Ας περιγράψουμε μια σκηνή. Έχετε κόσμο στο σπίτι. Εσείς έχετε ήδη καθαρίσει και συγυρίσει και προσέχετε το φαγητό που σιγοβράζει στην κατσαρόλα του ανακατεύοντας πότε-πότε, ενώ παράλληλα ταΐζετε το μωρό και προσπαθείτε να κρατήσετε ξύπνιο το μεγάλο σας παιδί (αν κοιμηθεί από τώρα, θα ξυπνήσει αξημέρωτα). Οι καλεσμένοι σας έρχονται, τους χαιρετάτε βιαστικά και τους αφήνετε με τη συντροφιά του συζύγου σας.
Κάποια στιγμή το μωρό κλαίει, εσείς αποσπάστε και το φαγητό ξεχειλίζει και χύνεται. Ο άντρας σας μπαίνει βιαστικά στην κουζίνα και, μισοεκνευρισμένος, μισοστεναχωρημένος ρωτάει «Τι έγινε;». Εσείς απαντάτε κάτι σαν «Έγινε ότι δεν μπορώ να κάνω 200 πράγματα μαζί -αυτό έγινε», για να λάβετε την απάντηση: «Αφού χρειαζόσουν βοήθεια, γιατί δεν μου τη ζητούσες;».
Μια Γαλλίδα σκιτσογράφος και μηχανικός υπολογιστών, η Emma, δημοσίευσε πριν μερικές μέρες ένα κόμιξ που έκανα τον γύρο του κόσμου γιατί έλεγε το αυτονόητο: το να πρέπει να κάνεις και τον διευθυντή και τον υπάλληλο είναι διπλή δουλειά. Το να επωμίζεσαι όλες τις ευθύνες ενός νοικοκυριού και μιας οικογένειας είναι αφάνταστα δύσκολο. Το στρωτό και μεστό κείμενό της κέρδισε τις εντυπώσεις και τα επιχειρήματά της άνοιξαν μια δημόσια συζήτηση γύρω απ’ το θέμα. Εμείς, μεταφράσαμε το κείμενο, αλλά εδώ μπορείτε να δείτε ολόκληρο το αρχικό κόμικ.
« “Έπρεπε να μου το ‘χες πει”
Όταν ήμουν στην πρώτη μου δουλειά, μια συνάδελφος με κάλεσε σπίτι της για φαγητό.
Όταν έφτασα εκεί, προσπαθούσε να ταΐσει το μωρό της φτιάχνοντας παράλληλα και το φαγητό μας.
Έπειτα από λίγο, η κατσαρόλα άρχισε να ξεχειλίζει και τα πάντα χύθηκαν στο πάτωμα.
Διάλογος μεταξύ εκείνης και του συζύγου της:
-Πω-πω, καταστροφή! Τι έκανες;
-Τι εννοείς τι έκανα; Έκανα ΤΑ ΠΑΝΤΑ. Αυτό έκανα.
-Μα… έπρεπε να μου το ‘χες πει. Θα σ’ είχα βοηθήσει!
Αυτή είναι μια σκηνή οικεία στους περισσότερους νέους γονείς. Νομίζω, ότι λέει πολλά για το πώς λειτουργούν και οργανώνονται τα πράγματα σ’ αυτό το στάδιο της ζωής μας.
Όταν ένας άντρας περιμένει απ’ τη σύντροφό του να του ζητήσει να κάνει κάτι, την βλέπει σαν τον manager των δουλειών του σπιτιού -και τον εαυτό του σαν υπάλληλό της. Επομένως, είναι δική της αρμοδιότητα να γνωρίζει τι πρέπει να γίνει και πότε.
Το πρόβλημα μ’ αυτό είναι ότι το να οργανώνεις και να σχεδιάζεις τι πρέπει να γίνει και πώς, είναι ήδη μια δουλειά πλήρους απασχόλησης!
Όταν ξεκίνησα να είμαι επικεφαλής κάποιων project στη δουλειά μου, σταμάτησα και να συμμετέχω σ’ αυτά -δεν είχα χρόνο.
