Το σύνδρομο Asperger (Άσπεργκερ) είναι μια νευρολογική διαταραχή η οποία ανήκει στο φάσμα του αυτισμού και επηρεάζει το άτομο στον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον κόσμο, επεξεργάζεται τις πληροφορίες που λαμβάνει και αλληλεπιδρά με άλλα άτομα.
Τα περισσότερα άτομα με σύνδρομο Asperger έχουν κανονική νοημοσύνη
Ο αυστριακός παιδίατρος Hans Asperger περιέγραψε για πρώτη φορά το 1944 τα παρακάτω συμπτώματα που παρουσίαζαν τέσσερις μικροί ασθενείς του.
● Έλλειψη κοινωνικών δεξιοτήτων
● Περιορισμένη ικανότητα διαλόγου, στερεότυπος διάλογος
● Προσήλωση σε ένα συγκεκριμένο θέμα ή αντικείμενο
● Αδέξιες, μη συντονισμένες κινήσεις και ιδιόμορφες στάσεις σώματος
Διάγνωση του συνδρόμου Asperger
Υπάρχουν δυο στάδια για τη διάγνωση του συνδρόμου:
● Στο πρώτο στάδιο οι γονείς ή και οι δάσκαλοι συμπληρώνουν ένα ερωτηματολόγιο ή μια κλίμακα αξιολόγησης.
● Στο δεύτερο στάδιο η αξιολόγηση γίνεται από ειδικούς βάση της εμπειρίας τους και με τη χρήση αξιόπιστων κριτηρίων που δίνουν μια σαφή περιγραφή του συνδρόμου.
Εκπαίδευση του παιδιού με σύνδρομο Asperger
Το παιδί με σύνδρομο Asperger δυσκολεύεται στο ομαδικό παιχνίδι καθώς και στο να κατανοεί και να εφαρμόζει τους κανόνες. Γι’ αυτό πρέπει ένας ενήλικας να συμμετέχει στο παιχνίδι της ομάδας ώστε να μειωθούν οι συνέπειες της αδεξιότητας του παιδιού με σύνδρομο Asperger όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων του παιχνιδιού και τον χειρισμό κοινωνικών καταστάσεων.
Το επόμενο βήμα είναι να παρατηρήσουμε το παιδί καθώς συμμετέχει στο παιχνίδι και να σημειώσουμε τις δεξιότητες στις οποίες δυσκολεύεται και πρέπει να ξαναδιδαχθεί.
Παιδική και εφηβική ηλικία
Κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας το άτομο με σύνδρομο Asperger δεν το απασχολούν οι διαφορές του από τα άλλα παιδιά ούτε να γίνει κοινωνικά αποδεκτός. Η έλλειψη φίλων δεν τον προβληματίζει καθόλου και προτιμά να ασχολείται αποκλειστικά με τα παιχνίδια και τα θέματα που τον ενδιαφέρουν.
Στην εφηβεία όμως αρχίζει να ενδιαφέρεται περισσότερο για τις κοινωνικές σχέσεις και τότε αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Το γεγονός αυτό αποτελεί την πιο συχνή αιτία κατάθλιψης στους εφήβους με σύνδρομο Asperger επειδή θέλουν να είναι όπως οι υπόλοιποι έφηβοι και να έχουν φίλους όμως δεν ξέρουν τον τρόπο πώς να το πετύχουν.
Το παιδί με σύνδρομο Asperger στο σχολείο
Συνήθως το παιδί με σύνδρομο Asperger στα πρώτα χρόνια της σχολικής του ζωής έχει ανάγκη από παράλληλη στήριξη και ενισχυτική διδασκαλία η οποία παίζει σημαντικό ρόλο και στη βελτίωση της κοινωνικής του συμπεριφοράς.
Το παιδί μπορεί να αισθάνεται έντονα την ανάγκη να ακολουθεί τους κώδικες συμπεριφοράς μέσα στην τάξη και να προσπαθεί να φέρεται όπως τα άλλα παιδιά για να μην τραβάει την προσοχή. Το αποτέλεσμα θα είναι έντονη συναισθηματική φόρτιση την οποία θα απελευθερώσει όταν επιστρέψει στο σπίτι με έντονα ξεσπάσματα. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί προγραμματίζοντας δραστηριότητες που απαιτούν ενέργεια ώστε να μειωθεί η ένταση μετά από μια δύσκολη μέρα στο σχολείο.
Στα διαλλείματα οι πολλές κοινωνικές σχέσεις και ο θόρυβος δυσαρεστούν το παιδί με σύνδρομο Asperger, το οποίο αισθάνεται ιδιαίτερα ευάλωτο. Οι επιτηρητές του προαυλίου πρέπει να γνωρίζουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί και να σέβονται την ανάγκη του για απομόνωση ή εάν θέλει το παιδί να συμμετάσχει σε δραστηριότητες να ενθαρρύνουν την συμμετοχή του σε ομαδικά παιχνίδια.
Ανάμεσα στα θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ατόμων με σύνδρομο Asperger είναι η τιμιότητα, η αφοσίωση στους άλλους, η αξιοπιστία, η ειλικρίνεια και το αίσθημα του δικαίου. Στις γνωστικές τους ικανότητες συμπεριλαμβάνεται η εξαιρετική μνήμη, ο ενθουσιασμός και η γνώση σχετικά με τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα τους, η πρωτοτυπία στον τρόπο σκέψης και η φαντασία.
Αντιγόνη Γινοπούλου
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος