Ο μουσικοσυνθέτης είχε μιλήσει για όλα
Έφυγε από την ζωή ο Αντώνης Βαρδής τα ξημερώματα της Τρίτης 2 Σεπτεμβρίου μετά από πολύχρονη μάχη με την επάρατη νόσο. Ο Αντώνης Βαρδής έφυγε από τη ζωή στο Nοσοκομείο ΥΓΕΙΑ σε ηλικία 66 ετών αφήνοντας πίσω του μια σημαντική διαδρομή στο χώρο του ελληνικού πενταγράμμου. Ο μουσικοσυνθέτης τον Μάιο του 2013 είχε ταξιδέψει στη Γερμανία όπου και υπεβλήθη σε εγχείρηση εγκεφάλου για αφαίρεση όγκου, παρουσίασε επιπλοκές και μπήκε στο νοσοκομείο στις αρχές Ιουλίου του 2014.
Συνέντευξη στο Έθνος και στον δημοσιογράφο Ηλία Καραμπογιά είχε παραχωρήσει ο Αντώνης Βαρδής το 2012. Η αρχή της καριέρα του, οι συνεργασίες του, η βαθιά σχέση του με τη θάλασσα, το ανεκπλήρωτο όνειρό του. O Αντώνης Βαρδής είχε μιλήσει για όλα.
Δηλαδή δεν συμβουλεύεις κάποιον να γίνει μουσικός;
Λέω στους νέους να ασχολούνται μόνο ερασιτεχνικά, γιατί οι επαγγελματίες μουσικοί δεν βγάζουν πια χρήματα για να ζήσουν τις οικογένειές τους. Εμείς όταν πήγαμε φαντάροι, διαλύθηκε το συγκρότημα, αλλά ήμουν πολύ τυχερός, γιατί ήθελε ο Δήμος ο Μούτσης έναν κιθαρίστα για ένα σχήμα που έφτιαχνε στην Πλάκα με τον Μανώλη τον Μητσιά -καινούργιος τότε- και τη Δήμητρα Γαλάνη, που τους είχε γράψει τραγούδια. Ευτυχώς πήραν εμένα γιατί ήμουν άνεργος και δεν υπήρχε δραχμή ούτε για τσιγάρα ούτε για το ενοίκιο. Με βοήθησαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι και έκαναν προσπάθεια να πάρω καθημερινή έξοδο για να μπορώ να δουλεύω γιατί ήμουνα στα πρόθυρα αυτοκτονίας. Τόσο πολύ χάλια οικονομικά. Σιγά σιγά άρχισα και έγραφα τραγούδια, που τα ‘παιζα σε διάφορους φίλους μουσικούς να μου πουν τη γνώμη τους. Οχι σε τραγουδιστές, γιατί σκεφτόμουν ότι μπορεί να νόμιζαν ότι θέλω να τα τραγουδήσουν και ντρεπόμουν. Ετσι τα άκουσε ο Λάκης ο Καρνέζης -να ΄ναι καλά όπου είναι- και είπε στη Δήμητρα Γαλάνη: «Ρε συ, ο Αντώνης ο κιθαρίστας γράφει ωραία τραγούδια με πολύ ωραία μουσική, για άκουσέ τον». Κάποια στιγμή, σε έναν διαγωνισμό το ’73 έστειλα ένα τραγούδι για πρώτη φορά, το τραγούδησε ο Νταλάρας και ήταν το «Πόσο πολύ σ’ αγάπησα» και από κει άρχισαν όλα… Εγραψα ένα τραγούδι για τον πρώτο δίσκο της Αλεξίου το «Ετσι που το πας» το 1974 που είχε κάνει τον πρώτο της δίσκο με τα λαϊκά τραγούδια, και ένα τραγούδι με τη Βίσση, πήγα 4 τραγούδια στη Λιζέτα Νικολάου, στον Γαργανουράκη λίγα, μέχρι που το ’76 έκανα έναν δικό μου δίσκο, το «Οραματίζομαι», ο οποίος δεν διαφημίστηκε και δεν πήγε καλά. Στενοχωρήθηκα πάρα πολύ και για δύο χρόνια δεν έγραφα τίποτα, γιατί δεν ήξερα τι φταίει, που είμαι νέος, φταίει η φωνή μου που τα τραγούδησα; Φταίει ο στίχος; Φταίει η μουσική; Μέχρι που κάποια στιγμή ο Αχιλλέας Θεοφίλου… εκεί κοντά στο ’78 που ήταν παραγωγός στη MINOS EMI μου είπε: Αντώνη, μην τα παρατάς, εσύ γράφεις πολύ ωραία τραγούδια. Απλά από ένα τραγούδι σου μπορείς να βγάλεις τρία τραγούδια. Να κοιτάξεις να τα κάνεις λίγο πιο μικρά, ένα κουπλέ, ένα ρεφρέν, ρε παιδί μου, για να είναι πιο εμπορικά. Και ξεκίνησα πάλι αφού πήρα την απόφαση να κάνω πιο εμπορικό τραγούδι.