Όταν, λοιπόν, ζητάμε απ’ τις γυναίκες να αναλάβουν τον τομέα της οργάνωσης και την ίδια ώρα, να εκτελέσουν το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών, τελικά τους ζητάμε να κάνουν το 75% όλης της δουλειάς.
Ο φεμινισμός το αποκαλεί mental load (πνευματικό/διανοητικό βάρος).
Mental load σημαίνει να πρέπει πάντα να θυμάσαι…
…να θυμάσαι τι πρέπει να ψωνίσεις, να θυμάσαι προθεσμίες και ραντεβού, να θυμάσαι πληρωμές και λογαριασμούς, ότι το παιδί ψήλωσε 3 εκατοστά και πρέπει να του αγοράσεις καινούρια παντελόνια, ότι πρέπει να κάνει την επόμενη δόση του εμβολίου του, ότι ο σύζυγός σου δεν έχει καθαρά πουκάμισα.
Το βάρος αυτό το κουβαλούν σχεδόν αποκλειστικά οι γυναίκες. Είναι μια μόνιμη και εξαντλητική δουλειά. Και είναι αόρατη.
Κι ενώ οι περισσότεροι άντρες που ξέρω, ισχυρίζονται ότι κάνουν από κοινού δουλειές με τις συντρόφους τους στο σπίτι, οι γυναίκες τους έχουν διαφορετική γνώμη.
Για ΄μένα, το γεγονός ότι αυτού του είδους το φορτίο υπάρχει έγινε σαφές όταν αποφάσισα να κάνω μια απλή δουλειά: να καθαρίσω το τραπέζι.
Ξεκίνησα απλώς μαζεύοντας κάτι για να το τακτοποιήσω, αλλά στην πορεία βρήκα μια βρώμικη πετσέτα που μάζεψα για να βάλω στα άπλυτα, τα οποία βρήκα γεμάτα ως πάνω, οπότε κατέληξα στο πλυντήριο, όπου πάνω του βρίσκονταν ακόμα τα ψώνια που είχα κάνει κι έπρεπε να βάλω στο ψυγείο. Βάζοντάς τα στο ψυγείο, ανακάλυψα ότι έπρεπε να προσθέσω και μία μουστάρδα στη λίστα με τα ψώνια μου. Κι έτσι συνεχίστηκε η κατάσταση… Στο τέλος μάζεψα το τραπέζι, δύο ώρες μετά -το οποίο ξαναβρήκα γεμάτο πράγματα λίγο αργότερα.
Αν είχα ζητήσει απ’ τον σύντροφό μου να μαζέψει το τραπέζι, θα το είχε κάνει. Όμως: η πετσέτα θα ήταν ακόμα στο πάτωμα, τα ψώνια θα είχαν μείνει εκτός ψυγείου και δεν θα είχαμε μουστάρδα για το βραδινό.
Είναι όπως η φίλη μου η Τζ., που, πηγαίνοντας να κοιμίσει το μωρό είπε στον άντρα της: “Μπορείς να βγάλεις απ’ το πλυντήριο το μπιμπερό, όταν τελειώσει;”. Όταν πήγε να ταΐσει το μωρό τη νύχτα, βρήκε το πλυντήριο ανοιχτό με το μπιμπερό επάνω του κι όλα τα υπόλοιπα ακόμα μέσα.
Αυτό που πραγματικά λένε οι σύντροφοί μας όταν μας ζητούν να τους λέμε πότε χρειαζόμαστε κάτι, είναι ότι αρνούνται να αναλάβουν το μερίδιό τους στο “πνευματικό φορτίο”.
Φυσικά, δεν υπάρχει τίποτα το εγγενές σ’ αυτήν τη συμπεριφορά. Δεν γεννιόμαστε με τo πάθος να καθαρίζουμε τραπέζια, όπως οι άντρες δεν γεννιούνται αδιαφορώντας για ό,τι συμβαίνει γύρω τους. Είμαστε, όμως, γεννημένοι σε μια κοινωνία, στην οποία από την παιδική μας ηλικία μας δίνονται κούκλες και μινιατούρες ηλεκτρικής σκούπας και στην οποία είναι ντροπή τ’ αγόρια να θέλουν κι αυτά να παίξουν με τέτοια παιχνίδια. Σε μια κοινωνία όπου βλέπουμε τις μαμάδες μας να αναλαμβάνουν το νοικοκυριό, ενώ οι μπαμπάδες μας δίνουν οδηγίες και που τα media ουσιαστικά φωτογραφίζουν τις γυναίκες ως μητέρες και συζύγους και τους άντρες ως ήρωες που ζουν συναρπαστικές περιπέτειες μακριά απ’ το σπίτι.
