Ποια είναι τα σημάδια της δυσλεξίας και πόσο δύσκολη είναι η θεραπεία της; Όσα πρέπει να γνωρίζετε.
Τι είναι η δυσλεξία;
Δυσλεξία είναι η ειδική μαθησιακή δυσκολία που εντοπίζεται στο γραπτό λόγο και αφορά ιδιαίτερα την ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία. Προϋποθέτει ότι το παιδί έχει φυσιολογική νοημοσύνη και έχει μπει σ΄ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης.
Ως εκ τούτου, αποκλείονται τα παιδιά που έχουν χαμηλή νοημοσύνη, απουσίες από το σχολείο για μεγάλα χρονικά διαστήματα και συχνές αλλαγές σχολικού περιβάλλοντος.
Πόσο συχνά συναντάται η δυσλεξία;
Η δυσλεξία είναι ‘γνωστή’ πάνω από 100 χρόνια. Είναι έμφυτη και σε ποσοστό 70-80% κληρονομική. Παρουσιάζεται στο 12-15% του πληθυσμού της γης. Υπολογίζεται ότι η δυσλεξία παρατηρείται στο 3% των παιδιών και σε αναλογία 4:1 αγόρια:κορίτσια.
Δυσλεξία παρατηρείται σε μεγαλύτερο ποσοστό σε αριστερόχειρες.
Ποια είναι τα αίτια;
Δεν είναι ασθένεια. Δεν είναι εμπόδιο. Τα αίτια της δυσλεξίας είναι νευρολογικής φύσεως. Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει πως τα ακουστικά και οπτικά κέντρα του εγκεφάλου των δυσλεξικών ατόμων είναι 27% μικρότερα από εκείνα των μη δυσλεξικών ατόμων.
Πότε ο γονιός αντιλαμβάνεται ότι κάτι συμβαίνει με το παιδί:
Τη δυσλεξία την αντιλαμβανόμαστε συνήθως αφού το παιδί φοιτήσει για ένα διάστημα στην Α΄δημοτικού και εμφανίσει μια ανεξήγητη και απροσδόκητη δυσκολία στην εκμάθηση της ανάγνωσης ή της γραφής ή και των δυο.
Πρέπει με τα πρώτα λάθη να ανησυχήσουμε;
Μια μικρή επιβράδυνση ή δυσκολία στην εκμάθηση των πρώτων γραμμάτων, δεν σημαίνει οπωσδήποτε δυσλεξία. Μπορεί το παιδί για παράδειγμα να αντιμετωπίζει ένα παροδικό ή μονιμότερο ψυχολογικό πρόβλημα ή ίσως να υπάρχει ένα μικρό πρόβλημα με τον δάσκαλο.
Ποια είναι κάποια από αυτά τα σημάδια;
Έντονη δυσκολία στους πρώτους μήνες της σχολικής εκπαίδευσης ή αν κάνει κάποια από τα τυπικά λάθη όπως παραλείψεις γραμμάτων, αντιστροφές γραμμάτων ή αριθμών ή επαναλήψεις λέξεων ή ‘καθρεπτική’ γραφή, αντιμεταθέσεις συλλαβών, τότε θα πρέπει οι γονείς να συμβουλευτούν κάποιον ειδικό.
Πόσο δύσκολη είναι η θεραπεία της δυσλεξίας;
Η δυσλεξία, αν διαγνωσθεί έγκαιρα, μπορεί να θεραπευτεί σε μεγάλο ποσοστό. Πρέπει επομένως να τονίσουμε ότι η έγκαιρη διάγνωση ή καλύτερα η πρόγνωση της δυσλεξίας, καθορίζει και την αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισής της.
Πόσο διαρκεί η αποκατάσταση;
Αυτό εξαρτάται από την κάθε περίπτωση. Κάθε παιδί έχει τον δικό του ρυθμό μάθησης, αλλά συγχρόνως και οι γονείς οφείλουν να βοηθήσουν συναισθηματικά την προσπάθεια των παιδιών τους. Σε περίπου δυο μήνες το πολύ, το παιδί και οι γονείς καθώς και οι δάσκαλοι βλέπουν τα πρώτα σημάδια βελτίωσης.
Ποιο είναι το ποσοστό δυσλεξίας στην Ελλάδα;
Μετά από έρευνες του Υπουργείου, το ποσοστό δυσλεξίας φάνηκε πως ανέρχεται στο 5%. Παλαιότερα που η ενημέρωση ήταν ελλιπής, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί θεωρούσαν ‘αδιάφορους’ ή ‘τεμπέληδες’ τους μαθητές εκείνους που είχαν δυσκολία στην ανάγνωση, στη γραφή, στη μνήμη ή στα μαθηματικά και δεν ασχολούνταν ιδιαίτερα μαζί τους.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της έγκαιρης διάγνωσης;
Εάν γίνει η διάγνωση έγκαιρα και από κάποιον ειδικό στις δυο πρώτες τάξεις του δημοτικού, το ποσοστό επιτυχίας στην αντιμετώπιση της δυσλεξίας είναι εξαιρετικά ομαλό.
Ποια είναι η επίδοση των μαθητών με δυσλεξία στα προφορικά;
Στις προφορικές εξετάσεις η επίδοσή τους είναι σαφώς καλύτερη από την εικόνα που παρουσιάζουν στα γραπτά τους.
Τσουκαλά Μαρινέλλα
Μ.Α., CCC-SLP, Παθολόγος Λόγου – Φωνής – Ομιλίας