Γιατί ήταν μεγάλα τα τραγούδια σου;Είχαν μέσα μια πλήρη ιστορία και ήθελαν πιο εμπορικά τραγούδια, πιο μικρά και πιο εύκολα… Είχαν μουσικές γέφυρες, στίχους για μουσική, και μετά το ρεφρέν και πάλι γέφυρα και το κουπλέ, τα μπέρδευα γιατί μου άρεσε να κάνω δύσκολα πράγματα. Οταν συνειδητοποίησα όμως ότι, για να μπω στον χώρο, πρέπει να κάνω πιο απλά πράγματα, ξεκίνησα με ό,τι πιο απλό μπορούσα να κάνω, με ένα τραγούδι που το τραγούδησε ο Γιάννης ο Πουλόπουλος, το «Θέλω να μ΄ αγαπάς όπως τον ήλιο», το οποίο εγώ στην αρχή το άκουγα και έλεγα «είναι πολύ εύκολο…» αλλά τελικά έγινε μεγάλη επιτυχία. Κάνω μετά το «Μ΄ αγαπούσες θυμάμαι μια φορά» με τη Γαλάνη, έκανα με τον Νταλάρα το «Κάτω απ’ την κληματαριά», ένα τραγούδι που ακούστηκε λίγο, έκανα το «Αχ αγάπη μακάρι να ΄σουνα δική μου» με τον Πάριο, έκανα 7 τραγούδια με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου «Φεύγουν καράβια στο γιαλό» μ΄ έναν στιχουργό από τη Στυλίδα, τον Πάνο το Φαλάρα, που είχε γράψει μάλιστα κι ένα τραγούδι «Επαρχία 78΄» ένα πολύ ωραίο τραγούδι. Πολύ ωραίος στιχουργός, και καλός φίλος ο Πάνος ο Φαλάρας. Ακούστηκαν λίγο αυτά τα τραγούδια και έτσι με 4-5 τραγουδιστές σε μια χρονιά μπήκα μες στον χώρο. Δεν επαναπαύτηκα, συνέχισα να γράφω ακόμα καλύτερα τραγούδια και έτσι λοιπόν συνειδητοποίησα σιγά σιγά ότι τουλάχιστον με ξέρουν οι καλλιτέχνες. Οι μουσικοί με ξέρουν, μου έλεγαν: παίξαμε ένα δικό σου τραγούδι που βγάλαμε και το λέει ο τραγουδιστής μας, ο κόσμος δεν με ήξερε μέχρι που κάποια στιγμή έκανα και στον δίσκο της Αλεξίου όλη τη δουλειά το «Ξημερώνει» που ‘χε μέσα το «Φεύγω» και ακούστηκαν πολύ και επειδή ήταν και όλη η δουλειά δική μου, ο τραγουδιστής και η τραγουδίστρια έλεγαν: τα τραγούδια είναι του Αντώνη του Βαρδή. Δειλά δειλά με μάθαινε και ο κόσμος.
Γνωρίζω ότι έχεις συνεργαστεί από τους πιο παλιούς μέχρι και τους πιο καινούργιους σύνθετες και τραγουδιστές σε πάρα πολλές συνεργασίες. Ηταν κάποια ξεχωριστή που σου έκανε εντύπωση...
Μπορώ να σου πω ότι όλες οι συνεργασίες για την πρώτη φορά, επειδή τις είχα στο μυαλό μου και ήλπιζα ότι κάποια στιγμή θα συνεργαστώ με την Αλεξίου, τον Νταλάρα ή με τον Πάριο… Μετά τη δεύτερη και τρίτη φορά που συνεργαζόμαστε, ήταν πολύ πιο ωραία, τους ήξερα με ήξεραν. Οι πιο μεγάλοι σταθμοί κατά τη γνώμη μου της δικής μου καριέρας ήταν όταν τραγούδησε ο Μανώλης ο Αγγελόπουλος το «Τη βαρέθηκε η ψυχή μου» ένα τραγούδι που μου το ζήτησε ο ίδιος, και η συνεργασία με τον Καζαντζίδη και τους Κατσιμιχαίους που είπαμε «Στην Ελλάς του 2000». Ηταν το πιο σπουδαίο, γιατί δε σου κρύβω ότι από μικρός τραγουδούσα τραγούδια του Καζαντζίδη. Τον λάτρευα τον Καζαντζίδη, κάθε φορά που έγραφα ένα τραγούδι, έλεγα: Αραγε θα κατορθώσω να συνεργαστώ ποτέ με τον Στέλιο; Κι έβλεπα τον Νικολόπουλο που από μικρός ήταν μαζί του, που του ‘χε δώσει σπουδαία τραγούδια ο Νικολόπουλος, και δεν του ΄λεγα: Γνώρισέ με και τέτοια, γιατί ξέρω πολύ καλά ότι είναι η δουλειά του αυτό, τι να του πω; Για τον Νικολόπουλο μπορεί να μην ήταν σπουδαίο, γιατί έχει κάνει 50 τραγούδια μαζί του, ίσως και παραπάνω, αλλά εγώ έχω κάνει 1 τραγούδι μόνο, και το θεωρώ πολύ σπουδαίο.
