Η μαστίτιδα είναι μία συχνή επιπλοκή του θηλασμού και αποτελεί πολλές φορές αιτία απογαλακτισμού εξαιτίας των λανθασμένων οδηγιών που δίνονται από επαγγελματίες υγείας στη θηλάζουσα μητέρα.
Πρόκειται για μια φλεγμονή του μαστού. Παρουσιάζεται συχνότερα τις πρώτες έξι εβδομάδες μετά τη γέννηση του μωρού αλλά μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε φάση του θηλασμού. Με τις σωστές οδηγίες θηλασμού και την άμεση αντιμετώπιση των πρώτων συμπτωμάτων, η μαστίτιδα μπορεί σίγουρα να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί, χωρίς επιπλοκές από τη μητέρα ή το μωρό. Έτσι αποφεύγεται ο πρόωρος απογαλακτισμός και η εξέλιξη της μαστίτιδας σε απόστημα μαστού.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΜΑΣΤΙΤΙΔΑΣ
Τα συμπτώματα της μαστίτιδας δεν περιορίζονται μόνο στο μαστό αλλά αφορούν και τη γενική κατάσταση της μητέρας. Τμήμα του μαστού (ή και ολόκληρος ο μαστός) εμφανίζει μία κόκκινη διόγκωση, γίνεται σκληρό, ζεστό, πρήζεται και πονάει. Η μητέρα νοιώθει αδιάθετη, με συμπτώματα γρίπης, πυρετό δέκατα ή και πάνω από 38,5, ρίγη, πόνους στους μύες. Συχνά η μητέρα αισθάνεται άρρωστη λίγες μέρες πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα στο στήθος. Η διαφορά της από τη συμφόρηση μαστού και τους φραγμένους πόρους είναι ότι στη μαστίτιδα η κατάσταση της μητέρας είναι γενικότερα επηρεασμένη και συχνά έχει πυρετό.
ΑΙΤΙΑ ΜΑΣΤΙΤΙΔΑΣ
Οι μηχανισμοί που προκαλούν τη μαστίτιδα είναι δύο
1. Παρατεταμένη παραμονή (στάση) του γάλακτος στο στήθος, δηλαδή όταν το στήθος δεν αδειάζει επαρκώς από το γάλα.
2. Η μόλυνση του μαστού από κάποιο μικρόβιο.
Παρατεταμένη παραμονή (στάση) του γάλακτος στο στήθος. Έτσι συνήθως ξεκινάει η μαστίτιδα.
Αυτό συμβαίνει όταν το μωρό δε θηλάζει συχνά, όταν η μητέρα προσπαθεί να βάλει σε ωράριο το μωρό, παραλείπει γεύματα, διακόπτει το θηλασμό πριν αδειάσει το στήθος ή δε θηλάζει το βράδυ .
Μητέρες που δίνουν μπιμπερό στα μωρά τους το βράδυ για να κοιμούνται περισσότερο κινδυνεύουν από στάση του γάλακτος και μαστίτιδα. Επίσης η χρήση της πιπίλας μπορεί να αποτρέψει κάποιους θηλασμούς μέσα στην ημέρα.
Η επιστροφή της μητέρας στην εργασία και ο απότομος απογαλακτισμός, αν δεν συνοδεύονται από επαρκές άδειασμα του στήθους, μπορεί να οδηγήσουν σε στάση του γάλακτος και μαστίτιδα.
Η λανθασμένη τεχνική θηλασμού είναι συχνός εκλυτικός παράγοντας .
Ένα μωρό που δεν τοποθετείται σωστά στο στήθος,και δε βρίσκεται σε σωστή στάση θηλασμού, και δεν πιάνει καλά τη θηλή δε θηλάζει επαρκώς και δεν αδειάζει αρκετά το μαστό. Επιπλέον μπορεί να πληγώσει τις θηλές και να προκαλέσει ραγάδες σε αυτές με κίνδυνο να προκληθεί μόλυνση στο μαστό από κάποιο μικρόβιο και συνεπώς μικροβιακή μαστίτιδα. Λανθασμένη σύλληψη του στήθους συμβαίνει επίσης σε μωρά με αγκυλογλωσσία ή άλλες πιο σοβαρές ανωμαλίες της ανατομίας του στόματος, όπως και σε μωρά με νευρολογικά προβλήματα.
Η παρατεταμένη πίεση του μαστού-φραγμένοι πόροι
Σφιχτοί στηθόδεσμοι, μπανέλες, ζώνες αυτοκινήτου και λουριά από μάρσιππους που πιέζουν κάποια σημεία του στήθους για πολλή ώρα, εμποδίζουν τη ροή του γάλακτος προς τη θηλή και προδιαθέτουν για μαστίτιδα. Επίσης η λάθος στάση ύπνου μπορεί και αυτή να προκαλέσει υπερβολική πίεση σε κάποια σημεία του μαστού.
