Είτε επειδή πιστεύουν ότι είναι μια αποτελεσματική μέθοδος πειθαρχίας είτε επειδή απελπίζονται βλέποντας το παιδί τους να παραφέρεται, πολλοί γονείς καταλήγουν να φωνάζουν στα παιδιά τους.
Κι ενώ μπορεί να νομίζουμε ότι αυτή η στρατηγική είναι το κλειδί για να μας ακούσει το παιδί και να συμμορφωθεί, στην πραγματικότητα τα πράγματα δεν είναι έτσι. Οι φωνές μας όχι απλώς δεν έχουν αποτέλεσμα, αλλά επηρεάζουν αρνητικά το παιδί και τη σχέση μας μαζί του.
Γιατί δεν πρέπει να φωνάζουμε στα παιδιά μας
Μαθαίνουν να μας φοβούνται
Ως γονείς οφείλουμε να δημιουργήσουμε για τα παιδιά μας ένα ασφαλές περιβάλλον, μέσα στο οποίο να νιώθουν ήρεμα και σίγουρα. Όταν φωνάζουμε στο παιδί, του φαινόμαστε απειλητικοί (σκεφτείτε τον τόνο της φωνής μας αλλά και τις παραμορφωμένες εκφράσεις μας) και του προκαλούμε φόβο.
Δεν μας ακούνε πραγματικά
Μπορεί να νομίζουμε ότι όσο πιο δυνατά φωνάζουμε τόσο καλύτερα ακουγόμαστε, στην πραγματικότητα όμως ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Όταν ανεβαίνει η ένταση της φωνής μας, το παιδί δεν εστιάζει σε όσα του λέμε, αλλά περιμένει απλώς να τελειώσει το ξέσπασμά μας. Αν θέλουμε το παιδί να μας ακούσει προσεκτικά, μιλάμε με αυστηρό και ταυτόχρονα ήρεμο ύφος, σε χαμηλή ένταση, ώστε να αναγκαστεί να σταματήσει ό,τι κάνει για να μας ακούσει.
Τα αγχώνουμε
Όταν φωνάζουμε στο παιδί, ο εγκέφαλός του πλημμυρίζει από χημικές ουσίες, οι οποίες δεν ευνοούν τη φυσιολογική ανάπτυξή του.
Υποβαθμίζουμε τη σχέση μας
Όταν φωνάζουμε στο παιδί, το κάνουμε να χάνει την εμπιστοσύνη του σε εμάς και κατ’ επέκταση γίνεται πιο δύσκολο να το πείσουμε να ακολουθήσει τις συμβουλές μας μακροπρόθεσμα. Ουσιαστικά, οι φωνές απομακρύνουν το παιδί από εμάς και χαλούν τη μεταξύ μας σχέση.
Δίνουμε κακό παράδειγμα
Ως γονείς λειτουργούμε ως παραδείγματα προς μίμηση για τα παιδιά μας και ο τρόπος που διαχειριζόμαστε τις εντάσεις δεν αποτελεί εξαίρεση. Όσο είναι ακόμη μικρά μπορεί να μην απαντούν στις φωνές μας, καθώς μεγαλώνουν όμως -και ειδικά στην εφηβεία- είναι αρκετά πιθανό να αρχίσουν να μας μιλούν με αντίστοιχο τρόπο και να υιοθετήσουν αυτή τη στάση και στις υπόλοιπες σχέσεις τους.
Πότε μπορεί να είναι χρήσιμες οι φωνές;
Ορισμένες φορές οι φωνές είναι όχι μόνο αναπόφευκτες αλλά και εξαιρετικά χρήσιμες. Για παράδειγμα, αν βλέπουμε ότι το παιδί ετοιμάζεται να θέσει την ασφάλειά του σε κίνδυνο, η φωνή μας μπορεί να του τραβήξει άμεσα την προσοχή και να το σταματήσει. Ωστόσο, στη συνέχεια θα πρέπει να προσπαθήσουμε να ανακτήσουμε την ψυχραιμία μας και να του εξηγήσουμε με ηρεμία τι έκανε λάθος.
Κι αν έχουμε φωνάξει ήδη στα παιδιά μας;
Είναι ανθρώπινο και αναμενόμενο μερικές φορές να φωνάζουμε στα παιδιά μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα έχουμε «καταστρέψει» ή ότι έχουμε χαλάσει τη σχέση μας. Το πρόβλημα προκύπτει όταν αυτή μας η συμπεριφορά καθιερώνεται και αποτελεί την εύκολη λύση.