Αυή η κατάσταση μας επηρεάζει από την παιδική μας ηλικία έως την ενηλικίωσή μας. Κι ενώ οι γυναίκες αντιπροσωπεύονται όλο και περισσότερο στον εργασιακό τομέα, παραμένουν ακόμη μόνες στη διαχείριση του νοικοκυριού.
Όταν γινόμαστε μητέρες, αυτή η διπλή ευθύνη κάνει την εμφάνισή της. Λίγες ημέρες μετά τη γέννηση το παιδιού, ο σύντροφός μας επιστρέφει στη δουλειά κι αυτό μοιάζει εντελώς φυσικό. Σ’ αυτό το διάστημα, εμείς συνερχόμαστε απ’ τη γέννα κι ανάμεσα σε άυπνες νύχτες σκεφτόμαστε όλα όσα πρέπει να γίνουν σχετικά με το μωρό. Όταν επιστρέψουμε στη δουλειά, τα πράγματα έχουν γίνει τόσο δύσκολα, που θεωρούμε λιγότερο εξαντλητικό να συνεχίσουμε να κάνουμε τα πάντα απ’ το να διεκδικήσουμε απ’ τον σύντροφό μας να κάνει τις δουλειές που του αναλογούν.
Γι’ αυτό, μπορεί κανείς να γνωρίσει μπαμπάδες που έχουν μεγάλα παιδιά, αλλά δεν ξέρουν από πού να τους αγοράσουν ρούχα, τι να τους δώσουν να φάνε και πότε πρέπει να πάνε στον παιδίατρο.
Φυσικά, τίποτα δεν μας αναγκάζει να τα κάνουμε όλα αυτά. Το πρόβλημα είναι ότι, αν σταματήσουμε, ολόκληρη η οικογένεια θα έχει προβλήματα. Έτσι, πολλές γυναίκες έχουν αποδεχτεί, ότι θα κουβαλούν μόνες αυτό το βάρος, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τη δουλειά ή τον προσωπικό τους χρόνο, ούτως ώστε να διαχειριστούν τα πάντα.
Ξέρω ήδη τι θα πουν πολλοί: “Δεν είναι έτσι. Εγώ κάνω τις μισές δουλειές στο σπίτι”. Σ’ αυτήν την περίπτωση, μπράβο! Πάντως, στατιστικά, οι γυναίκες είναι αυτές που διαχειρίζονται όλες τις δουλειές. Σύμφωνα με το Γαλλικό Ινστιτούτο Στατιστικής, οι γυναίκες αφιερώνουν 25 φορές περισσότερο χρόνο στις δουλειές του σπιτιού από τους άντρες.
[…]
Για να αλλάξουν τα πράγματα, πρέπει οι άντρες να μάθουν να νιώθουν ότι το σπίτι τους είναι και ευθύνη τους. Θα βοηθούσε, αν ξεκινούσαμε απ’ την αρχή και χωρίζαμε τις δουλειές δίκαια -ακόμα κι αν αυτό σήμαινε, ότι θα έπρεπε να δείξουμε υπομονή με την κατάσταση του σπιτιού. Κι ίσως θα ήταν χρήσιμο, αν αφήναμε καμιά φορά το σπίτι ατακτοποίητο χωρίς τύψεις. Η αντιστροφή των ρόλων, μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από τη σύγκρουση.
Θα μπορούσα να πω πολλά ακόμα, αλλά σταματώ εδώ για σήμερα. Σε μελλοντική δουλειά μου, θα μιλήσω για τη “συναισθηματική εργασία” που επίσης αφορά τις γυναίκες.
Ως τότε, να προσέχετε!
Έμμα.»
The Guardian
