Καισαρική τομή ονομάζεται η έξοδος του εμβρύου μετά από διατομή της κοιλιάς και διάνοιξη των τοιχωμάτων της μήτρας. Η καισαρική πρέπει να γίνεται σε καλά οργανωμένο χειρουργείο από έμπειρο γυναικολόγο. Σε αντίθεση με το παρελθόν, που γίνονταν κάθετες τομές, σήμερα γίνεται χαμηλά, με εγκάρσια τομή των κοιλιακών τοιχωμάτων και της μήτρας στο κατώτερο τμήμα της. Ο χρόνος που απαιτείται για την έξοδο του εμβρύου είναι 5 -8 λεπτά.
Συχνότητα: περίπου 15% στο σύνολο των τοκετών.
Ενδείξεις καισαρικής τομής:
- Προηγηθείσα καισαρική τομή
- Δυσλειτουργίες του μυομητρίου, δηλαδή υπερτονία ή αδράνεια ή μετά από αποτυχία πρόκλησης τοκετού
- Εμβρυϊκή δυσφορία, εφόσον το έμβρυο εμφανίζει αλλοίωση καρδιακών παλμών στον καρδιοτονογράφο και σκουρόχρωμο αμνιακό υγρό
- Προδρομικός πλακούντας. Κάθε αιμορραγία, η οποία οφείλεται σε πλακούντα που προσφύεται χαμηλά, είναι ένδειξη για καισαρική
- Πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα. Για να μπορέσει να σωθεί το έμβρυο, η καισαρική πρέπει να γίνει άμεσα και πριν ολοκληρωθεί η αποκόλληση του πλακούντα
- Σε πρόπτωση ομφαλίδος επιβάλλεται άμεση εκτέλεση καισαρικής
- Σε αποτυχία εφαρμογής εμβρυουλκού ή συκιουλκού
- Σε ύπαρξη δυσαναλογίας, που οφείλεται σε δυσανάλογα μεγάλο κεφάλι του εμβρύου, σε ανώμαλες θέσεις και προβολές του εμβρύου και σε ανατομικά ανώμαλη πύελο
- Σε ύπαρξη δυστοκίας, λόγω μηχανικών αιτιών, π.χ. ινομυώματα μήτρας, κύστεις ωοθήκης.
- Προεκλαμψία και εκλαμψία. Είναι βαριές καταστάσεις που εκδηλώνονται το τελευταίο τρίμηνο, με υπέρταση, οιδήματα και λευκωματουρία
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Σε ισχιακή προβολή σε πρωτοτόκο
- Σε προηγηθείσα αφαίρεση ινομυώματος, εφόσον έγινε διάνοιξη του ενδομητρίου
- Σε ακαμψία του τραχήλου, μετά από αποτυχία διαστολής του τραχήλου με τη χρήση των προσταγλανδινών
- Σε πολύτιμη εγκυμοσύνη (περιπτώσεις στειρότητος, αποτυχημένες εγκυμοσύνες ή προβληματικός προηγούμενος τοκετός)
- Σε Rh – ευαισθητοποίηση
- Σε ερπητική κολπίτιδα και αιδοιίτιδα
Θνησιμότητα: Η μητρική θνησιμότητα από καισαρική τομή είναι 80 θάνατοι ανά 100.000 καισαρικές τομές, ενώ η μητρική θνησιμότητα από φυσιολογικό τοκετό είναι 27 θάνατοι ανά 100.000 τοκετούς.
Καισαρική υστερεκτομή
Καισαρική υστερεκτομή είναι η χειρουργική επέμβαση όπου μετά από καισαρική τομή ακολουθεί υστερεκτομή, δηλαδή αφαίρεση της μήτρας.
Ενδείξεις:
- Σε μεγάλη αιμορραγία, λόγω προδρομικού πλακούντα ή πρόωρης αποκόλλησης ή ατονίας της μήτρας ή μεγάλα αιματώματα στα παραμήτριο
- Σε ρήξη της μήτρας, σε προηγηθείσα καισαρική τομή ή μετά από μαιευτική επέμβαση
- Όταν η καισαρική γίνεται σε φλεγμαίνουσα μήτρα
- Σε ινομυώματα της μήτρας
Κατά την εκτέλεση της εγχείρησης χρειάζεται προσοχή στην αιμόσταση και, αν η γενική κατάσταση της ασθενούς είναι πολύ σοβαρή, είναι προτιμότερο να γίνει υφολική υστερεκτομή, δηλαδή να αφαιρεθεί το σώμα της μήτρας και να παραμείνει ο τράχηλος.
