Η λέξη πένθος έχει πλέον συνδεθεί σχεδόν απόλυτα με την αντίδραση σε έναν θάνατο. Αλλά αυτό το στενό, περιορισμένο νόημα αποτυγχάνει να συμπεριλάβει το εύρος των ανθρώπινων εμπειριών που δημιουργούν και πυροδοτούν το πένθος. Παρακάτω παρουσιάζουμε, λοιπόν, τέσσερις μορφές πένθους που βιώνουμε και δεν έχουν καμία σχέση με το θάνατο.
4 μορφές πένθους που δεν έχουν σχέση με το θάνατο
1. Απώλεια ταυτότητας: Ένας χαμένος ρόλος ή σχέση
– Ένα διαζύγιο που το νιώθουμε σαν μια απώλεια ενός σημαντικού άλλου ρόλου στη ζωή μας
– Μια επιζήσασα από καρκίνο του μαστού, που πενθεί για τη χαμένη αίσθηση θηλυκότητας μετά από μια διπλή μαστεκτομή
– Μια άδεια «φωλιά», ένας γονέας που πενθεί για την χαμένη ταυτότητα του ως τέτοιος
– Ένας άνθρωπος που χάνει την εργασία του ή αλλάζει καριέρες
– Κάποιος που αφήνει μια θρησκευτική ομάδα χάνει επίσης μια αίσθηση ταυτότητα και ανήκειν
Κάθε φορά που ένα άτομο χάνει μια πρωταρχική ταυτότητα, θρηνεί μια χαμένη αίσθηση εαυτού. Πενθεί μέχρι να κλείσει αυτό τον κύκλο και να δημιουργήσει μια νέα ιστορία.
2. Απώλεια ασφάλειας: Η χαμένη αίσθηση της σωματικής, συναισθηματικής και ψυχικής ευεξίας
– Επιζώντες από ένα σωματικό, συναισθηματικό ή σεξουαλικό τραύμα που παλεύουν να νιώσουν ξανά ασφάλεια στην καθημερινότητά τους.
– Οικογένειες στις οποίες κάνουν έξωση και μένουν απροστάτευτοι και ασταθείς.
– Παιδιά χωρισμένων γονιών που πενθούν την απώλεια της ασφάλειας που δίνει μια οικογένεια
– Τα μέλη μιας κοινότητας που βιώνουν βία και νιώθουν ότι έχει χαθεί η ισορροπία
– Ένα άτομο που ανακαλύπτει την απιστία του/της συντρόφου του
Σε ένα βασικό επίπεδο, αναμένουμε ότι θα νιώθουμε ασφαλείς στα σπίτια μας, στις κοινότητες και στις σχέσεις μας. Η χαμένη αίσθηση ασφάλειας, είτε σωματική, είτε συναισθηματική μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να νιώσει ανασφάλεια.
3. Απώλεια αυτονομίας: Η χαμένη ικανότητα να διαχειριζόμαστε τη ζωή μας
– Ένας άνθρωπος με νευροεκφυλιστική ασθένεια που πενθεί την απώλεια των σωματικών ή γνωστικών του ικανοτήτων
– Ένας ηλικιωμένος που δεν μπορεί πια να φροντίσει τον εαυτό του
– Ένα άτομο που βιώνει ένα οικονομικό εμπόδιο και νιώθει ότι έχει χάσει την αυτονομία του
Αυτό το είδος πένθους βρίσκεται στον πυρήνα των αναγκών ενός ατόμου να διαχειριστεί το σώμα και τη ζωή του. Η απώλεια αυτονομίας πυροδοτεί την απώλεια της αίσθησης ελέγχου και τον αγώνα να διατηρήσουμε μια αίσθηση εαυτού.
4. Απώλεια ονείρων ή προσδοκιών: Ανεκπλήρωτες ελπίδες και όνειρα
– Ένα άτομο ή ζευγάρι που παλεύει με τη στειρότητα
– Ένας άριστος μαθητής που παλεύει να βρει τη θέση του στον πραγματικό κόσμο
– Ένα άτομο, η ομάδα του οποίου στράφηκε προς μια άλλη, ανεπιθύμητη κατεύθυνση.
Αυτό το είδος πένθους χαρακτηρίζεται από μια βαθιά αίσθηση αποπροσανατολισμού. Οι περισσότεροι βαδίζουμε σε αυτή τη ζωή με ένα όραμα. Όταν τα γεγονότα όμως «απογοητεύουν» αυτό το όραμα και μας απομακρύνουν από αυτό, τότε νιώθουμε αδικία και πένθος.
Αποκαθιστώντας την πραγματική έννοια του πένθους
Η απώλεια ταυτότητας, ασφάλειας, αυτονομία και προσδοκιών πυροδοτούν όλες μια αίσθηση πένθους. Και το πένθος μας δίνει το πλαίσιο ώστε να εργαστούμε και να ξεπεράσουμε κάτι που χάθηκε ώστε να συνεχίσουμε. Όλα τα συναισθήματα που το συνοδεύουν είναι φυσιολογικά και τα χρειαζόμαστε. Μπορούμε να πενθήσουμε, μπορούμε να θρηνήσουμε. Η απώλειά μας είναι αληθινή.
Sarah Epstein, ψυχοθεραπεύτρια ζεύγους και οικογένειας – Photo: Author/Depositphotos
