Ποια είναι τα συμπτώματα, η διάρκεια και η θεραπεία της επιλόχειας κατάθλιψης; Πότε πρέπει να ζητήσει βοήθεια η νέα μητέρα και πώς μπορεί να βοηθήσει η οικογένεια;
Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι αντιμετωπίσιμη πάθηση που επηρεάζει περίπου το 13% των γυναικών μετά τον τοκετό. Μπορεί να εμφανιστεί οποτεδήποτε, από λίγες εβδομάδες έως ένα χρόνο μετά τον τοκετό, αλλά είναι πιο συνήθης τους πρώτους 3 μήνες μετά τον τοκετό. Μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί επειδή οι διακυμάνσεις της διάθεσης και άλλα συμπτώματα είναι παρόμοια με τα “baby blues”΄- βραχυχρόνια κατάσταση που επηρεάζει μέχρι το 70% των νέων μητέρων.
Καταθλιπτική διάθεση
Είναι φυσιολογικό να είστε ευσυγκίνητη μόλις γίνετε μητέρα. Οι αλλαγές στα επίπεδα τον ορμονών, η έλλειψή ύπνου και η προσαρμογή στη ζωή με ένα νεογέννητο μπορεί να φαίνονται αγχωτικά. Ωστόσο, αν αισθάνεστε λύπη, ενοχές ή απελπισία για περισσότερο από 2 εβδομάδες μπορεί να είναι σημάδι επιλόχειας κατάθλιψης,. Ορισμένες γυναίκες, επίσης αναφέρουν ότι δεν αισθάνονται χαρά για το νέο μωρό και δεν χαίρονται από πράγματα που παλαιοτέρα τους έδιναν ευχαρίστηση.
Προβλήματα ύπνου
Η φροντίδα του μωρού διαταράσσει τον ύπνο κάθε μητέρας, αλλά η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερα προβλήματα ύπνου. Μπορεί ενδεχομένως να είναι δύσκολο να κοιμηθείτε όταν έχετε την ευκαιρία. Η μπορεί να κοιμάστε πολύ. Το να μην κοιμάστε αρκετά μπορεί να οδηγήσει σε φαύλο κύκλο-ο φτωχός ύπνος μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη και η κατάθλιψη να παρεμβληθεί με τον ύπνο.
Αλλαγές στην όρεξη
Σύνηθες σύμπτωμα της κατάθλιψης είναι το να τρώει κάποιος λιγότερο από συνήθως. Ενώ ορισμένες γυναίκες επιλέγουν το φαγητό για ανακούφιση, όταν έχουν κατάθλιψη, άλλες χάνουν εντελώς το ενδιαφέρον τους για αυτό. Η καλή διατροφή είναι ιδιαίτερα σημαντική όταν θηλάζεστε και η φροντίδα του μωρού σας κάνει να πεινάτε πιο πολύ. Ωστόσο, αν η όρεξη αλλάξει σημαντικά και αισθάνεστε λύπη μιλήστε με τον γιατρό σας.
Άγχος
Δεν εμφανίζουν όλες οι γυναίκες άγχος ως σύμπτωμα επιλόχειας κατάθλιψης, αλλά ορισμένες εμφανίζουν.
Μπορεί να αισθάνεστε νευρικότητα, φόβο, ανησυχία ή στρες. Ορισμένες γυναίκες έχουν έντονη ανησυχία για την υγεία ή ασφάλεια του παιδιού τους. Αν συνεχώς αισθάνεστε άγχος για την ευθύνη της φροντίδας του μωρού ή αν τα νεύρα σας παρεμβάλλονται με την ικανότητα να χειρίζεστε τις καθημερινές ασχολίες μπορεί να είναι σημάδια επιλόχειας κατάθλιψης.
Συχνές εναλλαγές διάθεσης
Οι εναλλαγές της διάθεσης είναι φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μετά την άφιξη του μωρού, ιδιαίτερα τις 2 πρώτες εβδομάδες. Μην εκπλαγείτε αν δείτε τον εαυτό σας να γελά τη μια στιγμή και να κλαίει την επόμενη. Ωστόσο, αν οι διακυμάνσεις συνεχιστούν για περισσότερες από 2 εβδομάδες ή αν αρχίσουν να επιδεινώνονται μπορεί να είναι σημάδι επιλόχειας κατάθλιψης.
Κατάθλιψη ή baby blues
Αυτό που ξεχωρίζει την επιλόχειο κατάθλιψη είναι πόσο διαρκεί, καθώς και η βαρύτητα των συμπτωμάτων. Τα baby blues συνήθως υποχωρούν μόνα τους μετά από μια εβδομάδα.
Αν τα συμπτώματα επιμένουν ή χειροτερεύουν με τον καιρό, θα πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια. Σε ορισμένες περιπτώσεις η επιλόχειος κατάθλιψη μπορεί να αρχίσει 1-2 μήνες μετά τον τοκετό με ισχυρά συναισθήματα κατάθλιψης ή σκέψεων να βλάψετε εσάς ή το μωρό σας.
Πότε να αναζητήσετε βοήθεια
Μιλήστε στον γιατρό σας όταν
- Τα Baby blues διαρκούν περισσότερο από 2 εβδομάδες
- Τα συμπτώματα επιδεινώνονται
- Έχετε πρόβλημα με τη φροντίδα του εαυτού σας ή του μωρού σας
- Έχετε σκέψεις να βλάψετε τον εαυτό σας ή το μωρό
Κατάθλιψη ή θυρεοειδική νόσος
Σε ορισμένες γυναίκες, ο θυρεοειδής υπολειτουργεί προσωρινά μετά τον τοκετό. Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται η κατάθλιψη, η κούραση, η αύξηση βάρους, το ξηρό δέρμα, η αφηρημάδα και η δυσκοιλιότητα. Αν παρατηρήσετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα ενημερώστε τον γιατρό σας για να κάνετε εξέταση αίματος. Σε περίπτωση που ο θυρεοειδής σας υπολειτουργεί, φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν.