Εχεις αγαπηθεί όσο περίμενες μέσα από τα τραγούδια και τις μουσικές που έχεις χαρίσει στον κόσμο;
Ναι, κοίταξε το πιστεύω και μάλιστα μπορεί να είναι και περισσότερο απ΄ ό,τι περίμενα. Στο μυαλό μου πάντα από μικρός ήταν, δεν ξέρω για ποιο λόγο, αυτό το πράγμα, αλλά από πολύ μικρό παιδί ήθελα να κάνω κάτι και ν΄ αγαπηθώ από τον κόσμο. Δεν ξέρω τι κόλλημα είχα φάει. Ισως επειδή τραγούδησα 1-2 φορές με τον Τσιτσάνη και τον Παπαϊωάννου ή με τον Χιώτη και έβλεπα που με χειροκροτούσαν και ήμουν 6 χρονών, μ’ αρέσε αυτό το πράγμα. Δηλαδή, προτιμούσα και να μην πάω σχολείο, αρκεί να τραγουδάω και να με χειροκροτούν και να μου δίνουν και λεφτά, χα χα χα. Πάντα μου άρεσε να μ΄ αγαπάει ο κόσμος και γι΄ αυτό και πάντα είμαι όσο γίνεται προσεκτικός στις κινήσεις μου και στην προσωπική μου ζωή. Εχω ξεφύγει μερικές φορές, αλλά πάντα προσπαθούσα, γιατί δεν ήθελα ποτέ κάποιος που δεν με ξέρει να πει: «Τι θέλει τώρα αυτός; Τι μας λέει;». Αυτό το φοβόμουν και μερικές φορές έχει τύχει να γράψουν στο Facebook 2-3 πράγματα ενοχλητικά και ενώ από μέσα μου βράζω, ξέρω πολύ καλά ότι πρέπει να σεβαστώ αυτούς που το διαβάζουν και προσπαθώ όσο μπορώ να του μιλήσω ειλικρινά. Και να σου φέρω ένα παράδειγμα: τελευταία είχα γράψει μαζί με την Ολγα τα «Φεγγάρια χάρτινα». Αυτό λοιπόν το τραγούδι ενορχηστρωτικά μοιάζει πάρα πολύ, όχι μελωδικά, μοιάζει με το «Ο καφές σου έχει κρυώσει», μου άρεσε αυτό το κομμάτι πάρα πολύ, έτσι γνώρισα και την Ολγα Βλαχοπούλου. Είδα ποιος είναι ο στιχουργός και την πήρα τηλέφωνο και της είπα: «Θέλω να συνεργαστούμε, γιατί γράφεις ωραίους στίχους. Μου άρεσε. Οταν μου αρέσει ένα τραγούδι, ενορχηστρωτικά ή το ύφος του με εμπνέει πολύ. Κι έτσι λοιπόν έφτιαξα τα …Φεγγάρια χάρτινα…»…
Θα ήθελα να μου πεις ποια είναι η σχέση σου με τη θάλασσα, γιατί ξέρω ότι ο πατέρας σας ήταν ναυτικός και για κάποιο διάστημα κι εσύ.
Οταν ήμουν σε ηλικία 15,5 χρονών και είχα το δικαίωμα να βγάλω ναυτικό φυλλάδιο, κι ήμουνα χαμένος, δεν ήξερα τι δουλειά να κάνω, μου ΄πε ο πατέρας μου: «Ελα να σου βγάλω ναυτικό φυλλάδιο να έρθεις μαζί μου». Μ΄ άρεσε πάντα η θάλασσα και μ’ αρέσει. Ετσι λοιπόν μπαρκάραμε με τον πατέρα μου σ΄ ένα καράβι 10.000 τόνων, το «ΠΟΡΟΣ». Σε αυτό ο πατέρας μου είχε ξανακάνει ταξίδια πριν από 20-25 χρόνια, εντελώς σαπιοκάραβο. Καθίσαμε όμως 5 μήνες… Πήγαμε Αμερική, Καναδά μέσα στη θάλασσα 33 μέρες ταξίδι, πρώτη φορά ταξίδεψα τόσες μέρες… από τον Καναδά στη Ρωσία. Αφού όταν περάσαμε από την Ελλάδα ήθελα να πηδήξω έξω. Τόσο πολύ δεν άντεχα. Μου είπε ο πατέρας μου ότι δεν αντέχω τη θάλασσα, από την κλεισούρα. Ενα παιδάκι 15 χρονών να βλέπει μόνο θάλασσα για έναν μήνα; Τελικά, παρόλα αυτά, ήξερα ότι μπορεί να βγάλω χρήματα και μετά από 2-3 μήνες μπαρκάρησα πάλι, μόνος μου πια. Πήγα καθαριστής σ΄ ένα μεγάλο καράβι, σ΄ ένα γκαζάδικο 33.000 τόνων, πολύ μεγάλο, και είχα και καμπίνα μαζί με τον άλλο τον καθαριστή. Οταν πήγα στο τρίτο καράβι που με πήραν σαν θερμαστή, με πιο πολλά χρήματα, έπαθα την πλάκα μου. Μου έδωσαν μια καμπίνα επάνω στη μούρη του