Πάντα έχουμε εμπιστοσύνη σε αυτά που μας πέρασαν οι προηγούμενες γενιές ως γνώση. Και ειδικά στα οικιακά. Μήπως δεν ήταν οι γιαγιάδες μας οι καλύτερες νοικοκυρές; Οι μαμάδες μας δεν δεν τα κάνουν πάντα όλα καλύτερα, με έναν μαγικό τρόπο; Όμως, είναι πιθανό μερικά από τα παλιά αυτά κόλπα να είναι απλοί μύθοι;
1. Η χλωρίνη είναι το απόλυτο καθαριστικό
Αυτό και αν θεωρείται… δεδομένο. Υπήρχε μια πολύ μακρά περίοδος κατά την οποία η βαριά μυρωδιά της και μόνο σήμαινε αυτόματα και την απόλυτη καθαριότητα. Ισχύει όμως όντως κάτι τέτοιο;
Η αλήθεια: Η χλωρίνη είναι απολυμαντικό και όχι καθαριστικό. Κάνει μια καταπληκτική δουλειά στο να σκοτώνει τα μικρόβια. Απομακρύνει τους λεκέδες. Όμως στην πραγματικότητα, η χλωρίνη δεν καθαρίζει τη βρωμιά και τα υπολείμματα από τις επιφάνειες. Για να καταφέρεις κάτι τέτοιο, θα πρέπει να τις τρίψεις και να τις ξεπλύνεις πολύ καλά. Για πολλές δουλειές του σπιτιού, η χλωρίνη απλά δεν είναι η κατάλληλη καθαριστική λύση. Οι βαριές αναθυμιάσεις τις μπορεί να σε αρρωστήσουν. Η επαφή με το δέρμα φέρνει ερεθισμό και άλλα δερματικά προβλήματα. Η ανάμειξή της δε, με άλλα καθαριστικά μπορεί να δώσει τοξικά αποτελέσματα. Είναι επίσης πιθανό να καταστρέψει επιφάνειες και να αφαιρέσει το χρώμα.
Το συμπέρασμα: Η χλωρίνη είναι ένα καλό απολυμαντικό, αφαιρεί τους λεκέδες, αλλά δεν είναι καθαριστικό γενικής χρήσης.
2. Το επαγγελματικό καθάρισμα κάνει τα χαλιά να… μαζεύουν
Αυτή κι αν είναι μια τρομακτική σκέψη. Ένας πραγματικός εφιάλτης. Πληρώνεις κάποιον να καθαρίσει τα χαλιά σου και μόλις αυτά στεγνώνουν, τα βλέπεις λίγο πιο… μικρά. Είναι κάτι τέτοιο πραγματικά δυνατό όμως σήμερα; Και αν όχι, πώς ξεκίνησε στ’ αλήθεια αυτή η ιδέα;
Η αλήθεια: Την εποχή που τα χαλιά φτιάχνονταν από φυσικές ίνες, η συρρίκνωση, ήταν πραγματικά μεγάλος μπελάς. Σήμερα, τα περισσότερα κατασκευάζονται από συνθετικά υλικά, μειώνοντας έτσι το συγκεκριμένο ρίσκο στο ελάχιστο. Ταυτόχρονα, οι σύγχρονοι επαγγελματίες ξέρουν πώς να χειριστούν την κάθε διαφορετική ποιότητα. Καλό βέβαια είναι να γνωρίζεις τον τύπο του χαλιού σου καθώς και τις οδηγίες του κατασκευαστή.
Ένα πράγμα που θα μπορούσε να προκαλέσει το μίνιμουμ “μάζεμα” είναι να μην στεγνώσει καλά το χαλί αφού ο τεχνικός έχει τελειώσει το καθάρισμα. Οι σοβαροί επαγγελματίες δεν αφήνουν ποτέ κάτι τέτοιο να συμβεί. Όπως και να έχει όμως, δεν βλάπτει να τονίσεις την ανησυχία σου ξανά και ξανά. Ιδιαίτερα σε περίπτωση που τα χαλιά δίνονται εκτός, και άρα δεν ελέγχονται από εσένα παρά όταν είναι πολύ αργά. Γιατί υπάρχει και η δυνατότητα να έρθει συνεργείο επιτόπου, οπότε τα πράγματα είναι πιο απλά αφού ό,τι δεν σου αρέσει θα μπορέσεις να το δεις και να το πεις την ίδια στιγμή.
