Η διατροφή της γυναίκας που μόλις πέρασε το κατώφλι της μητρότητας πρέπει να έχει την ποικιλία και την σύσταση εκείνη που θα επιτρέψει στον οργανισμό της να λαμβάνει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται.Ισορροπημένη διατροφή
Η διατροφή της μέλλουσας μητέρας αλλά και της θηλάζουσας θα πρέπει να περιλαμβάνει θρεπτικά συστατικά υψηλής διατροφικής αξίας.
Φυλλικό οξύ
-συμμετέχει στην σύνθεση των αμινοξέων και των πρωτεϊνών
-επηρεάζει την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος
-παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των κυττάρων
προστατεύει το έμβρυο από μεγαλοβλαστική αναιμία , χαμηλό βάρος γέννησης και πρόωρο τοκετό
Σίδηρος
-προστατεύει από αναιμία την μητέρα και το παιδί
-μειώνει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού και χαμηλού βάρους γέννησης του εμβρύου
Διαιτητικές ίνες
-ανακουφίζουν από την δυσκοιλιότητα που εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη
-ενισχύουν την καλή απορρόφηση του ασβεστίου , του μαγνησίου και του σιδήρου από τις τροφές που καταναλώνει η μητέρα
-διατηρούν την καλή εντερική λειτουργία της μητέρας
-ενδυναμώνουν το ανοσοποιητικό της σύστημα
Ω – λιπαρά οξέα
-έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες και μειώνουν τις φλεγμονές
-ενισχύουν την σωστή νευρολογική ανάπτυξη και δομή του εγκεφάλου , την δημιουργία αμφιβληστροειδούς και την καλή καρδιαγγειακή λειτουργία του εμβρύου
-μειώνουν τον κίνδυνο χαμηλού βάρους γέννησης
– ενισχύουν την καλή σωματική και ψυχική υγεία της εγκύου με λιγότερα περιστατικά επιλόχειας κατάθλιψης
Προβιοτικά Bifidus
-μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης μελλοντικά παιδικής παχυσαρκίας
-βοηθούν την μητέρα στην ταχύτερη απώλεια των κιλών της εγκυμοσύνης
Πρωτεϊνες
Για το διάστημα του θηλασμού, η μητέρα πρέπει να προσλαμβάνει στη διατροφή της επιπλέον 15-20 g πρωτεϊνης ημερησίως σε σχέση με όση κατανάλωνε η γυναίκα κατά την εγκυμοσύνη. Την ποσότητα αυτή μπορεί να την καλύψει τρώγοντας κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρια, αυγά ή ακόμα και γάλα.
Λίπη
Σύμφωνα με έρευνες, η διατροφή θηλασμού μιας μητέρας πρέπει να έχει σωστή αναλογία λιπαρών οξέων, ώστε να αναπτυχθεί σωστά το κεντρικό νευρικό σύστημα του νεογέννητου και κατ’ επέκταση οι εγκεφαλικές του λειτουργίες. Με άλλα λόγια, για να αποκτήσει το παιδί υψηλότερο IQ μεγαλώνοντας η μητέρα που θηλάζει πρέπει να καταναλώνει -με μέτρο- τροφές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα όπως είναι το ελαιόλαδο, τα φυτικά έλαια, οι ξηροί καρποί-κατά προτίμηση ανάλατοι- τα δημητριακά ολικής αλέσεως, η σοκολάτα υγείας και τα ψάρια.
Βιταμίνες
Η περιεκτικότητα του μητρικού γάλακτος σε βιταμίνες μπορεί να επηρεαστεί από την διατροφή της μητέρας κατά το θηλασμό, παράλληλα όμως εξαρτάται και από τα αποθέματα του οργανισμού της.