Τι την προκαλεί
Κανείς δεν ξέρει γιατί ορισμένες εμφανίζουν την πάθηση και άλλες όχι. Η απότομη πτώση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης μετά τον τοκετό μπορεί ενδεχομένως να προκαλεί την πάθηση, ενώ μπορεί να συμβάλλει και η έλλειψή ύπνου. Ορισμένες νιώθουν μπερδεμένες για την αλλαγή στην ταυτότητά τους και τις νέες ευθύνες και αυτό μπορεί να συμβάλλει. Αν είχατε κατάθλιψη στο παρελθόν είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε επιλόχειο κατάθλιψη.
Διάγνωση
Αν έχετε πρόβλημα να αντιμετωπίσετε όλες τις αλλαγές που φέρνει η μητρότητα δείτε τον γιατρό σας. Μπορεί να διαπιστώσει αν έχετε επιλόχειο κατάθλιψη ή να σας παραπέμψει σε ειδικό ψυχικής υγείας. Πολλές νέες μητέρες αισθάνονται αμηχανία ή ντροπή και το κρατούν κρυφό. Ωστόσο η επιλόχειος κατάθλιψη δεν σημαίνει ότι δεν είστε καλή μητέρα. Βοήθεια είναι διαθέσιμη και δεν υπάρχει λόγος να υποφέρετε.
Θεραπεία
Πολλές γυναίκες με επιλόχειο κατάθλιψη βρίσκουν ανακούφιση στην ψυχοθεραπεία. Ο θεραπευτής θα σας ακούσει και θα δώσει στρατηγικές αντιμετώπισης των αρνητικών σκέψεων και συναισθημάτων. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία συγκρίθηκε με τη χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Σύντομης διάρκειας συμπεριφορική θεραπεία δρούσε το ίδιο καλά με τα φάρμακα στη βελτίωση των συμπτωμάτων.
Φάρμακα
Ο γιατρός σας μπορεί ενδεχομένως να συστήσει αντικαταθλιπτικά. Μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικά αλλά δεν δρουν αμέσως και μπορεί να έχουν παρενέργειες ή να αλληλεπιδράσουν με άλλα φάρμακα που μπορεί να λαμβάνετε. Ρωτήστε τον γιατρό σας πόσος καιρός θα χρειαστεί πριν αισθανθείτε καλύτερα, τι παρενέργειες μπορείτε να εμφανίσετε και πόσο καιρό θα χρειαστεί να πάρετε τα φάρμακα.
Επιπλοκές
Η δράση κατά της επιλόχειας κατάθλιψης είναι σημαντική για την υγεία της μητέρας και του παιδιού. Χωρίς αγωγή, η κατάθλιψη μπορεί να κρατήσει πολλούς μήνες και να έχει ενδεχομένως συνέπειες σε εσάς και το παιδί. Η έρευνα υποδεικνύει ότι μπορεί να παρεμβληθεί με το δέσιμο μητέρας και παιδιού- που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα συμπεριφοράς και καθυστέρηση στην ανάπτυξη όταν το παιδί μεγαλώσει.
Tips για να αισθάνεστε καλύτερα
Αν αισθάνεστε κατάθλιψη, οι ακόλουθες στρατηγικές μπορεί ενδεχομένως να βοηθήσουν να αισθανθείτε καλύτερα
- Δεχτείτε βοήθεια από οικογένεια και φίλους
- Να αναπαύεστε όταν μπορείτε
- Να περνάτε χρόνο με άλλες νέες μητέρες που μπορούν να καταλάβουν αυτό που περνάτε.
- Να προσλάβετε babysitter και να βρείτε χρόνο για τον εαυτό σας.
Διατροφή και άσκηση βοηθούν
Προσπαθήστε να ασκείστε λίγο κάθε μέρα. Ακόμα και κάτι απλό μπορεί να αλλάξει τη διάθεσή σας. Η υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή και το άφθονο νερό μπορούν επίσης να βοηθήσουν να αρχίσετε να αισθάνεστε πάλι ο εαυτός σας. Άλλο όφελος της σωστής διατροφής και της άσκησης είναι ότι θα ξανακερδίσετε το σώμα που είχατε πρωτύτερα και ότι θα ενισχύσετε την αυτοεκτίμησή σας.
Μέλη της οικογένειας
Η έλλειψη στήριξης είναι σημαντικός παράγοντας στην επιλόχειο κατάθλιψη. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν οι συγγενείς.
- Να τηλεφωνάτε τακτικά για να δείτε πως τα πάει η νέα μητέρα
- Φτιάξτε ένα θρεπτικό γεύμα στη νέα μητέρα
- Ασχοληθείτε με το μωρό για να κοιμηθεί η μητέρα ή να κάνει μπάνιο.
- Βοηθήστε με το νοικοκυριό
Όταν έχετε κατάθλιψη μπορεί να αισθάνεστε ότι τα πράγματα ποτέ δεν θα γίνουν καλύτερα. Η προσαρμογή στο ρόλο της μητέρας είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει μια γυναίκα στη ζωή της- είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε ζορισμένη. Ωστόσο, με τη σωστή βοήθεια μπορείτε να αισθανθείτε καλύτερα. Χωρίς το σύννεφο της κατάθλιψης πάνω από το κεφάλι σας θα μπορείτε να χαρείτε το νέο μωρό και να τιθασεύσετε τις προκλήσεις.