Το συμπέρασμα: Για τα περισσότερα χαλιά, σήμερα πια, το ρίσκο της συρρίκνωσης είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Η επιλογή όμως μιας όσο το δυνατόν πιο ευυπόληπτης εταιρείας για τον καθαρισμό τους, το κάνει ακόμη πιο μικρό.
3. Το ξύδι καθαρίζει τα πάντα
Η χρήση του είναι τόσο διευρυμένη που πραγματικά σε κάνει να αναρωτιέσαι: Είναι οι καθαριστικές και απολυμαντικές ιδιότητες του ξυδιού υπερτιμημένες ή όντως θαυματουργές; Μήπως οι προσδοκίες μας απλά δεν πρέπει να είναι τόσο υψηλές απέναντι στην πραγματική δύναμη του “μαγικού” αυτού υγρού;
Η αλήθεια: Το ξύδι λειτουργεί ωραιότατα σε πολλές επιφάνειες ως εξαιρετικό καθαριστικό, ενώ η χρήση του ως φυσικό αποσμητικό είναι κυριολεκτικά αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια υλικά στα οποία δεν θα έπρεπε να χρησιμοποιείται, όπως:
*Ξύλινα πατώματα: Το ξύδι είναι όξινο και, ως τέτοιο, θα θαμπώσει και θα χαλάσει το λούστρο στα ξύλινα πατώματα. Σε τέτοιες επιφάνειες καλό είναι να χρησιμοποιείς ένα ειδικό καθαριστικό ή γυαλιστικό, ή ακόμη και σκέτο νεράκι.
*Οσμές χαλιών: Πολύ συχνά, το ξύδι προτείνεται ως καθαριστικό για “λεκέδες” κατοικίδιων στα χαλιά. Δεν είναι όμως αποτελεσματικό, αφού μπορεί να καλύψει τη μυρωδιά, αλλά δεν θα εξαφανίσει την αρχική αιτία. Οπότε δώρον άδωρον.
*Πέτρινες επιφάνειες: Το ξύδι μπορεί να χαράξει, άρα και να καταστρέψει την πέτρα. Πολύ συχνά, αυτό που χρειάζεται είναι απλά λίγο νερό και ένα απαλό πανί, αλλά για μεγαλύτερη σιγουριά, ρώτα τον ειδικό, που στην προκειμένη περίπτωση θα ήταν ένας προμηθευτής πέτρας.
Το συμπέρασμα: Υπάρχουν κάποια υλικά πάνω στα οποία το ξύδι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται.
4. Περισσότερο σαπούνι ή απορρυπαντικό σημαίνει καλύτερη καθαριότητα
Αυτό το εκ πρώτης όψεως απλοϊκά λογικό συμπέρασμα, δεν είναι και τόσο λογικό αν το καλοσκεφτείς. Αν θέλεις τα πράγματά σου να είναι πάντα καθαρά, η μεγαλύτερη ποσότητα σαπουνιού ή απορρυπαντικού, δεν είναι η λύση.
Η αλήθεια: Η χρήση περισσότερου σαπουνιού από όσο μπορεί να χρειάζεσαι, θα προκαλέσει περισσότερα προβλήματα από όσα θα λύσει. Σαφώς υπάρχει η τάση να το παρακάνουμε με κάτι καλό, αλλά στην πραγματικότητα, όταν το θέμα αφορά τα καθαριστικά, δεν χωρά καμία υπερβολή.
Μεγαλύτερη ποσότητα σαπουνιού σημαίνει μεγαλύτερη δυσκολία στο τελειωτικό και ολοκληρωτικό ξέβγαλμα του υπολείμματος. Ένα από τα θετικά των καθαριστικών είναι η ιδιότητά τους να προσελκύουν τη βρωμιά. Και αυτό, βέβαια, είναι καλό, αν και εφόσον ξεπλένεται όλη η βρώμα από την επιφάνεια που προσπαθείς να καθαρίσεις. Στην περίπτωση όμως που δεν φύγει όλο το σαπούνι, αυτό σημαίνει ότι παραμένει και αρκετή ποσότητα βρωμιάς.
