Οι πρωτεϊνικές δίαιτες έγιναν πολύ δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια και ακολουθούνται φανατικά κυρίως από όσους αθλούνται, καθώς τονώνουν το σώμα, βοηθούν στην αποκατάσταση των καταπονημένων από την άσκηση μυών, υποστηρίζουν την υγεία των οστών και βοηθούν στην παραγωγή ορμονών.
Μπορούν επίσης να βοηθήσουν τις γυναίκες να χάσουν το επίμονο βάρος, καθώς προκαλούν αίσθημα πληρότητας, ενώ ο τρόπος που μεταβολίζονται αυξάνει την ταχύτητα του μεταβολισμού.
Οι άνθρωποι ωστόσο, που ακολουθούν πρωτεϊνικές δίαιτες για μεγάλο χρονικό διάστημα βάζουν σε κίνδυνο την υγεία τους.
Σχετικές έρευνες έχουν δείξει ότι μια διατροφή με πολύ κόκκινο κρέας προκαλεί αύξηση των επιπέδων ουρικού οξέος στο αίμα, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ουρικής αρθρίτιδας, η οποία προκαλεί μεταξύ άλλων επώδυνη φλεγμονή των αρθρώσεων. Συνδέεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και νεφρική νόσο.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι όσοι ακολουθούν πρωτεϊνικές δίαιτες, τείνουν να παρουσιάζουν ανεπάρκεια ασβεστίου και βιταμίνης D, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης.
Οι ημερήσιες ανάγκες σε πρωτεΐνες ανέρχονται σε 0,8 γραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους, με τους πολύ δραστήριους ανθρώπους να χρειάζονται από 1,2 έως 1,8 γραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους.
Δείτε πώς επηρεάζει το σώμα σας η υπερβολική πρόσληψη πρωτεΐνης:
Υπερβολική δίψα
Όταν τρώτε υπερβολική πρωτεΐνη, επιβαρύνεται η λειτουργία των νεφρών για την αποβολή της μέσω των ούρων και αυτό μπορεί να προκαλεί δίψα. Έτσι αυξάνεται τη συχνότητα ούρησης και αποβάλλεται περισσότερο νάτριο, κάλιο και μαγνήσιο.
Όσοι ακολουθούν δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και φτωχές σε υδατάνθρακες χρειάζονται περισσότερους από αυτούς τους ηλεκτρολύτες. Καλές πηγές καλίου και μαγνησίου είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς και τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.
Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
Εάν αποκλείσετε από τη διατροφή σας όλα τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα καρύδια, τους σπόρους, τα λαχανικά και τα φρούτα, τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, είναι πιθανό να αντιμετωπίσετε πρόβλημα στο πεπτικό, όπως η δυσκοιλιότητα. Οι πρωτεϊνικές δίαιτες προκαλούν μείωση των καλών βακτηρίων του εντέρου, επειδή δεν λαμβάνετε αρκετά προβιοτικά από τις τροφές.
Όταν η χλωρίδα του εντέρου δεν έχει υγιή σύσταση, μπορεί να προκληθεί διάρροια ή δυσκοιλιότητα ή εναλλαγή των δύο καταστάσεων, καθώς επίσης φούσκωμα και αέρια. Για να προλάβετε τη δυσκοιλιότητα, προσθέστε τουλάχιστον μία μερίδα προβιοτικών την ημέρα στη διατροφή σας, τρώγοντας σπαράγγια, μήλα, μπανάνες, προϊόντα ολικής άλεσης, κριθάρι, βρόμη, κρεμμύδια και σκόρδα.
Κακή διάθεση
Οι πρωτεϊνικές δίαιτες αποκλείουν την πρόσληψη όλων των υδατανθράκων, γεγονός που μακροπρόθεσμα επηρεάζει τη διάθεση.
Η ισορροπία της εντερικής χλωρίδας σχετίζεται με την ψυχική υγεία, το άγχος και την κατάθλιψη.
Κάποιοι άνθρωποι βρίσκονται σε εγρήγορση όταν ακολουθούν πρωτεϊνικές δίαιτες, ενώ άλλοι είναι υποτονικοί. Ο λόγος είναι η απουσία σεροτινίνης (τα επίπεδα της οποίας αυξάνουν οι υδατάνθρακες) του νευροδιαβιβαστή της ευτυχίας.
Αν έχετε κακή διάθεση λόγω της πρωτεϊνικής δίαιτας, προσθέστε στη διατροφή σας καλές πηγές υδατανθράκων αργής καύσης, όπως μια γλυκοπατάτα, μισό φλιτζάνι καστανό ρύζι ή ένα φλιτζάνι φρούτα με λίγα σάκχαρα, δηλαδή μήλα, ροδάκινα, αχλάδια και μούρα.
Πρόσληψη βάρους
Μια άλλη επίπτωση που μπορεί να έχει η πρωτεϊνική δίαιτα είναι η πρόσληψη βάρους. Έρευνες έχουν δείξει ότι η κακή ισορροπία των βακτηρίων του εντέρου μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους. Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι το σώμα των ανθρώπων που αποκλείουν εντελώς τους υδατάνθρακες από τη διατροφή τους, έχει την τάση να συγκρατεί τα παραπανίσια κιλά. Όταν αρχίζουν να τρώνε ξανά καλούς υδατάνθρακες, συχνά χάνουν το κιλά που επιμένουν.
Ένα άλλο συνηθισμένο λάθος που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους είναι ότι το παρακάνετε με τις θερμίδες. Αν αυξάνετε τη μερίδα του κοτόπουλου ή των ψαριών, προσθέτετε συμπληρώματα πρωτεΐνης σε όλα τα γεύματα και τα σνακ σας, αλλά δεν αφαιρείτε κάτι από το γεύμα σας, παίρνετε περισσότερες θερμίδες από αυτές που «καίτε» και έτσι αποθηκεύεται λίπος στο σώμα.
Δύσοσμη αναπνοή
Αν ακολουθείτε μία δίαιτα χωρίς υδατάνθρακες (κετογονική), η κακή αναπνοή είναι ένα κοινό σύμπτωμα της κέτωσης, της διαδικασίας όπου το σώμα χρησιμοποιεί λίπος για την παραγωγή ενέργειας. Η διαδικασία της κέτωσης μπορεί να έχει αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα, είναι όμως μια κατάσταση που μπορεί να γίνει επικίνδυνη μακροπρόθεσμα, π.χ. αν πάσχετε από διαβήτη. Πριν κάνετε κετογονική δίαιτα, πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό.
Αλλαγές στον κύκλο περιόδου
Εάν κάνετε κετογονική δίαιτα για μεγάλο διάστημα, είναι πιθανό να έχετε ακανόνιστη περίοδο ή η περίοδός σας να κοπεί εντελώς. Αυτό συμβαίνει επειδή ο οργανισμός χρησιμοποιεί για ενέργεια τα αποθέματα λίπους, γεγονός που επηρεάζει τον μεταβολισμό, τα επίπεδα ορμονών και τη γονιμότητα. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, το σώμα εισέρχεται σε λειτουργία επιβίωσης, σημάδι ότι βιώνει άγχος και δεν μπορεί να αναπαραχθεί λόγω έλλειψης τροφής. Οι γυναίκες χρειάζονται συγκεκριμένη ποσότητα λίπους για να έχουν φυσιολογικά επίπεδα ορμονών για τη γονιμότητα και τη γενική υγεία τους και η κέτωση μπορεί να τα επηρεάσει.