Για κάθε παιδί που μεγαλώνει σε ένα προβληματικό σπιτικό με γονείς που, όχι μόνο δεν μπορούν να ανταποκριθούν στον ρόλο τους, αλλά αποτελούν και πηγή κινδύνων για τα παιδιά τους, η καθημερινότητα είναι πολύ πιο «ενήλικη» απ’ ότι τους αναλογεί. Και η παιδική καρδιά τους, γεμίζει με ουλές που δεν φεύγουν ποτέ και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τη μετέπειτα ζωή τους.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις παιδιών που μετατρέπουν τις κακές εμπειρίες σε οδηγό που, όταν πλέον χαράξουν τη δική τους πορεία ως γονείς, τους βοηθά ν΄αποφύγουν τις κακοτοπιές. Αυτή η μαμά που είχε μια δύσκολη παιδική ηλικία, μας εξηγεί πώς αυτό την βοήθησε να γίνει η καλύτερη δυνατή μητέρα για τα παιδιά της.
«Όσο κι αν πίστευα στον εαυτό μου, όταν έγινα επιτέλους μαμά, ένιωσα να χάνω τη γη κάτω απ’ τα πόδια μου και πως η δύσκολη παιδική μου ηλικία με είχε καταδικάσει να αποτύχω σ’ αυτόν τον ρόλο. Το πρώτο αυτό άγχος ήταν πραγματικά αβάσταχτο, μα ευτυχώς συνήλθα γρήγορα απ’ το σοκ, θυμήθηκα την υπόσχεση που είχα δώσει στον εαυτό μου – ότι δεν θα γινόμουν σαν τους γονείς μου – και ανέλαβα τον ρόλο μου. Και τότε, σιγά σιγά, ανακάλυψα πως είχα δυνάμεις που δεν ήξερα πως είχα και είδα ότι τα “θέματα” μου που ξαναβγήκαν στην επιφάνεια μετά από τόσα χρόνια, ίσως με έκαναν πιο έτοιμη ν’ ανταπεξέλθω στις δυσκολίες.
Μερικά χρόνια και τρία παιδιά μετά, η εμπειρία μου μου έχει δείξει πως, αν έχεις περάσει δύσκολες στιγμές ως παιδί, όταν γίνεις γονιός:
Έχεις ισχυρότερο κίνητρο
Πείτε το κίνητρο, πείτε το ανάγκη ή ακόμη και δίψα να νικήσω τους δαίμονές μου. Όπως και να ‘χει, η αλήθεια είναι ότι οι ουλές που κουβαλάω απ’ την παιδική μου ηλικία με έκαναν ακόμη πιο αποφασισμένη να γίνω καλός γονιός. Οι ειδικοί λένε πως η τάση να πιέζεις τον εαυτό σου να αντιμετωπίζει δυναμικά κάθε κατάσταση ώσπου να βγει νικητής μπορεί να είναι απόρροια ενός ενστίκτου επιβίωσης που ενεργοποιήθηκε πολύ νωρίς στη ζωή σου.
Στη δική μου περίπτωση, η στιγμή που κατάλαβα ότι οι γονείς μου ευθύνονται για τα βάσανά μου ήταν και η στιγμή που αποφάσισα ότι, αν αξιωνόμουν να κάνω παιδιά, θα γινόμουν η καλύτερη μαμά που μπορώ.
Έχεις περισσότερη ενσυναίσθηση
Προφανώς, η ενσυναίσθηση δεν είναι κάτι που προϋποθέτει να έχεις κακούς γονείς, αλλά τολμώ να πω ότι ο πόνος, η μοναξιά και η εγκατάλειψη που ένιωσα σε τόσο τρυφερή ηλικία με έκαναν εξαιρετικά ευαίσθητη στα συναισθήματα των άλλων. Κατά συνέπεια, σε συνδυασμό με τη σύνδεση που έχω με τα παιδιά μου, νιώθω πολλές φορές ότι “γνωρίζω” ακριβώς τι τρέχει στην ψυχούλα τους και σπεύδω να βρεθώ δίπλα τους πριν κλιμακωθεί σε κάτι που θα τα πληγώσει.
Στην πράξη, βέβαια, έχω περάσει πολλούς “λάθος συναγερμούς”, απόρροια κι αυτό των έντονων βιωμάτων μου που κάνουν την ανησυχία μου για τα δικά μου παιδιά να καλύπτει τη λογική μου.
Έχεις μεγαλύτερες ψυχικές αντοχές
Κακά τα ψέματα, μια δύσκολη παιδική ηλικία σε στιγματίζει, αλλά σφυριλατεί κιόλας την ψυχή σου, σου δίνει αντοχές που κάποιοι δεν θα χρειαστεί να ανακαλύψουν ποτέ αν έχουν. Έτσι, όποτε τα βρεις σκούρα, έχεις από κάπου να αντλήσεις το κουράγιο και τη δύναμη ψυχής που απαιτούνται για ν’ ανανταπεξέλθεις.
Και φυσικά, να κάνεις τα μικρά σου να νιώσουν ασφαλή στην αγκαλιά σου και να γίνεις ένα δυνατό πρότυπο για εκείνα ώστε, παρ’ ελπίδα, να μη χρειαστεί να περάσουν δύσκολα για να μάθουν ν’ αντέχουν στα δύσκολα.
Είσαι ωριμότερος και σοφότερος
Για πάρα πολλά χρόνια, πάλευα να βρω κάτι θετικό σ’ όλη αυτή την εμπειρία μου ως παιδί, στις αξημέρωτες νύχτες και τις ατελείωτες μέρες με δύο ανώριμους, αλλά και ψυχικά νοσούντες ανθρώπους που δεν ήξεραν πως να αντιμετωπίσουν τη ζωή και τον εαυτό τους. Όταν κατάφερα να τ’ αφήσω πίσω μου ολ’ αυτά, ένιωσα ότι έχω μια βαθύτερη αντίληψη του τι θέλω απ’ τη ζωή και πως θα το διεκδικήσω. Είχα μια αυτογνωσία λόγω της τριβής μου με τη μιζέρια, την αυτολύπηση και την απελπισία.
Όταν έγινα μητέρα, ήταν για μένα απολύτως ξεκάθαρο το τί δεν θέλω για τα παιδιά μου και πως θα τα προστατεύσω από τις κακοτοπιές. Και ήταν ένα συναίσθημα πολύ έντονο: ένιωθα αυτήν την πολύτιμη γνώση εντυπωμένη μέσα μου, έστω και αν αυτό έπρεπε να γίνει με πυρωμένο σίδερο.»