πλοίου, το πλοίο ήταν πολύ μικρό 3.500 τόνους, έκανε εμπόριο ξυλείας και έκανε κάτι βουτιές μέσα στα κύματα, δεν μπορείς να φανταστείς. Δεν μπορούσα ούτε να κοιμηθώ ούτε να ησυχάσω Και μετά από έναν μήνα ακριβώς πιάσαμε Ιτέα. Παίρνω τη βαλίτσα και μου λέει ο καπετάνιος: «Αντωνάκη, για πού το βάλαμε;». Του λέω: «Πάω να δώσω κάτι άπλυτα στη μάνα μου που θα έρθει για να μου φέρει και το μπουζουκάκι». Είχα πάρει ένα μπουζουκάκι για να παίζουμε εδώ. Α, θα μας παίζεις και μπουζούκι. Οταν το σκάσεις από το καράβι, χάνεις το ναυτικό βιβλιάριο, δεν μπορείς να ξαναταξιδέψεις, στο κρατάνε. Βγήκα έξω, παίρνω το λεωφορείο και κατευθείαν Αθήνα… Το ΄σκασα, δεν ξαναταξίδεψα ποτέ πια».
Για αρκετά χρόνια στο Ωδείο μου είχα δάσκαλο τον Μανώλη Καραντίνη στο μπουζούκι και είναι και φίλος μου μετά από τόσα χρόνια. Οταν τον είχα ρωτήσει για σας, μου είπε ότι δεν έχει ακούσει καλύτερη κιθάρα από τον Αντώνη τον Βαρδή στο στούντιο.
Κοίταξε, με τον Μανώλη δεν μπορώ να είμαι αντικειμενικός γιατί είμαστε φίλοι. Μπορεί να μην κάνουμε παρέα, δεν έχει τύχει ποτέ να βγούμε έξω, να φάμε μαζί, αλλά είναι από τους ανθρώπους που ξέρεις ότι σ’ αγαπάει και τον αγαπάς. Τον θαυμάζεις και σε θαυμάζει. Αυτό είναι πάρα πολύ σπουδαίο πράγμα. Οταν ξαφνικά ένας σπουδαίος μουσικός όπως είναι ο Μανώλης, λέει δεξιά κι αριστερά καλά πράγματα για έναν άλλο μουσικό ή έναν άλλο συνθέτη, αισθάνεσαι ακόμα πιο υπερήφανος από το να το πει ο κόσμος. Που ο κόσμος δεν ξέρει πολλά πράγματα, είναι πολύ μεγάλη δουλειά να μιλάνε καλά για σένα. Πάντα εμένα με υποστήριζαν οι μουσικοί και ειδικά μουσικοί όπως ο Μανώλης, ο οποίος είναι ατελείωτος, εκτός ότι είναι πολύ καλό μπουζούκι, όταν είσαι στο στούντιο με τον Μανώλη, δε μπορείς να δουλέψεις. Είναι απίστευτος κάνει συνέχεια πλάκες, σε αποπροσανατολίζει, και θα ξεφύγεις δεν υπάρχει περίπτωση. Και κάνει καλό στην υγεία αυτό γιατί γελάς, κάνεις καλαμπούρι είναι πάρα πολύ καλός. Και τραγουδάει και καλά ο Μανώλης.
Εχεις πάνω από 38 χρόνια πορεία στον χώρο και αν δεν κάνω λάθος με 700 τραγούδια δισκογραφημένα. Τι ακολουθεί, τι περιμένουμε;
Εχω την εντύπωση ότι δεν έχω γράψει πάρα πολλά τραγούδια. Και μάλιστα κάποια στιγμή ρώτησα: Πόσα τραγούδια έχω γράψει; Και μου είπαν γύρω στα 500. Εγώ νόμιζα ότι πρέπει να είναι πάνω από 600. Δεν αποκλείεται και για κάποια τραγούδια τα οποία τα ΄χω βγάλει να μην τα ΄χω δηλώσει, γιατί είμαι λίγο αμελής σ΄ αυτά, και μπορεί να ΄ναι 600-700 τραγούδια, δεν αποκλείεται. Αλλά αν σκεφτείς ότι γράφω από το ’73 πάω στα 40 χρόνια. Το ’78 ξεκίνησα επαγγελματικά και έγραφα τραγούδια. Καταρχήν δύο πράγματα συμβαίνουν με το τραγούδι σε μένα. Το ένα είναι για να μπορώ και ζω προς το παρόν. Αργότερα νομίζω ότι δεν θα μπορώ να ζω. Ισως όμως όσο πιο πολύ μεγαλώνω έχω και λιγότερες απαιτήσεις. Γιατί τα ποσοστά έχουν ξεφτιλιστεί εντελώς. Ζω από το τραγούδι, παίρνω κάποια χρήματα όχι πολλά που πιστεύουν πολλοί και το άλλο είναι κι ένας τρόπος να ανανεώνω την αγάπη του κόσμου αυτό που λένε: «Α, το καινούργιο σου τραγούδι εμένα μου δίνει δύναμη».
