Είμαι σίγουρη πως προσφέρεις, βοηθάς, σκέφτεσαι, δίνεις σε εκείνους που αγαπάς. Τους φροντίζεις, τους περιποιείσαι. Τον εαυτό σου όμως τον φροντίζεις; Επιτρέπεις να σε φροντίζουν;
Νιώθεις άνετα όταν κάποιος σε περιποιείται ή μήπως ανήκεις σε εκείνη την κατηγορία των ανθρώπων που έχουν μάθει μόνο να δίνουν και νιώθουν άβολα όταν αλλάζουν ρόλους;
Η ψυχοθεραπεύτρια Μαρίνα Μόσχα σήμερα μας βοηθάει να συνειδητοποιήσουμε ότι είναι απαραίτητο να επιτρέπουμε και στους άλλους να μας φροντίζουν, διαφορετικά θα γεμίσουμε τοξίνες, παράπονα και ψυχική κόπωση.
“Δεν έχω ανάγκη εγώ! Ξέρω πώς να φροντίσω τον εαυτό μου όταν χρειάζεται! Οι άλλοι έχουν περισσότερη ανάγκη…” Μία φράση πολύ οικεία για αρκετούς ανθρώπους! Πόσο εύκολο αλήθεια είναι να φροντίζεις τους άλλους; Πόσο εύκολο είναι να δίνεις και πόσο καλά αισθάνεσαι μέσα από αυτό το δόσιμο; Και τι γίνεται όταν οι κανόνες αντιστρέφονται; Όταν κάποιος θέλει να φροντίσει εσένα; Πόσο αμήχανα και άβολα νιώθεις; Πως μπορεί να διώξεις μακριά αυτήν την προσφορά και την φροντίδα του, όπως και τον ίδιο; Και πως αυτό επιδρά στις ανθρώπινες σχέσεις γενικότερα αλλά και στις συντροφικές;
Και όμως, μπορεί να φαίνεται κάτι τόσο απλό, δυστυχώς όμως πολλοί είναι εκείνοι που δεν επιτρέπουν, δεν θέλουν, δεν ξέρουν ή ακόμα και “φοβούνται” να επιτρέψουν στον εαυτό τους να πάρει όχι μόνο φροντίδα από τους άλλους, αλλά και συναισθήματα όπως η χαρά για παράδειγμα.
Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο θέμα που σήμερα θα αγγίξουμε επιδερμικά και στην πορεία μπορούμε να το δούμε και πιο μέσα…
1. Δεν επιτρέπω να με φροντίσουν γιατί απλά …δεν το έμαθα από μικρό παιδί. Και συνήθως δεν έχει να κάνει με την κάλυψη των υλικών αλλά με την συναισθηματική φροντίδα. Όταν για παράδειγμα ο γονιός δεν εκφράζεται συναισθηματικά, όταν δεν οριοθετεί καταστάσεις -ναι η οριοθέτηση είναι φροντίδα, η έλλειψή της θεωρείται παραμέληση.
2. Δεν έμαθα να παίρνω… Μπορεί να είχα τα προς το ζην, δεν είχα όμως αγκαλιά και συναισθηματική κάλυψη, κάποιον να με ρωτήσει πως νιώθω, πως αισθάνομαι, τι μου συμβαίνει…
3. Έμαθα να φροντίζω… Κυρίως αναφέρομαι στα μεγαλύτερα παιδιά, όπου αν υπήρχε κάποιο προβληματικό μέλος στην οικογένεια (προβληματικός ή άρρωστος γονιός, αδελφάκι, γιαγιά-παππούς, κλπ) ή αν οι γονείς έλειπαν πολλές ώρες και έπρεπε να φροντίσω το μικρότερο αδελφάκι μου…
4. Πρέπει να είμαι ο δυνατός, είναι αδυναμία να με φροντίζουν οι άλλοι!
5. Νιώθω ενοχές, λειτουργώ εγωιστικά αν επιτρέψω να “πάρω” από τους άλλους…
Βλέπω και στο γραφείο όταν κάνω την ερώτηση: “πως φροντίζεις τον εαυτό σου;” πως ανοίγουν διάπλατα τα μάτια, σαν να άκουσαν μία ξένη γλώσσα που δεν γνωρίζουν… Είναι αλήθεια πως κυρίως σήμερα μέσα από τους τόσο γρήγορους ρυθμούς η πραγματική φροντίδα εαυτού, μπερδεύεται μέσα από μία καταναλωτική μανία ή από σύγχρονες επιταγές. Ξεχνάμε όμως πως ναι μεν καλά είναι όλα αυτά αλλά χρειάζεται να φροντίσουμε και τον εσωτερικό μας κόσμο, τον ψυχισμό μας. Η αυτοφροντίδα έχει να κάνει με το να μάθω να δίνω αλλά και να παίρνω, να παίρνω για εμένα, χωρίς ενοχές και να μην την ταυτίζω με μία εγωιστική ή εγωκεντρική συμπεριφορά. Το αντίθετο μάλιστα, δεν υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει ανάγκη από φροντίδα, από το να πάρει από τους άλλους… Όλοι μας πάνω κάτω έχουμε παρόμοιες ανάγκες και μην μπερδεύουμε την υπερλειτουργική μας συμπεριφορά που πολλές φορές χρησιμοποιούμε για να προσφέρουμε σε τρίτους για να μην δούμε τα δικά μας …ελλείμματα! Ούτε σημαίνει πως είναι ένδειξη δύναμης το να μην ζητάω βοήθεια όταν την έχω ανάγκη. Αντίθετα, υποδηλώνει αδυναμία και φόβο μην χάσω αυτήν την αίσθηση παντοδυναμίας -ή πιο σωστά- την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας.
Τα αποτελέσματα θα τα βρω μπροστά μου αργά ή γρήγορα, όταν θα αρχίσω να νιώθω μία χρόνια κόπωση, μία συναισθηματική “μιζέρια”, ένα εσωτερικό κενό, θλίψη, προβληματικές διαπροσωπικές και διαφυλικές σχέσεις… Ας αποφασίσω λοιπόν τι και πως θέλω να δω τον εαυτό μου και να νιώσω.
Μέχρι όμως να πάρω αυτή την απόφαση, ας αρχίσω να με φροντίζω και λίγο και θα δω μετά τι μου “ταιριάζει καλύτερα”. Είμαι σίγουρη πως θα εκπλαγείτε!
Μαρίνα Μόσχα, ψυχοθεραπεύτρια
