«Συναισθηματική νοημοσύνη» ή αλλιώς «συναισθηματική επίγνωση» ονομάζεται η ικανότητα που έχει το άτομο να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του, δηλαδή ποιο βιώνει και πότε, να τα αιτιολογεί, δηλαδή γιατί τα βιώνει και κάτω από ποιες συνθήκες εκδηλώνονται, να τα διαχειρίζεται και να βρίσκει εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης των προβλημάτων και να αναγνωρίζει και να κατανοεί την εκδήλωση των συναισθημάτων των άλλων ανθρώπων.
Γράφει η ψυχολόγος Μαριάννα Μιχαλάκη
Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι τα συναισθήματα λειτουργούν ανταγωνιστικά και εις βάρος της λογικής. Η εκδήλωση και η έκφραση των συναισθημάτων θεωρείται συνώνυμη της «αδυναμίας» και της έλλειψης αυτοπεποίθησης.
Αντιθέτως, η επικράτηση της λογικής και ο έλεγχος των συναισθημάτων επικροτείται και ενθαρρύνεται ως ένδειξη ατόμου με υψηλή αυτοπεποίθηση και δυναμισμό. Αυτή η νοοτροπία έχει επηρεάσει βαθιά τη ζωή μας σε όλα τα επίπεδα: Κοινωνικό, επαγγελματικό και διαπροσωπικό.
Όταν το μυαλό και η καρδιά βρίσκονται σε αρμονία…
Ωστόσο, αν παρατηρήσουμε στον περίγυρό μας, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι διαθέτουν παρά πολύ υψηλό δείκτη νοημοσύνης και απίστευτες γνώσεις δυσκολεύονται, όμως, τόσο στην κοινωνική όσο και στην προσωπική τους ζωή. Αντιθέτως, περιπτώσεις ανθρώπων με «κοινό νου», τα καταφέρνουν καλύτερα ειδικά στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.
Αυτό το γεγονός αποδεικνύει τη σημασία της συναισθηματικής σταθερότητας. Όταν το μυαλό και η καρδιά βρίσκονται σε αρμονία, η πρόοδος του ατόμου είναι αναμενόμενη. Οι άνθρωποι είμαστε το σύνολο των συναισθημάτων μας, του μυαλού μας και του σώματός μας. Η αρμονική ανάπτυξη όλων των κομματιών είναι εξίσου σημαντική για όλους μας, πόσο μάλλον για τα παιδιά.
Από μικρά, μαθαίνουμε να είμαστε συναισθηματικά έξυπνα!
Σε αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη μας ότι έξυπνα δεν είναι μόνο τα παιδιά που διαπρέπουν στα μαθήματα και εντυπωσιάζουν με τις σχολικές τους επιδόσεις και γνώσεις. Έξυπνα είναι και τα παιδιά που διαθέτουν αυτοπεποίθηση και υπευθυνότητα καθώς και την ικανότητα να κατανοούν τόσο τα δικά τους συναισθήματα όσο και των άλλων. Διαθέτουν με άλλα λόγια, υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη.
Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι μια ικανότητα η οποία μπορεί να αναπτυχθεί στο παιδί από τα πρώτα χρόνια της ζωής του όπου ξεκινάει να διαμορφώνει την προσωπικότητά του, και δημιουργούνται οι βάσεις για τη μελλοντική του πορεία. Συνεπώς, ο ρόλος των γονιών είναι σημαντικός και καθοριστικός. Αλλά και ως ενήλικες μπορούμε να καλλιεργήσουμε και να… ξυπνήσουμε τη συναισθηματική μας πλευρά:
-
Συζητάμε με τον άλλο.
Ο ψυχισμός είναι πολύ ευαίσθητος και μπορεί να πληγωθεί από κάποιο γεγονός, που οι γύρω του μπορεί να το θεωρήσουν περαστικό ή ανώδυνο. Είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε τη συζήτηση για το πώς αισθάνεται και να μιλάμε και οι ίδιοι για τα δικά μας συναισθήματα.
-
Κατανοούμε τη συμπεριφορά.
Συχνά, επειδή δεν είναι σε θέση να εκφράσει με λόγια τα προβλήματά του, εμφανίζει σωματικά συμπτώματα όπως δυσκολίες στον ύπνο και τη διατροφή, δυσκολίες στις διαπροσωπικές του σχέσεις, στη δουλειά. Πίσω από αυτές τις συμπεριφορές είναι πιθανό να κρύβεται η ανάγκη του για περισσότερη προσοχή και φροντίδα.
Κάθε φορά που το ταίρι βοηθά να κατανοήσει και σταδιακά να ελέγξει τα αρνητικά συναισθήματα που το κατακλύζουν, όπως θυμός, οργή, άγχος, αναπτύσσεται η συναισθηματική του νοημοσύνη.
-
Κάνουμε λάθη.
Ακόμα και σε περίπτωση που αποτύχει σε κάτι, καλό είναι ο/ η σύντροφος να αναγνωρίζουν την προσπάθειά του και να το ενισχύει λέγοντάς του πως αν επιμείνει λίγο περισσότερο, την επόμενη φορά θα τα καταφέρει καλύτερα. Είναι σημαντικό πρώτα το ζευγάρι να συμφιλιώνεται με τις ενδεχόμενες αποτυχίες και να τις αντιμετωπίζει ως κάτι φυσικό και ανθρώπινο. Μόνο έτσι ο καθένας θα αποκτήσει περισσότερο θάρρος και θα πάρει πρωτοβουλίες, χωρίς να αγχώνεται υπερβολικά για το αποτέλεσμα.
-
Ενισχύουμε την αυτοπεποίθηση.
Ο καθένας έχει ανάγκη την αγάπη και την αποδοχή. Χρειάζεται την προτροπή αλλά και τον έπαινο, το «μπράβο» για να προχωρήσει. Σαν ένα μικρό παιδί! Με αυτό τον τρόπο δείχνουμε την αγάπη, την εκτίμηση και την προσοχή και βοηθάμε τον άλλο να πιστέψει στις δυνάμεις του.
Ενισχύοντας και καλλιεργώντας τη συναισθηματική νοημοσύνη, βοηθάμε να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και υπευθυνότητα, να είναι κοινωνικός και να συνεργάζεται ομαλά με τους ενήλικες γύρω του με απώτερο στόχο να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της ζωής.