Ας αλλάξουμε λίγο θέμα. Με τη θάλασσα ασχολήθηκες; Δηλαδή έχεις βάρκα, σκάφος, σου αρέσουν τα θαλασσινά ταξίδια;
Ολα αυτά μου αρέσουν. Δεν έχω σκάφος ούτε φουσκωτό, μου αρέσει να κάνω ταξίδια με καράβι, η θάλασσα με ηρεμεί πάρα πολύ όταν έχει καλό καιρό, δηλαδή έχει τύχει που όταν είμαι πολύ κουρασμένος, ένα ταξίδι που αν το κάνω 1,5 – 2 ώρες με το αεροπλάνο, να πάρω ένα καράβι και να το κάνω. Είναι η καλύτερη ξεκούραση για μένα. Εχω πάει πολλές φορές στην Αγκόνα από την Πάτρα έχω πάρει το καράβι, κι αυτές τις 20 ώρες που κάνει να πάει το καράβι, είναι οι πιο ήσυχες και οι πιο ξεκούραστες στιγμές. Μου αρέσει αρκεί να ΄ναι γαλήνια η θάλασσα. Πάντα ήθελα να ΄χω ένα σκαφάκι μικρό, όλο κάτι συνέβαινε και δεν έπαιρνα, και πέρυσι που πήγαμε στην Αλόννησο, νοίκιασα ένα σκαφάκι μικρό για να κάνουμε με τη γυναίκα μου και τη κόρη της σε κάποιες παραλίες μπάνιο, κι είχε τη μηχανή πίσω (λαγουδέρα) το οποίο είναι λίγο δύσκολο στην οδήγηση δεν είναι καλό σαν την τιμονιέρα. Κάποια στιγμή είχε περάσει ένα καράβι και σήκωσε κύμα, κι εγώ επειδή δεν ήξερα κανονικά τι έπρεπε να κάνω, πήγα με τη μούρη στα κύματα και μας κάνει μια στροφή απότομη, τα κορίτσια πάθανε πλάκα νόμισαν πως θα τις πνίξω, ήμασταν κι έξω έξω. Πρέπει να ξέρεις… (γέλια)
Θα σ΄ άρεσε πάντως να αποκτήσεις ένα σπιτάκι κοντά στη θάλασσα, και μια βάρκα;
Είναι όνειρο ζωής. Το πιο ανεκπλήρωτο όνειρο που έχω μέχρι τώρα και είναι όνειρο το οποίο αν συνέβαινε κι αυτό θα ήμουν πολύ ευτυχισμένος, ένα σπιτάκι μικρό δίπλα στη θάλασσα και ένα τρεχαντήρι για να ψαρεύω όλη μέρα, αυτό θέλω.
Σου το εύχομαι γιατί είναι απέραντη η χαρά και η ευτυχία που παίρνεις απ΄ τη θάλασσα είναι κάτι που το γνωρίζω πολύ καλά. Πιστεύω ότι αν ασχοληθείς με το ψάρεμα από προσωπική μου εμπειρία ότι σε ηρεμεί πάρα πολύ και σε ανακουφίζει. Σου παίρνει τις σκέψεις.
Ναι, είναι τέλεια. Πήγα πριν 2-3 χρόνια σένα μέρος που λέγεται Πηγάδι και έχει ένας φίλος μου εκεί πέρα ένα οικόπεδο και έχει βάλει μια τροχοβίλα και έχει κι ένα καϊκάκι 6-7 μέτρα και πήγαμε το βράδυ και ρίξαμε παραγάδι. Μεγάλη χαρά, πολύ μεγάλη χαρά κι όλο μου λέει: έλα ρε καπετάνιε να πάμε για ψάρεμα, και με τις δουλειές δεν έχω καταφέρει να ξαναπάω φέτος. Ενώ άμα είμαι δίπλα στη θάλασσα και μένω εκεί, θα πηγαίνω συνέχεια.
