Συνήθως θεωρούμε ότι ο χειμώνας φέρνει μαζί του και τη μελαγχολία και τις συναισθηματικές διαταραχές ενώ η άνοιξη και το καλοκαίρι μας «φτιάχνουν» και μας ανεβάζουν τη διάθεση… Κι όμως, σε ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων η άνοιξη προκαλεί μελαγχολία.
Γιατί μελαγχολείτε την άνοιξη;
Και εκεί που η μέρα μεγαλώνει, ο καιρός γίνεται πιο ήπιος, πιο θελκτικός και μας προτρέπει να βγούμε έξω, να κοινωνικοποιηθούμε και να διασκεδάσουμε, σε κάποιους αυτό δρα αγχωτικά.
Συναισθήματα ανηδονίας, έλλειψη κινήτρου και αίσθημα απελπισίας για την τρέχουσα κατάσταση, καθώς και απαισιοδοξία για το μέλλον συνιστούν κεντρικά ζητήματα, χωρίς όμως την πίστη ότι μπορεί να λυθούν ρεαλιστικά.
Αϋπνίες και έλλειψη όρεξης είναι ακόμη δύο κατηγορίες συμπτωμάτων που εμφανίζονται σε όσους υποφέρουν από εποχική συναισθηματική διαταραχή.
Δεν είναι πάντα συγκεκριμένα τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν την εποχική συναισθηματική διαταραχή, μπορεί να είναι ψυχολογικά (π.χ. προϋπάρχουσα κατάθλιψη ή διπολική διαταραχή, πένθος, αρνητικά γεγονότα που συμβαίνουν) ή και βιολογικά (π.χ. ορμονικές αλλαγές), σε κάθε περίπτωση όμως είναι αναγκαίο να τα εντοπίσουμε και να δράσουμε προς την κατεύθυνση της εξισορρόπησής τους.
Εντοπίζοντας τις αιτίες της λύπης
Απαισιόδοξες σκέψεις και προβληματισμοί όπως «θα είμαι ασφαλής να κοινωνικοποιηθώ;», «γιατί ενώ όλοι χαίρονται με την άνοιξη εγώ όχι;», «θα έχω αποδοχή ή θα εισπράξω απόρριψη;», «είμαι αρκετά ελκυστική/κός ή τα παραπανίσια μου κιλά θα με αποτρέψουν από το να εκτεθώ π.χ. στην παραλία;», «τα οικονομικά μου θα μου επιτρέψουν να πάω φέτος διακοπές;», φυσικά όλα τα παραπάνω και κάποια επιπλέον μπορεί να είναι παροδικές σκέψεις άνευ ιδιαίτερης σημασίας.
Αν όμως οι σκέψεις αυτές καταναλώνουν πολύ χρόνο και χώρο στη λειτουργία μας και μας ορίζουν σε επίπεδο συμπεριφοράς και επιλογών, τότε το συναισθηματικό βάρος γίνεται δυσβάσταχτο και οδηγεί σε αρνητικά για την υγεία και την ψυχολογία μας αποτελέσματα.
Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε;
Πρώτα απ’ όλα να είμαστε συντονισμένοι με τον εαυτό μας και μέσω της αυτοπαρατήρησης να εντοπίσουμε αυτές τις αλλαγές στη διάθεση και στο συναίσθημα μας. Σίγουρα όλοι έχουμε μια-δυο «κακές» μέρες, αλλά αν αυτό συνεχίζεται και δεν υποχωρεί τότε χρήζει προσοχής και διερεύνησης.
Αυτοφροντίδα
-Ακούστε τον οργανισμό σας. Τι χρειάζεστε τόσο σε ψυχικό όσο και σε σωματικό επίπεδο. Επαρκής ύπνος, ισορροπημένη διατροφή και ήπια άσκηση.
Θετικές και ρεαλιστικές σκέψεις.
-Επαναπλαισίωση της τρέχουσας κατάστασης και εσωτερική κινητοποίηση προς την αποτελεσματικότερη διαχείρισή της. Τι χρειάζεται να «βάλω» και τι να «βγάλω» από τη ζωή μου;
-Αναζητήστε την ελπίδα και στοχεύστε προς αυτή τη κατεύθυνση. Τι καλό, θετικό, τι υποσχόμενο συμβαίνει ήδη και πώς μπορώ να το αναπτύξω περαιτέρω;
-Μοιραστείτε αυτά τα συναισθήματα με τους σημαντικούς σας ανθρώπους. Συζητήστε τις ανησυχίες σας και ζητήστε υποστήριξη.
Αν παρ’ όλα αυτά τα συμπτώματα επιμένουν για πάνω από μερικές εβδομάδες, ζητήστε τη συμβολή ειδικού.
ΜΟΤΟ
Σε μια περίοδο πανδημίας όπως αυτή που διανύουμε, με συναισθηματικές διαταραχές και «πεσμένη» διάθεση που ούτως η άλλως υπάρχουν, η αλλαγή της εποχής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, είναι ακόμη ένας στρεσογόνος και ψυχοπιεστικός, για πολλούς, παράγοντας.
