Maria Montessori: H γυναίκα που άλλαξε τον χώρο της εκπαίδευσης με την μέθοδο της

Ήταν γιατρός, παιδαγωγός και φιλόσοφος. Έμεινε στην ιστορία για τη συνεισφορά της στο χώρο της εκπαίδευσης, καθώς ανέπτυξε μεθόδους που επέτρεπαν στους μαθητές να «χτίζουν» φυσικά, από μόνοι τους τη γνώση. Άνοιξε το πρώτο της σχολείο, το Casa dei Bambini (Σπίτι των Παιδιών), στη Ρώμη, στις 6 Ιανουαρίου 1907, γύρισε ολόκληρο τον κόσμο και φρόντισε για τη μόρφωση χιλιάδων μικρών. Η Maria Montessori ήταν μία σπουδαία γυναίκα.

Γεννήθηκε στις 31 Αυγούστου 1870 στην επαρχιακή πόλη Chiaravalle της Ιταλίας. Ο πατέρας της ήταν οικονομικός διευθυντής μίας τοπικής βιομηχανίας, ενώ η μητέρα της μεγάλωσε σε μία οικογένεια που έδινε προτεραιότητα στην εκπαίδευση. Είχε, μάλιστα, ολοκληρώσει τις σπουδές της και διάβαζε πολύ – κάτι ασυνήθιστο για τις Ιταλίδες της εποχής. Αυτή τη δίψα για μάθηση, κατάφερε να περάσει και στη μικρή Maria. Τη μεγάλωσε σ’ έναν κόσμο γεμάτο μουσεία, βιβλία και τέχνη.

H Montessori ήταν εξαιρετική μαθήτρια, αποφασιστική και φιλόδοξη. Δε δεχόταν να περιοριστεί σε όσα όριζε η κοινωνία για τις γυναίκες. Ο ρόλος της μητέρας και νοικοκυράς δεν την ενδιέφερε. Έτσι, στα 13 της χρόνια ξεκίνησε να φοιτά σε ένα σχολείο αρρένων και ξεκίνησε την προετοιμασία για σπουδές μηχανολογίας.

Με το πέρασμα των χρόνων, βέβαια, άλλαξε γνώμη. Την κέρδισε η αγάπη της για τον άνθρωπο και επέλεξε την ιατρική. Έκανε αίτηση στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης και την απέρριψαν, αλλά δεν το έβαλε κάτω. Έκανε επιπλέον μαθήματα, διάβασε πολύ και δεν άφησε τίποτα να μπει ανάμεσα στην ίδια και το όνειρό της. Με τεράστια προσπάθεια, κατέκτησε τη θέση της και άνοιξε το δρόμο για τις υπόλοιπες γυναίκες που ήθελαν να την ακολουθήσουν.

Αποφοίτησε το 1896 κι έγινε μία από τις πρώτες γιατρούς της χώρας. Πήγε κόντρα στους κανόνες και τα κατάφερε ολομόναχη, σ’ έναν από τους πιο ανδροκρατούμενους χώρους. Αυτό, από μόνο του, αποτελεί απόδειξη της ψυχικής δύναμης και του θάρρους της. Ξεκίνησε την καριέρα της στον τομέα της ψυχιατρικής, αλλά δεν άργησε να ενδιαφερθεί για κάτι εντελώς διαφορετικό: Την παιδαγωγική. Παρακολουθούσε διαλέξεις σχετικά με την εκπαίδευση και έστρεψε την προσοχή της στις διδακτικές μεθόδους για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Σχεδόν αμέσως, είδε πως το σύστημα που επικρατούσε περιόριζε τους μαθητές εκείνους και θέλησε να το αλλάξει.

Η ευκαιρία να κάνει τη διαφορά που οραματιζόταν, εμφανίστηκε το 1900. Είχε μόλις γίνει διευθύντρια ενός ινστιτούτου για δασκάλους ειδικής αγωγής, οπότε ξεκίνησε να προωθεί τη δική της μέθοδο. Επικεντρώθηκε στην επιστημονική προσέγγιση του ζητήματος, κάνοντας πειράματα και καταγράφοντας τα αποτελέσματα, ώστε να δει τι λειτουργούσε καλύτερα. Αρκετά ήταν τα παιδιά που παρουσίασαν σημαντική πρόοδο, οπότε η προσπάθεια της Maria στέφθηκε με επιτυχία.

Το 1907, τόλμησε να κάνει το μεγάλο βήμα και να ανοίξει έναν ολοήμερο παιδικό σταθμό στο San Lorenzo της Ρώμης. Οι μαθητές της, ήταν μεταξύ τριών και επτά ετών και παρέμεναν εκεί μέχρι να επιστρέψουν οι γονείς τους από τη δουλειά. Παρότι καμία από τις οικογένειες εκείνες δεν είχε οικονομική άνεση, η Montessori ήταν αποφασισμένη να παρέχει την καλύτερη εκπαίδευση που μπορούσε. Έφτασε το σχολείο της στον κορυφή, το επέκτεινε το μετέτρεψε στο πρώτο Casa dei Bambini.

Οι μαθητές ήταν ανεξέλεγκτοι στην αρχή. Σιγά – σιγά, όμως, τη λάτρεψαν. Τους άρεσε να λύνουν γρίφους, να προετοιμάζουν το γεύμα τους, να μαθαίνουν νέα πράγματα. Απορροφούσαν τη γνώση σαν σφουγγάρι, χάρη στην καθοδήγησή της. Μέχρι το 1910, η Μέθοδος Montessori απέκτησε πολλούς μιμητές, ενώ κορυφαίοι δάσκαλοι ξεκίνησαν να την εφαρμόζουν. Ακόμη και δημόσια πρόσωπα έστελναν τα παιδιά τους στα Μοντεσσοριανά Σχολεία, τα οποία έφτασαν σε όλον τον κόσμο.

Η Maria Montessori αφιέρωσε το υπόλοιπο της ζωής της στην εξέλιξη της μεθόδου της. Έδινε διαλέξεις, γραφε άρθρα και βιβλία – ανέπτυξε ακόμη κι ένα πρόγραμμα εκμάθησης της μθόδου σε νέους καθηγητές. Επιπλέον, οργάνωνε εκστρατείες για την καθιέρωση των δικαιωμάτων της γυναίκας, ενώ αποτέλεσε σύμβολο του φεμινισμού στην Ιταλία.

Συνέχισε να προωθεί τις ιδέες της ακόμη και σε δύσκολους καιρούς. Το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τη βρήκε να ταξιδεύει στην Ινδία, επομένως πέρασε τα σκοτεινά εκείνα χρόνια μακριά από την πατρίδα της. Αντί να επαναπαυθεί, συνέχισε να εκπαιδεύει τους υποψήφιους δασκάλους.

Επέστρεψε στην Ευρώπη όταν επικράτησε ξανά ειρήνη και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής της στο Amsterdam. Άφησε την τελευταία της πνοή όπως της άξιζε – ήσυχα, στην αυλή ενός φίλου. Ήταν 72 ετών και είχε αλλάξει τον κόσμο.

Στεφανία Παπαδημητρίου

Πηγή:https://www.portraits.gr/