Αρκετοί θα σκεφτείτε πως ο κόσμος έχει αλλάξει και δεν μπορούμε πλέον να έχουμε εμπιστοσύνη στους άλλους, κυρίως όσοι και όσες πραγματικά έχετε πληγωθεί από φίλους, συγγενείς, κλπ. Πόσο εύκολα χάνεται η εμπιστοσύνη επίσης στο ζευγάρι λόγω της απιστίας… Και βέβαια, μην ξεχνάμε πως ο τρόπος που εμπιστευόμαστε ή όχι τους άλλους εξαρτάται και από τον τρόπο που έχουμε χτίσει την εμπιστοσύνη με τον ίδιο μας τον εαυτό που ξεκινάει από την παιδική μας ηλικία.
Ας δούμε λοιπόν πιθανούς τρόπους που μπορείτε να χτίσετε την εμπιστοσύνη μέσα από μία ζεστή και γεμάτη αποδοχή σχέση με τα παιδιά σας. Είναι γεγονός πως όσο μεγαλύτερη η εμπιστοσύνη που αναπτύσσεται, τόσο καλύτερη και η σχέση με τον ίδιο τον εαυτό, την αυτοεκτίμηση, την συναισθηματική ασφάλεια αλλά και την ψυχική ισορροπία του παιδιού όσον αφορά στη σχέση με τον εαυτό του αλλά και στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
- Η εμπιστοσύνη ξεκινάει από την βρεφική ηλικία, όπου το βρέφος παίρνει από την μητέρα ή τον φροντιστή του γενικότερα την φροντίδα που χρειάζεται για να επιβιώσει, καλύπτοντας τις ανάγκες του. Αρχίζει δηλαδή και εμπιστεύεται την τροφό του στην κάλυψη της πείνας, στην καθαριότητά του, στο να νιώθει τη σχετική ζεστασιά.
- Αργότερα, το παιδί ξεκινά να περιεργάζεται τον κόσμο γύρω του και προσπαθεί να επικοινωνήσει λεκτικά, μέσα από τις πρώτες λεξούλες. Για να είναι επιτυχημένη αυτή η επικοινωνία, ο γονιός χρειάζεται να δίνει την απαραίτητη σημασία σε αυτό που το παιδί του προσπαθεί να πει, να του το δώσει έτοιμο, όταν καταλαβαίνει ο ίδιος τι ζητάει ώστε το μικρό του να αισθανθεί τη σιγουριά ότι μπορεί να γίνει αντιληπτό ενώ συνεχίζουν και καλύπτονται οι ανάγκες του. Και όταν μιλάω για ανάγκες εννοώ και τις συναισθηματικές.
- Όταν το παιδί έχει πλέον μάθει να μιλάει και μπορεί πιο εύκολα να εκφραστεί και να επικοινωνήσει, χτίζεται όλο και περισσότερο η σχέση επικοινωνίας με τους γονείς του. Έχουμε φτάσει πλέον στην προσχολική ηλικία, όπου η παιδική περιέργεια «χτυπάει κόκκινο». Οι γονείς εξακολουθούν και είναι δίπλα του, το ενθαρρύνουν αλλά και απαντούν στις συνεχόμενες ερωτήσεις του χωρίς να δυσφορούν ή να το αγνοούν. Μάλιστα στην ηλικία αυτή, το παιδί πιθανά θα αρχίσει να κάνει ερωτήσεις γύρω από το σ∈ξ που ενδεχομένως οι γονείς να νιώσουν κάπως αμήχανα. Είναι σημαντικό να δίνουν ειλικρινείς απαντήσεις, προσαρμοσμένες πάντα στο γνωστικό επίπεδο του παιδιού τους. Διαφορετικά, αν ο γονιός αποφύγει να απαντήσει ή αν αντιδράσει απότομα, τιμωρητικά ή επικριτικά, το σίγουρο είναι πως δεν χτίζει με αυτόν τον τρόπο τις καλύτερες βάσεις για μια σωστή επικοινωνία και την ανάπτυξη μιας υγιούς σχέσης μαζί του. Η εμπιστοσύνη επίσης που έχει χτιστεί τα προηγούμενα χρόνια αρχίζει και κλονίζεται.
- Σημαντικό επίσης είναι να τηρούμε τις υποσχέσεις που του δίνουμε. Αν για παράδειγμα ενώ υποσχεθήκαμε ότι θα το πάμε βόλτα ή ότι θα παίξουμε μαζί του και μετά αναιρούμε την υπόσχεσή μας, το παιδί αισθάνεται ότι το κοροϊδεύουμε, δεν το παίρνουμε στα σοβαρά και δεν μπορεί να μας εμπιστευτεί.
- Το ίδιο ισχύει αν μας πιάσει να του λέμε ψέματα σε διάφορα θέματα.
- Επίσης, το πόσο είμαστε δίπλα του και μπορούμε να το βοηθήσουμε σε θέματα που έχει την ανάγκη μας. Σκεφτείτε να στηρίζεστε σε κάποιον άνθρωπο που νιώθετε σιγουριά και ασφάλεια μαζί του και τελικά εκείνος είτε αδιαφορεί για τις ανάγκες σας, είτε αρνείται να σας βοηθήσει.
- Μαθαίνουμε να εμπιστεύεται και το ίδιο τις δικές του δυνάμεις, δίνοντας χώρο και χρόνο στην κάλυψη των αναγκών του αλλά και το ενθαρρύνουμε να κάνει κάτι από μόνο του, χωρίς να τρέχουμε εμείς να προλάβουμε για να κάνουμε πιο γρήγορα ή για το …προστατέψουμε!
- Εμπιστευόμαστε το ίδιο και του δείχνουμε τον σεβασμό μας μέσα από την ιδιωτικότητα του προσωπικού του χώρου αλλά και των απόψεών του. Μπορεί να διαφωνούμε αλλά δεν επιβάλλουμε την άποψή μας, συζητάμε μαζί του.
- Δεν κρίνουμε τους φίλους του αλλά το ρωτάμε πως νιώθει μαζί τους, πως αισθάνεται, τι του αρέσει, κλπ
- Δεν ψάχνουμε τα πράγματά του, το κινητό του κλπ.
Είναι κατανοητό ότι ο κάθε γονιός ανησυχεί για το παιδί του και όσο αυτό μάλιστα μεγαλώνει θέλει να το προστατέψει από διάφορους κινδύνους. Δεν θα γίνει αυτό όμως παίζοντας ο γονιός τον αστυνόμο αλλά αντίθετα έχοντας χτίσει στα προηγούμενα χρόνια μία σχέση εμπιστοσύνης, σεβασμού, ειλικρίνειας και αποδοχής μαζί του, ώστε το παιδί να νιώθει ότι έχει το ελεύθερο να του πει και να συζητήσει μαζί του οτιδήποτε το απασχολεί ή το προβληματίζει…
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σ∈ξουαλικής Υγείας