Αυτό είναι κάτι που βλέπουμε πολύ συχνά στο καθάρισμα των χαλιών. Αν όλα τα υπολείμματα του πλυσίματος δεν απομακρυνθούν σωστά από τα χαλιά, τότε το πιο πιθανό είναι ότι η βρώμα έχει απλά κολλήσει στην επιφάνεια, προσθέτοντάς της έτσι μια μόνιμη θαμπάδα. Το ίδιο συμβαίνει και με τα πλυντήρια πιάτων και ρούχων. Το πολύ απορρυπαντικό σε όποια από τις δύο συσκευές -που σημαίνει βέβαια περισσευούμενο σαπούνι- μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά τόσο στη συσκευή την ίδια όσο και στις γύρω επιφάνειες.
Το συμπέρασμα: Ακολούθησε τις οδηγίες και θα έχεις καλύτερα αποτελέσματα. Το περισσότερο δεν είναι απαραίτητα καλύτερο.
5. Τα καθαριστικά χωρίς χρωστικά ή συντηρητικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κάθε σκοπό
Είναι πολύ εύκολο να διαχωρίσει κανείς τη θέση του και να πει ότι τα φυσικά προϊόντα είναι πολύ καλύτερα από τα άλλα, αλλά δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα.
Η αλήθεια: Τα φυσικά καθαριστικά είναι πολύ καλά και για πολλές οικογένειες αποτελούν τη μόνη λύση. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που παρουσιάζουν μια σχετική δυσανεξία σε κάποια από τα πιο εμπορικά καθαριστικά, φαγητά αλλά και άλλα συνηθισμένα προϊόντα. Κάποιος ίσως σε αυτό το σημείο σκεφτόταν, “ποιος είναι δηλαδή σκοπός να υπάρχουν εκείνα με τα χρωστικά, έτσι κι αλλιώς;” Η απάντηση όμως δεν είναι και τόσο απλή.
Χωρίς να σταθούμε σε κανένα σημείο αισθητικού ενδιαφέροντος, υπάρχει ένας πρακτικός λόγος για να εξετάσουμε τα χρωστικά, τα οποία όταν βρίσκονται μέσα σε καθαριστικά, βοηθούν στο διαχωρισμό πιθανών βλαβερών υγρών από το καθαρό νεράκι, βοηθώντας έτσι στη μείωση της πιθανότητας μιας τυχαίας έκθεσης. Τέτοιου είδους υλικά μπορούν επίσης να βοηθήσουν την ώρα που καθαρίζεις, αφού με τον τρόπο τους σου δείχνουν ποια κομμάτια της επιφάνειας έχουν καθαριστεί πραγματικά.
Όσο για τα συντηρητικά στα καθαριστικά, αυτές οι προσθέσεις, βοηθούν να σιγουρέψεις ότι οι προμήθειές σου θα έχουν πιο μακρινή ημερομηνία λήξης, χωρίς να υπάρχει φόβος να “φιλοξενήσουν” επικίνδυνους μικροοργανισμούς και μικρόβια. Τα συντηρητικά επιμηκύνουν και προστατεύουν τη ζωή των καθαριστικών σου, όπως και να το κάνουμε.
Το συμπέρασμα: Οι οικογένειες αποφασίζουν τι είδους καθαριστικό προτιμούν να χρησιμοποιήσουν, μεταξύ φυσικών και χημικών, αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι επιχειρήματα μπορούν να σταθούν σε υποστήριξη και των δύο πλευρών.