Υπάρχουν στιγμές που θα πάρεις τον καφέ σου Αντώνη και θα πας σ΄ ένα λιμάνι, σε μια παραλία για να χαλαρώσεις, να μείνεις μόνος σου ν΄ αδειάσει λίγο το μυαλό σου από σκέψεις και σκοτούρες. Το ΄χεις κάνει ποτέ;
Καταρχάς είμαι πολύ σπιτόγατος, ό,τι κάνω, το κάνω μες στο σπίτι. Παλιά όμως, που δούλευα σαν μουσικός κι έγραφα παράλληλα τραγούδια, μου άρεσε μετά τη δουλειά να κάνω βόλτες με την κοπέλα μου ή με τη γυναίκα μου ανάλογα, και ν΄ ακούω ραδιόφωνο. Μετά σταμάτησα. Οταν θέλω να ξεφύγω έχω βρει ένα κακό φάρμακο που σε εθίζει κιόλας, όταν έχω ένα πρόβλημα, είμαι στενοχωρημένος και δεν έχω διάθεση να γράψω εκείνη τη στιγμή τραγούδι, ανοίγω την τηλεόραση και βλέπω μια ταινία. Και λίγο ξεφεύγω, με την τηλεόραση δηλαδή χάνομαι λιγάκι με την υπόθεση του έργου. Ούτε οι ωραίες εικόνες μου δίνουν έναυσμα για να γράψω τραγούδι. Γιατί πολλές φορές μου έλεγαν: Από εδώ στο μπαλκόνι σου πάνω, βλέπεις τη θάλασσα και είσαι σ΄ ένα νησί, εδώ άμα καθίσεις θα γράψεις τραγούδια. Αν πάω σ΄ ένα μέρος που έχει πολύ ωραία θέα, θα καθίσω με τον καφέ μου να ευχαριστηθώ τη θέα μέχρι να σκοτεινιάσει και να μη βλέπω τίποτα. Οχι να καθίσω να γράψω ένα τραγούδι. Πιο πολύ τα προβλήματα με κάνουν και παίρνω την κιθάρα και γράφω ένα τραγούδι. Και πολλές φορές όταν είμαι πολύ καλά και ευτυχισμένος, εκείνο τον καιρό δεν γράφω καθόλου τραγούδια. Γι΄ αυτό και είναι γνωστό αυτό, ότι αν έχω γράψει 600-700 τραγούδια, είναι ζήτημα με χαρούμενο στίχο να έχω γράψει 20. Ακόμα και στα τραγούδια που είναι χαρούμενα, τυχαίνει και λέω: όχι, βάλε μου πιο λυπητερό στίχο. Δηλαδή το «Μ΄ αγαπούσες θυμάμαι μια φορά, μα τώρα ερημιά» έχει την ερημιά μέσα. Ξέρεις με ιντριγκάρει πιο πολύ.
Εμπνεύστηκες ποτέ απ΄ την ηρεμία ή την τρικυμία της θάλασσας ή άλλη εικόνα της θάλασσας, αν έγραψες στίχους ή μουσική μέσα απ΄ αυτές τις εικόνες.
Ναι, έχει τύχει μια φορά που ήταν πολύ καθαρή η εικόνα. Περίπου το 81΄-82΄ περνούσα μια περίεργη φάση συναισθηματική. Είχα χωρίσει με τη γυναίκα μου, τα παιδιά μου και κάποια στιγμή έπεσαν πάρα πολλά προβλήματα και αισθάνθηκα για πρώτη φορά – δεν την ήξερα τη λέξη βέβαια – ένα τσουνάμι πελώρια κύματα να με πνίγουν. Πνιγόμουν και έβλεπα και όνειρο να είμαι κοντά στη θάλασσα και να πέφτουν μεγάλα κύματα και να με πνίγουν. Και κάθισα και έγραψα ένα τραγούδι, το «Θάλασσες», τα προβλήματα που μας ζώνουν κ.λπ. τα παράπονα που έχω από σένα. Κι έγραψα και τον στίχο εγώ σ΄ αυτό το κομμάτι, αυτά είναι τα τραγούδια που ΄χω γράψει, αλλά ήταν ό,τι ένιωθα, το ΄γραφα σε στίχο.
Η ζωή, η καρδιά, η ψυχή του ανθρώπου είναι θάλασσα;
Νομίζω, αν θες να την παρομοιάσεις, σίγουρα είναι θάλασσα, γιατί η θάλασσα ποτέ δεν είναι λάδι, μπουνάτσα. Εχει και τα κύματά της που σε πνίγουν έχει και τις στιγμές της που κάθεσαι και βλέπεις και αδειάζει το μάτι σου, αυτό το πράγμα το φοβερό που ΄χει η θάλασσα. Κάθεσαι και ξαφνικά ξεχνάς όλα τα προβλήματά σου και βλέπεις το πέλαγος και αδειάζει το κεφάλι σου. Κι αν έχεις ξαφνικά μια πετονιά και τσιμπάει, νιώθεις ότι είσαι μες στη θάλασσα, μες στον κόσμο, είναι πολύ σπουδαίο πράγμα. Ναι, την παρομοιάζω σαν θάλασσα τη ζωή μας, του κάθε ανθρώπου.
