ουσιαστικά με τον σύντροφό σου, προκειμένου να κατανοήσεις τι αντίκτυπο έχουν σε εκείνον οι σπασμωδικές συμπεριφορές σου.
-Δοκίμασε να μη γίνεσαι υπερβολικά ελεγκτική μαζί του.
-Προκειμένου να χτίσεις τη δική σου εσωτερική ασφάλεια και να οδηγηθείς σε έναν πιο αυτόνομο τρόπο ζωής, μη διστάσεις να ζητήσεις τη βοήθεια ενός Ψυχολόγου.
Θυμήσου πως η υπερβολική προσκόλληση στον σύντροφό σου μπορεί να τον εξαντλήσει, με αποτέλεσμα αντί να λειτουργήσει προστατευτικά για τη σχέση σας, να την διαβρώσει…