6. Οι εφημερίδες καθαρίζουν τέλεια παράθυρα και καθρέφτες
Ο συνδυασμός των εφημερίδων ως εναλλακτικά πανάκια με την μετέπειτα “πορεία” τους στον κάδο ανακύκλωσης, ακούγεται πολύ δελεαστικός. Δουλεύει όμως, πάντα;
Η αλήθεια: Πρόκειται για έναν ακόμη… μισό μύθο. Όντως λειτουργεί, αλλά δεν έχει πάντα τα καλύτερα αποτελέσματα, αφού υπάρχουν περιπτώσεις που το μελάνι μπορεί να αφήσει περισσότερους λεκέδες στο γυαλί, που για να καθαριστούν θα χρειαστεί τελικά η συνδρομή το πανιού που σκόπευες να αποφύγεις εξαρχής. Το χαρτί δεν έχει μεγάλη αντοχή όταν βρέχεται και αυτό είναι γνωστό. Άρα, το να προωθείς τις εφημερίδες στον κάδο ανακύκλωσης χωρίς ενδιάμεση χρήση, είναι μάλλον η καλύτερη ιδέα.
Το συμπέρασμα: Χρησιμοποίησε τις εφημερίδες για να καθαρίσεις τα τζάμια και τους καθρέφτες μόνο αν είσαι… κολλημένος με την ιδέα. Αλλιώς θα δεις ότι υπάρχουν άλλοι, πιο αποτελεσματικοί τρόποι.
7. Τα έπιπλα χρειάζονται γυάλισμα κάθε φορά που ξεσκονίζονται
Υπάρχει αυτός ο μύθος, σύμφωνα με τον οποίο έτσι διατηρούνται σε καλύτερη κατάσταση τα έπιπλα. Ισχύει όμως όντως κάτι τέτοιο, ή αντίθετα τους κάνεις κακό;
Η αλήθεια: Το γυαλιστικό δεν είναι πάντα η καλύτερη ιδέα για τα έπιπλα, κυρίως επειδή δεν είναι πάντα εύκολο να ξέρεις ακριβώς τι υπάρχει μέσα στην κάθε φόρμουλα. Υπάρχουν χημικά, ακόμη και φυσικά προϊόντα που μπορεί να θαμπώσουν τη γυαλάδα του επίπλου, ενώ υπάρχει περίπτωση κάποια λάδια να προσελκύσουν ακόμη περισσότερη σκόνη. Η καλύτερη συμβουλή είναι να ακολουθείς πιστά τις οδηγίες του κατασκευαστή. Εκείνος ξέρει καλύτερα. Για τα περισσότερα έπιπλα όμως, είναι αρκετό ένα ξεσκόνισμα με τα απλά ξεσκονόπανα που μαζεύουν τη σκόνη με “μαγικό” τρόπο γλιτώνοντάς τα ταυτόχρονα από τυχόν γρατσουνιές.
Το συμπέρασμα: Μη χρησιμοποιείς ειδικά γυαλιστικά στα έπιπλά σου, αν δεν έχεις πάρει το ΟΚ από τον κατασκευαστή τους. Συνήθως οι πιο… στεγνές μέθοδοι καθαρισμού λειτουργούν καλύτερα.
8. Η λακ μαλλιών απομακρύνει λεκέδες από μελάνι
Το μελάνι αφήνει έναν από τους πιο επικινδύνους λεκέδες, με την έννοια ότι φεύγει πολύ δύσκολα. Οι πιο παλιοί (που χρησιμοποιούσαν και το προϊόν περισσότερο, δηλαδή) υποστηρίζουν ότι η λακ μαλλιών τους αφαιρεί ωραιότατα. Έχουν δίκιο;
Η αλήθεια: Οι λεκέδες από μελάνι είναι… ύποπτοι, αλλά πολλές φορές αντιδρούν καλά στο οινόπνευμα. Στο θέμα μας τώρα, οι λακ εκείνων των χρόνων, περιείχαν περισσότερο οινόπνευμα από τις πιο σύγχρονες, πράγμα πολύ καλό για τα μαλλιά μας, όχι και τόσο καλό όμως για τους εν λόγω λεκέδες. Άρα, το σπρέι για τα μαλλιά, μερικές φορές όντως, την κάνει τη δουλειά του. Και κυρίως σε υλικά από πολυεστέρα και τα παράγωγά του. Μην ξεχνάς όμως, όταν τελικά το χρησιμοποιείς, να το ξεπλένεις πολύ καλά ώστε να φύγει και το οινόπνευμα, και το μελάνι.
