Είναι γεγονός ότι, ως γονείς, θέλουμε το καλύτερο για το παιδί μας και κάνουμε τα δικά μας όνειρα για το μέλλον του. Σ’ αυτά, φυσικά, περιλαμβάνεται και η επαγγελματική του σταδιοδρομία. Θέλουμε, κοντολογίς, να σπουδάσει, να διαπρέψει και να βγάλει, αν γίνεται, και πολλά λεφτά. Πολλές φορές, όμως, τα όνειρά μας δεν συμπίπτουν με την δική του πραγματικότητα. Τότε είναι που πρέπει να πάψουμε να βλέπουμε στο παιδί μας τον επιστήμονα που ονειρευόμαστε και, αντί να το σπρώχνουμε προς την κατεύθυνση που θέλουμε εμείς, να το βοηθήσουμε να ανακαλύψει ποια είναι η αληθινή του κλίση.
Το σχολείο είναι πολύ σημαντικό, αλλά…
…είναι μόνο ο ένας πυλώνας της εκπαίδευσης ενός παιδιού και της προετοιμασίας του για τον κόσμο και το μέλλον του ως ενήλικας. Του δίνει ένα σωρό πολύτιμα εφόδια και τις σωστές βάσεις για το ακαδημαϊκό του μέλλον, αλλά οι επιδόσεις στα μαθήματα του σχολείου δεν μπορούν να είναι το μοναδικό κριτήριο για τις δυνατότητες ενός παιδιού να διακριθεί σε κάποιον συγκεκριμένο τομέα.
Οι βαθμοί, άλλωστε, δεν αποτελούν παρά ένα πολύ περιορισμένο σύστημα αξιολόγησης που, από μόνο του, δεν μας λέει και πολλά για το τι μπορεί να κάνει ένα παιδί. Οφείλουμε, βεβαίως, να τους συνυπολογίζουμε, καθώς μας δίνουν μια εικόνα της συνέπειας και της αφοσίωσής του στην εκάστοτε εκπαιδευτική διαδικασία και τις υποχρεώσεις που περιλαμβάνει αυτή (προετοιμασία για τα μαθήματα, καλή συμπεριφορά, συμμόρφωση με τις οδηγίες του δασκάλου κλπ.)
Αλλά δεν μπορεί μια καλή βαθμολογία να είναι αυτοσκοπός και να μας εφησυχάζει στον αγώνα μας να δώσουμε στο παιδί μας την ευκαιρία να επιλέξει τον καλύτερο δρόμο για ‘κείνο και να λάμψει στην πορεία. Πρέπει να συνυπολογίζεται μαζί με άλλες παραμέτρους, όπως είναι η γνώμη και οι παρατηρήσεις των δασκάλων του, αλλά και οι επιδόσεις του στις εξωσχολικές του δραστηριότητες. Ίσως, υπάρχει κάποια στην οποία δίνει όλη την ενέργειά του και γι’ αυτό αμελεί ελαφρώς το σχολείο του. Αν, όμως, αυτό είναι το αντικείμενο στο οποίο θα διαπρέψει μια μέρα;
Επιπλέον, οι κακές επιδόσεις δεν σημαίνουν πάντα ότι το ακαδημαϊκό μέλλον του παιδιού είναι δυσοίωνο. Μπορεί ένα παιδί να δυσκολεύεται όχι λόγω αδιαφορίας ή επειδή «δεν τα παίρνει τα γράμματα», αλλά επειδή συντρέχουν μαθησιακές δυσκολίες που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Σε μια τέτοια περίπτωση, με την καθοδήγηση κάποιου ειδικού, ένα παιδί μπορεί να ξεπεράσει το πρόβλημα και να γίνει ότι θελήσει, π.χ. ένας εξαίρετος επιστήμονας.
Πρέπει, λοιπόν, βοηθήσουμε το παιδί να βρει την κλίση του, επειδή…
…και να ήθελε, το σχολείο δεν μπορεί να ασχοληθεί επισταμένα με κάθε παιδί, να του παράσχει, δηλαδή, την απαραίτητη στήριξη και καθοδήγηση ώστε να βρει το ταλέντο του και να καλλιεργήσει επαρκώς τις αντίστοιχες δεξιότητες. Υπάρχουν σχολεία που ρίχνουν ιδιαίτερο βάρος σε συγκεκριμένους τομείς (π.χ. αθλητισμός, τέχνες, μουσική κλπ.), αλλά η αφοσίωση που απαιτούν είναι το επόμενο στάδιο από εκείνο της απλής διερεύνησης του τι αγαπά να κάνει ένα παιδί ή σε τι είναι αληθινά καλό.
Η ευθύνη πέφτει σε μας, τους γονείς, που οφείλουμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για να αναδειχθούν τα ταλέντα του παιδιού μας – μπορεί να έχει πολλά. Να το στείλουμε στις εξωσχολικές δραστηριότητες που κινούν το ενδιαφέρον του, όχι όμως σε πολλές ταυτόχρονα. Να είναι το πολύ δύο, ώστε να έχει τη δυνατότητα να δοκιμάσει τις δυνάμεις του χωρίς να μπουχτίσει ή να πελαγώσει.
Και, φυσικά, δεν είναι ανάγκη να ξεκινήσει με στόχο τις επιδόσεις – π.χ. με εξετάσεις και έλεγχο προόδου, όπως στο σχολείο – γιατί μπορεί να αποθαρρυνθεί πριν καν προσπαθήσει. Καμιά φορά, η ψυχαγωγία είναι καλύτερος σύμβουλος και οδηγός από το κυνήγι των πτυχίων και τον πρωταθλητισμό.
Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε ότι πεδία όπως η ζωγραφική, η μουσική ή ο χορός δεν είναι δευτερεύοντα. Προσφέρουν πολλά σε ένα παιδί και με σωστή δουλειά μπορεί ακόμη και να αποτελέσουν τη βάση για μια αξιοζήλευτη καριέρα. Μέσω του αθλητισμού, πάλι, ένα παιδί μπορεί να αγαπήσει και να στραφεί σε παράπλευρα, αλλά πολύ σημαντικά πεδία όπως είναι η φυσιοθεραπεία και η διατροφολογία.
Την ίδια στιγμή, πολλά παιδιά που δείχνουν ενδιαφέρον για πιο τεχνικά αντικείμενα αντιμετωπίζουν τη δυσαρέσκειά μας, επειδή τα θεωρούμε ως «κατώτερα» ακαδημαϊκά. Κι όμως, συχνά, αποτελούν το εφαλτήριο για περαιτέρω σπουδές σε πιο θεωρητικό και… επιστημονικό επίπεδο.