Πολλοί καλλιτέχνες έχουν μεγάλη αγάπη για τη θάλασσα και το ψάρεμα. Νικολόπουλος, Νταλάρας, Ρόκκος, Πάριος, ο Φαλάρας, έχεις πάει με κάποιον απ΄ αυτούς για ψάρεμα ή για παρέα τους;
Μ΄ αυτούς όλους, όχι. Με άλλους έχω πάει. Υπάρχει στον Βόλο ένας ορθοπεδικός ο οποίος, απ΄ ό,τι λένε, εγώ τον ξέρω χρόνια τώρα, είναι ο καλύτερος ορθοπεδικός στα Βαλκάνια. Λέγεται Νίκος Βασταρίδης. Είναι αυτός που έχει παραθαλάσσιο οικόπεδο που σου λέω, κι είχε φτιάξει και ένα τρεχαντήρι, και πηγαίνουμε και ρίχνουμε παραγάδια… και μια φορά πάρα πολύ παλιά μ΄ έναν ερασιτέχνη ψαρά στη Μυτιλήνη και τον Αχιλλέα τον φίλο μου τη πρώτη φορά που ψάρεψα, γιατί είχε πάρει κύπελλα αυτός σε αγώνες ψαρέματος, ο οποίος ήξερε τόσο πολύ καλά τα νερά κι είχε διπλώματα και τέτοια κι είχε και μαγαζί, που έλεγε ότι: αν ρίξεις στα 7 μέτρα θ΄ ανεβάσεις αυτό το ψάρι. Αν ρίξεις στα 11 μέτρα, θ΄ ανεβάσεις αυτό. Και όταν τσίμπαγε, ανέβαζε 2-2 τους σαργούς, είναι πολύ καλός ο Αχιλλέας. Αλλά θέλω κάποια στιγμή να πηγαίνω για ψάρεμα με το καλάμι μου ή για παραγάδια, αν είναι δυνατόν κάθε μέρα.
Οταν ξεκίνησες, ένιωσες όταν άπλωσες το χέρι ότι βρήκες συμπαράσταση, βοήθεια ή πίστεψες στον εαυτό σου και έφυγες μπροστά μόνος σου και με τις δυνάμεις σου;
Οχι, βρήκα χέρι, βρήκα πολλούς ανθρώπους που με βοήθησαν και μου έδωσαν απεριόριστη δύναμη και θάρρος λέγοντας: να σου πω κάτι, γράφεις πολύ καλά τραγούδια. Κι όταν κάποιους τους σέβεσαι και σου λένε ότι: φίλε μου έχεις ταλέντο, γράφεις πολύ όμορφα τραγούδια, αυτό σ΄ ανεβάζει ψηλά και σε κάνει να συνεχίσεις την προσπάθεια. Πολλοί με βοήθησαν έτσι, πολλοί άνθρωποι και τους ευγνωμονώ για αυτό. Κάποια στιγμή εδώ όταν ξεκίνησα τη σελίδα μου στο FACEBOOK, μου ΄στειλαν δεκάδες στίχους. Τι γίνεται λοιπόν; Ξεκινάει πάντα το πράγμα κάπως έτσι: Κύριε Βαρδή μπορείτε να μας πείτε τη γνώμη σας για αυτό το τραγούδι; Είμαι νέος στιχουργός και τέτοια. Του λες λοιπόν ωραία καλά γράφεις, μπράβο σου φίλε μου να ΄σαι καλά, μετά τον επόμενο μήνα. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι΄ αυτό το τραγούδι; Ναι μήπως μπορείτε να πάτε να το δείξετε και σε κάποια εταιρεία; Εγώ δεν τους κλείνω ποτέ την πόρτα αλλά τους εξηγώ πως δεν είμαι ο άμεσα ενδιαφερόμενος.
Η ικανότητα να τραγουδάς και να γράφεις υπέροχες μουσικές είναι χάρισμα ή θεωρείς ότι είναι δικό σου γέννημα;
Ολα τα χαρίσματα είναι από κάτι πιο μεγάλο, όλα τα χαρίσματα. Μες στην οικογένειά μου δεν υπήρχαν τραγουδιστές ή μουσικοί εκτός απ΄ τον αδερφό μου που έπαιζε λίγο κιθάρα. Πιστεύω ότι είναι φώτιση. Σ΄ άλλον δίνει το χάρισμα να μπορεί να γράψει τραγούδια, ή να γίνει καλός γιατρός. Υπάρχει ανώτερη δύναμη, υπάρχει ο Θεός τον οποίο μπορεί να μη τον έχουμε δει ποτέ, όμως σ΄ Αυτόν πιστεύουμε, γιατί άμα δεν πιστεύουμε θα ρημάξουμε. Πιστεύω στην ανώτερη δύναμη, πιστεύω στον Θεό, έχω ένα εκκλησάκι στο σπίτι που το είχα κάνει τάμα, όταν ανακάλυψα ότι έχω καρκίνο. Με πήρε μία κοπέλα και με πήγε μαζί με την τότε γυναίκα μου τη Χριστίνα, στον Αγιο Εφραίμ. Και πήγα εκεί και προσευχήθηκα… Εκανα την εγχείρηση και όλα, δόξα τω Θεώ, πήγαν καλά.