Το συμπέρασμα: Η λακ μαλλιών αφαιρεί όντως το μελάνι από τα ρούχα, αλλά το πόσο καλά, εξαρτάται από την ποσότητα οινοπνεύματος που έχει μέσα.
9. Η ηλεκτρική σκούπα βλάπτει τα χαλιά
Γιατί υπάρχουν πολλοί που βγάζουν… σκάρτο το μοναδικό όπλο για την καθημερινή φροντίδα των χαλιών; Τι μπορεί να γίνει εναλλακτικά;
Η αλήθεια: Το επιχείρημα εδώ είναι ότι η περιστρεφόμενη με τόση δύναμη βούρτσα της σκούπας, τραβά, πιέζει και γενικά ταλαιπωρεί τις ίνες των χαλιών. Στην πραγματικότητα όμως, η βρωμιά, αν παραμείνει, θα κάνει μεγαλύτερη ζημιά από ότι θα μπορούσε να κάνει ποτέ η σκούπα.
Πέρα από αυτό όμως, όπως και σε κάθε άλλη περίπτωση, καλό είναι να μην το παρακάνεις. Όλα χρειάζονται μέτρο. Όχι κάθε τρεις και λίγο σκούπισμα. Και φρόντισε να ελέγχεις την ένταση της σκούπας (σε πιο μοντέρνα μοντέλα). Δεν χρειάζεται να είναι πάντα στο πιο δυνατό. Το χαλί μπορεί να αντέξει τη σκούπα πολλές φορές την εβδομάδα, χωρίς ζημιά. Αντίθετα, αφήνοντας τη σκόνη έτσι, ατάραχη, η ζημιά στις ίνες του χαλιού είναι πολύ μεγαλύτερη, αφού συγκεντρώνεται σε συγκεκριμένα σημεία και γεμίζει με μικρόβια, ακάρεα και βακτήρια.
Το συμπέρασμα: Τα χαλιά υποφέρουν λιγότερο από τη συχνή χρήση της ηλεκτρικής σκούπας, από όσο υποφέρουν από τη σκόνη, αν την αφήσεις πάνω τους.
10. Η αμμωνία είναι το “μαγικό” καθαριστικό
Με λίγη αμμωνία, ο φούρνος (άρα και ο φούρνος μικροκυμάτων) γίνεται σαν καινούριος. Επίσης, εξαφανίζονται όλες οι άσχημες οσμές από τα χαλιά. Έτσι έλεγαν οι πιο παλιοί. Είναι όντως η αμμωνία το “μαγικό” καθαριστικό;
Η αλήθεια: Η αμμωνία αναφέρεται πολύ συχνά ως “φυσικό καθαριστικό” αλλά βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πάντα και το καλύτερο. Είναι γνωστή για την πολύ έντονη μυρωδιά της, η οποία από μόνη της μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς και δυσκολία στην αναπνοή. Άρα χρειάζεται προσοχή. Αξίζει βέβαια να πούμε ότι είναι αρκετά πιο φτηνή από άλλα καθαριστικά, οπότε, συμφέρει.
Κατά τα άλλα όμως, η χρήση της είναι συζητήσιμη: Λέγεται ότι καθαρίζει καλά τα μη γυαλισμένα πατώματα, όμως πολύ συχνά τα χαράζει. Στα μικροκύματα μαλακώνει, λένε, τις τροφές που έχουν μαζευτεί στις γωνίες. Όμως, και ένα μπολ με νερό που θα βράζει μέσα εκεί, μπορεί να κάνει το ίδιο, χωρίς τις αναθυμιάσεις της αμμωνίας μάλιστα.
Το συμπέρασμα: Η χαμηλή τιμή της αμμωνίας μπορεί να αποτελέσει ένα δέλεαρ από μόνη της, αλλά στην πραγματικότητα, η αξία της ως παντοδύναμο καθαριστικό είναι πολύ συζητήσιμη.