Ποιές είναι οι απαραίτητες για τον θηλασμό βιταμίνες και πού υπάρχουν;
• Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και κυρίως το φυλλικό οξύ που συμμετέχει στη σύνθεση γενετικού υλικού, με αποτέλεσμα η ανεπάρκειά του να μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές αιματολογικές ανωμαλίες. Οι καλύτερες πηγές φυλλικού οξέος περιλαμβάνουν το πορτοκάλι και τον χυμό του, τα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά σαν τη ρόκα και το σπανάκι, τα φυστίκια, τα φασόλια και το συκώτι.
• Οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες C, E και β-καροτένιο, που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
• Η βιταμίνη D που συμβάλλει στην καλύτερη απορρόφηση ασβεστίου από τις τροφές και συνεπώς προστατεύει από την οστεοπόρωση.
Μέταλλα
Το πιο σημαντικό μεταλλικό στοιχείο για το νεογέννητο και την μητέρα που θηλάζει είναι το ασβέστιο, το οποίο συμμετέχει στο χτίσιμο γερών οστών και παίζει καθοριστικό ρόλο στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης οστεοπόρωσης. Επειδή το νεογέννητο θα προσλάβει την απαιτούμενη ποσότητα ασβεστίου μέσω του μητρικού γάλακτος, οι όποιες ελλείψεις προκληθούν θα έχουν βλαβερές επιπτώσεις κυρίως στην υγεία της μητέρας, κάτι που άλλωστε ισχύει και για τα υπόλοιπα μεταλλικά στοιχεία όπως το μαγνήσιο, τον φώσφορο και τον σίδηρο.
Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του νευρικού συστήματος και την μυϊκή σύσπαση, ο φώσφορος συμμετέχει στη διατήρηση της οστικής μάζας και την τόνωση των εγκεφαλικών λειτουργιών και ο σίδηρος στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς του σώματος και την πρόληψη της αναιμίας.
Πόσο σημαντικό είναι το ασβέστιο και σε ποιές τροφές υπάρχει;
• Για να καλυφθούν πλήρως οι ανάγκες της μητέρας και του νεογέννητου απαιτείται καθημερινά η πρόσληψη 1200 mg ασβεστίου, το οποίο χρησιμεύει τόσο για το χτίσιμο γερών οστών στο μωρό, όσο και για τη διατήρηση της οστικής μάζας της μητέρας. Από το σύνολο των γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων, καλύτερες πηγές ασβεστίου θεωρούνται το γάλα και το γιαούρτι (2-3,5%) που έχουν μικρότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά συστατικά από τα κίτρινα και τα λευκά τυριά και συνεπώς παχαίνουν λιγότερο. Επίσης, καλή πηγή ασβεστίου είναι το μπρόκολο, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και τα φασόλια.
Υγρά
Με τον θηλασμό, η μητέρα προσφέρει υγρή τροφή στο νεογέννητο, με αποτέλεσμα η ίδια να κινδυνεύει από αφυδάτωση. Προκειμένου να μην συμβεί αυτό θα πρέπει να αναπληρώνει τα χαμένα υγρά καταναλώνοντας άφθονο νερό, χυμούς φρούτων ή λαχανικών και γάλα το οποίο έχει την ιδιότητα να την εφοδιάζει επιπλέον και με ασβέστιο. Σε ό,τι αφορά στην κατανάλωση νερού, η συνιστώμενη ποσότητα είναι 8-12 ποτήρια ημερησίως (2-2,5 λίτρα), ενώ μέρος αυτής της ποσότητας μπορεί να αντικατασταθεί με φυσικούς χυμούς οπωρολαχανικών, χωρίς την προσθήκη έξτρα ζάχαρης. Από τους φρέσκους χυμούς φρούτων προτιμότεροι είναι οι χυμοί λαχανικών που έχουν χαμηλότερο θερμιδικό περιεχόμενο λόγω της μειωμένης τους περιεκτικότητας σε σάκχαρα. Σχετικά με το γάλα, 3-4 φλυτζάνια την ημέρα αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού της γυναίκας που θηλάζει σε ασβέστιο και να την προφυλάξουν από την οστεοπόρωση.
