Οι χειριστικοί άνθρωποι ζούνε ανάμεσά μας. Και η χειραγώγηση είναι μια μορφή “τέχνης” για αυτούς. Μπορεί να είναι στη δουλειά, μπορεί στις ∈ρωτικές μας σχέσεις, μπορεί και στις φιλικές.
Η Μαρίνα Μόσχα γράφει για τον τρόπο που λειτουργούν…
Ακούμε όλο και πιο πολύ γύρω μας για τους χειριστικούς ανθρώπους. Ποιοι είναι; Πώς μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε; Πώς μας χειραγωγούν; Μπορεί να είμαστε και εμείς χειριστικοί;
Ποιος θεωρείται χειριστικός άνθρωπος;
Πρώτα από όλα, να πούμε πως χειριστικός θεωρείται εκείνος που χειρίζεται, που χειραγωγεί τους άλλους, για αυτό άλλωστε λέγεται και χειριστικός. Χειρίζεται ανθρώπους και καταστάσεις με τέτοιο τρόπο που εξαναγκάζει τον άλλον να κάνει αυτό που ο ίδιος θέλει. Μάλιστα, είναι τόσο “καλός” σε αυτό που κάνει, που καταφέρνει “να τον φέρει στα νερά του” χωρίς να χρησιμοποιήσει απειλές ή φοβέρες. Ο πλάγιος τρόπος είναι συνήθως ο τρόπος του για να πετύχει αυτό που θέλει και το χειρότερο όλων, νομίζει ο άλλος πως ήταν δική του σκέψη, αντίδραση, συμπεριφορά, πως δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος, ακόμα και αν αντιτίθεται στη θέληση και στην επιθυμία του.
Στόχος του χειριστικού ανθρώπου δεν είναι άλλος πέρα από το δικό του όφελος!
Μπορεί να καταλάβει ότι βλάπτει τον άλλον;
Εξαρτάται. Αν για παράδειγμα έχουμε να κάνουμε με έναν γονιό, θα πει πως ό,τι κάνει το κάνει για το καλό του παιδιού του. Συνήθως, ο χειριστικός γονιός πιστεύει ότι θυσιάζεται για τους άλλους, άρα και για το ίδιο του το παιδί, που όπως είναι λογικό μέσα στο δικό του μυαλό “πρέπει” να του ανταποδώσει αυτήν τη θυσία.
Έχουμε πολλά παραδείγματα γονιών που χρησιμοποιούν τη γνωστή φράση: “Εγώ που θυσιάστηκα για σένα και εσύ τώρα που…” Στο “χειριστικό μυαλό” λοιπόν υπάρχει η αίσθηση της “δίκαιης ανταπόδοσης” μέσα από το “χρέος και την υποχρέωση” του παιδιού και γενικότερα του άλλου, στο να φερθεί έτσι όπως το χειριστικό άτομο επιθυμεί. Διαφορετικά, σημαίνει πως ο άλλος δεν νοιάζεται για αυτόν που “θυσιάστηκε” και δεν τον αγαπάει.
Υπάρχει όμως περίπτωση να έχει επίγνωση του τι κάνει και να φέρεται με τέτοιο τρόπο ώστε να φέρει τον άλλον στο σημείο που θέλει. Και για να το πετύχει αυτό ενδεχομένως θα χρησιμοποιήσει όλους τους πιθανούς τρόπους που θα τον οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα, π.χ. να είναι το “θύμα”, να χρησιμοποιήσει δόλο, ψέματα, απειλές, εκβιασμούς, παραφράζοντας, αλλάζοντας ή και διαστρεβλώνοντας το νόημα σε συζητήσεις, ασκώντας κριτική, κλπ.
Όπως καταλαβαίνουμε, πρόκειται για ανθρώπους που δεν έχουν την αίσθηση της οριοθέτησης, ανθρώπους που εύκολα επιρρίπτουν ευθύνες στους άλλους, χωρίς όμως να λαμβάνουν οι ίδιοι την ευθύνη τους. Αντίθετα, ευθύνονται οι άλλοι για οτιδήποτε. “Ρουφούν” την ψυχική ενέργεια όσων είναι γύρω τους, απαιτούν την φροντίδα με όλους τους τρόπους που εκείνοι έχουν στο μυαλό τους: οικονομικά, συναισθηματικά, επαγγελματικά, κλπ.
Πώς καταφέρνουν να σε έχουν υπό την καθοδήγησή τους;
Είναι “τέχνη” για αυτούς η χειραγώγηση. Γνωρίζετε την παροιμία: “Να σε κάψω Γιάννη, να σε αλείψω μέλι!” όταν αναφερόμαστε σε κάποιον που ενώ μας έχει “κάψει”, μετά προθυμοποιείται να μας παρηγορήσει ή να μας περιθάλψει.
Ακριβώς αυτό κάνει το χειριστικό άτομο! Από τη μία μας χειραγωγεί, από την άλλη μπορεί να μας στολίζει με γλυκόλογα και να μας λέει πόσο αξιαγάπητοι, καλοί, έξυπνοι, κλπ. είμαστε. Χωρίς βέβαια να εννοεί τίποτα από όλα αυτά, απλά τα χρησιμοποιεί όσο χρειάζεται, εφόσον κίνητρό του είναι το δικό του όφελος. Στην πάροδο του χρόνου τα γλυκόλογα και τα κομπλιμέντα χάνονται, μένοντας μόνο το δεδομένο: πως μπορούμε να τον εξυπηρετήσουμε!
Ας έχουμε λοιπόν τα μάτια μας ανοιχτά και ας εμπιστευτούμε τις αισθήσεις μας για τους ανθρώπους που έχουμε γύρω μας!