Υπερπαραγωγή γάλακτος
Συμβαίνει συνήθως σε γυναίκες με μεγάλο μαστό. Σε συνδυασμό με την ανεπαρκή απομάκρυνση του γάλακτος από το μαστό προδιαθέτει για μαστίτιδα.
Μόλυνση του μαστού από μικρόβιο
Αυτή μπορεί να προκληθεί όταν η θηλή είναι πληγωμένη ή έχει ραγάδα από μικρόβια που υπάρχουν στο δέρμα ή το περιβάλλον. Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος είναι το συχνότερο μικρόβιο.
Υπερβολική κούραση, στρες, και ανεπαρκής διατροφή της μητέρας
Αποτελούν συχνά προδιαθεσικούς παράγοντες για τη ανάπτυξη μαστίτιδας.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΑΣΤΙΤΙΔΑΣ
1. Αποτελεσματικη απομάκρυνση του γάλακτος από το μαστό που πάσχει. Μη σταματάτε το θηλασμό αν έχετε μαστίτιδα, το μωρό δεν κινδυνεύει αν θηλάσει από το μαστό που έχει φλεγμονή ή μόλυνση. Το μωρό πρέπει να θηλάζει συχνά, τουλάχιστον κάθε 2-3 ώρες, ξεκινώντας αν γίνεται από το στήθος που έχει το πρόβλημα. Πριν το θηλασμό εφαρμόστε ζεστές κομπρέσσες στο στήθος και κάντε μαλάξεις κυκλικά ξεκινώντας από την περιφέρεια του μαστού προς τη θηλή. Τοπικές μαλάξεις στην διογκωμένη περιοχή με τον ίδιο τρόπο και κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Μετά το θηλασμό ίσως χρειαστεί να αδειάσετε κι’άλλο το μαστό με το θήλαστρο ή το χέρι. Αν πονάτε πολύ και δεν αντέχετε να θηλάσετε από το διογκωμένο μαστό χρειάζεται οπωσδήποτε να αδειάσετε το στήθος με το θήλαστρο ή το χέρι. Αν το γάλα παραμείνει στο στήθος κινδινεύετε να πάθετε απόστημα μαστού.
2. Αν ο πόνος εμποδίζει το γάλα να κατέβει από το μαστό που έχει το πρόβλημα ξεκινήστε το θηλασμό από τον άλλο μαστό και μόλις νιώσετε το γάλα σας να κατεβαίνει βάλτε το μωρό να θηλάσει από την άλλη μεριά.
3. Ξεκουραστείτε, πιείτε άφθονα υγρά , φάτε σωστά.
4. Μετά το θηλασμό κάντε κρύες κομπρέσσες στο στήθος για να ανακουφηστείτε από τον πόνο.
5. Πάρτε οπωσδήποτε αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη όπως ιβουπροφένη ή παρακεταμόλη. Δεν περνάνε στο γάλα και δεν επηρρεάζουν το μωρό που θηλάζει.
6. Αν δεν υπάρχει βελτίωση μετά από 12-24 ώρες, αφού έχετε εφαρμόσει όλα τα παραπάνω, ή τα συμπτώματα χειροτερεύουν απευθυνθείτε σε κάποιον σύμβουλο θηλασμού, θα χρειαστεί να πάρετε αντιβίωση. Οι αντιβιώσεις που δίνονται για τη μαστίτιδα είναι συμβατές με το θηλασμό. Αν πάρετε αντιβίωση πρέπει να συνεχίσετε να αδειάζετε το στήθος και ειδικά την διογκωμένη περιοχή με μαλάξεις και συχνούς θηλασμούς
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΗΣ ΜΑΣΤΙΤΙΔΑΣ
Οι επιπλοκές της μαστίτιδας είναι η εξέλιξή της σε απόστημα μαστού και ο πρόωρος απογαλακτισμός.
Συχνά ο πόνος είναι πολύς και οι μητέρες αποφεύγουν να θηλάσουν ενώ άλλες φορές οι οδηγίες που δίνονται από γιατρούς είναι να σταματήσουν το θηλασμό. Μη σταματάτε το θηλασμό όταν έχετε μαστίτιδα, αποτελεί βασικό κομμάτι της αντιμετώπισής της. Αν επιβαρυνθεί κι άλλο ο μαστός που πάσχει από το γάλα που δεν απομακρύνεται, κινδυνεύετε από απόστημα.
Γράφει η Λίλα Μπίμπη, Παιδίατρος, IBCLC, Πιστοποιημένη Σύμβουλος Γαλουχίας
babyonline.gr