Δεν έχεις νιώσει κάποιες φορές που παίρνεις τη κιθάρα και τη γρατσουνάς και σου ΄ρχεται κάτι να λες: Θεέ μου τι ΄ναι αυτό που μου ΄ρθε τώρα, τι ωραία μελωδία αυτό που μου ΄δωσες;
Ναι, πολλές φορές. Και λέω: Πώς μου ΄ρθε αυτό το πράγμα το οποίο είναι ανεξήγητο. Οσο ανεξήγητο είναι να το εξηγήσω εγώ στον εαυτό μου, τόσο σ΄ έναν άλλο πώς γράφεις τα τραγούδια που μου λένε πολλές φορές ότι είναι ανεξήγητο. Δεν το θεωρώ σπουδαίο, αλλά είναι ανεξήγητο. Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα ταλέντο σε κάτι. Κι εγώ ζηλεύω σε πολλά επαγγέλματα τους ταλαντούχους, και άλλοι ζηλεύουν το δικό μου το επάγγελμα.
Γιατί έχεις αμεσότητα στον κόσμο κι απευθύνεσαι πιο πολύ στις καρδιές μας μ΄ αυτόν τον τρόπο. Μακάρι να ήμουν ένας σπουδαίος γιατρός. Θα το άλλαζα με τη μουσική, παρόλο που την αγαπάω. Θα το άλλαζα με την προϋπόθεση να μην ήμουν καλός μόνο στη δουλειά μου, αλλά να ήμουν και καλός άνθρωπος.
Αυτό πιστεύω ότι το ΄χεις καταφέρει. Φαίνεται και το λαμβάνει και ο κόσμος. Ηθελα να σε ρωτήσω αν διαβάζεις περιοδικά για τη θάλασσα, για τα σκάφη, το ψάρεμα κ.ά.
Καμιά φορά παίρνω περιοδικά που έχουν σκάφη, πήγαινα και σε εκθέσεις, αλλά δεν έχω αγοράσει σκάφος δικό μου. Και εκτός αυτού ξέρω ότι ή κάποιος φίλος θα με φιλοξενήσει ή άμα έχεις μεγάλη παρέα νοικιάζεις κι ένα σκάφος για ένα ταξιδάκι…
Εχεις δίκιο, τώρα και το βαρκάκι 5 μέτρων έγινε είδος πολυτέλειας. Δυστυχώς…
Θα ήθελα να χαρίσεις ένα τραγούδι σου σε όλους τους αναγνώστες του «Εθνους» μέσα από τη συνέντευξή σου στην ενότητα «Θάλασσα και καλλιτέχνες».
Προτιμώ να σου πετάξω το μπαλάκι εσένα και να σου πω 2-3 τραγούδια και να διαλέξεις εσύ. Ενα τραγούδι που τ΄ αγαπώ πάρα πολύ και με χαρακτηρίζει είναι το «Φεύγω» που έχει πει η Αλεξίου. Υπάρχει επίσης ένα τραγούδι που είναι ο εαυτός μου και αισθάνομαι περήφανος γι΄ αυτό, ένα τραγούδι που ΄χει γράψει ο Ανδρικάκης τους στίχους και λέγεται «Είμαι στους απέξω». Γιατί ποτέ δεν μπήκα κάπου να εκμεταλλευτώ ένα λόμπι, ένα κόμμα. Βέβαια κι ένα τραγούδι που έγραψα τώρα τελευταία, το οποίο χαρακτηρίζει την κατάσταση για το τι περνάμε, εμείς που αγαπάμε τόσο πολύ την Ελλάδα και προσπαθούν με διάφορους τρόπους να μας διώξουν και ειδικά τους νέους ανθρώπους, είναι το «Δεμένος εδώ», το οποίο λέει για ποιο λόγο δεν μπορώ ν΄ αφήσω την πατρίδα μου, γιατί την αγαπάω…
Θα αφιερώσουμε λοιπόν το «Θάλασσες» και το «Είμαι στους απέξω» στους θαλασσινούς μας φίλους. Και να αφιερώσουμε το «Δεμένος εδώ» στα φιλαράκια σου στο Facebook. Γιατί όχι;
Οποτε βρίσκω ευκαιρία για κάποια συνέντευξη, δεν μπορώ να ξεχάσω ποτέ τα φιλαράκια μου στο Facebook: «Ηθελα να σας ευχαριστήσω γιατί μου δίνετε δύναμη, πάντα χρειάζομαι την αγάπη σας και μου τη δίνετε απλόχερα, εγώ κάνω ό,τι μπορώ, και έχω πει πολλές φορές ότι επειδή τα πράγματα είναι τόσο δύσκολα, όσο μπορούμε να αντλήσουμε δύναμη και να κάνουμε υπομονή, να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε, όλα αυτά που συμβαίνουν τριγύρω μας, και που βλέπουμε ανθρώπους να μην έχουν να φάνε, να μην έχουν πού να κοιμηθούν, υπάρχουν και χειρότερα. Γι΄ αυτό σας λέω και πάλι σας ευχαριστώ πολύ για τις ευχές σας που μου στείλατε και στις γιορτές και στην προσωπική γιορτή μου, και να ΄στε πάντα καλά και να είμαστε πάντα φιλαράκια, με αγάπη».
