Κάθε χρόνο – όλο και νωρίτερα – το ραδιόφωνο ξεκινά να παίζει τα κλασσικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια, πριν ακόμα μπει καλά καλά ο Δεκέμβριος. Από τη Mariah Carey μέχρι τον Bing Crosby, όπου κι αν βρεθεί κανείς θα ακούσει γιορτινή μουσική. Τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν ακούμε χριστουγεννιάτικα ξανά και ξανά; Η απάντηση είναι αρκετά περίπλοκη και περιλαμβάνει ένα “γιορτινό κέντρο” από νευρώνες, ανάμεσα σε άλλα.
Όλοι έχουν από ένα αγαπημένο χριστουγεννιάτικο τραγούδι – ή την έλλειψη αυτού. Φαίνεται πως οι άνθρωποι που πρέπει να ακούν γιορτινή μουσική συνεχόμενα, όπως εκείνοι που εργάζονται σε εμπορικά κέντρα τις γιορτές, χρειάζεται να αναπτύξουν ψυχολογικές τεχνικές για να μπλοκάρουν τη μουσική και να συγκεντρωθούν.
Αυτά είναι τα 4 πράγματα που συμβαίνουν στον εγκέφαλο όταν ακούμε χριστουγεννιάτικα:
1. Η μουσική διεγείρει το “γιορτινό κέντρο” του εγκεφάλου
Το 2015, Δανοί επιστήμονες έκαναν πειράματα με σκοπό να βρουν αν υπάρχει ένα συγκεκριμένο κέντρο του εγκεφάλου για συναισθήματα και αντιδράσεις στη γιορτινή σεζόν, από τα κάλαντα μέχρι τις μυρωδιές. Και βρήκαν μία. “Υπάρχει ένα ‘δίκτυο του πνεύματος των Χριστουγέννων’ στον ανθρώπινο εγκέφαλο που περιλαμβάνει αρκετές περιοχές του φλοιού,” γράφει η έρευνα που δημοσιεύθηκε στο British Medical Journal. “Αυτό το δίκτυο έχει σημαντικά υψηλότερη δραστηριοποίηση σε ανθρώπους που γιορτάζουν τα Χριστούγεννα με θετικές συσχετίσεις σε αντίθεση με ανθρώπους που δε γιορτάζουν παραδοσιακά τα Χριστούγεννα.”
2. Ο εγκέφαλός μας απολαμβάνει την επανάληψη γνωστών ήχων
Φαίνεται πως η επαναληπτική φύση της μουσικής της σεζόν είναι κομμάτι της γοητείας της, ή τουλάχιστον για κάποιους. Διατηρούμε προσδοκίες των “patterns” των αγαπημένων μας χριστουγεννιάτικων κομματιών, και τη γοητευτική τους, εύκολη δομή και έτσι βιώνουμε νευρική ευχαρίστηση όταν αυτές οι προσδοκίες γίνονται πραγματικότητα κάθε φορά.
3. … μέχρι ένα σημείο
Αν έχετε δουλέψει ποτέ σε εμπορικό κέντρο τις γιορτές με τη μουσική να παίζει στο repeat, μπορεί να μην σας ευχαριστεί και τόσο αυτή η επανάληψη. Φαίνεται πως υπάρχει και ένα “breaking point” στον εγκέφαλό μας – η συνεχής επαφή ακόμα και με το πιο χαρούμενο χριστουγεννιάτικο τραγούδι μπορεί να προκαλέσει θυμό και εκνευρισμό. Είναι το “point” που παθαίνουμε υπερπληροφόρηση και ο εγκέφαλός μας βιώνει πολλά ερεθίσματα, συναισθηματικά και άλλα.
4. Ο εγκέφαλος θέλει να μιμηθεί τον ρυθμό
Ο σύνδεσμος μεταξύ της μουσικής που ακούμε και του συναισθήματος που νιώθουμε -νοσταλγία ή εκνευρισμό – μπορεί να οφείλονται στους νευρώνες γνωστοί και ως “καθρέφτες”. Είναι αυτοί που μας βοηθούν να μιμούμαστε τους άλλους και να βιώνουμε την εμπάθεια, στέλνοντας ένα σήμα όταν κάνουμε κάτι ή βλέπουμε κάποιον να κάνει κάτι. Έτσι το σώμα θέλει να κινηθεί και να μιμηθεί τον ρυθμό που βγαίνει από τα ηχεία.
