Ο φόβος είναι η φυσιολογική αντίδρασή μας σε γεγονότα που φαίνεται να απειλούν την προσωπική ασφάλειά μας. Συγκεκριμένα στα παιδιά συνδέεται με καταστάσεις που δημιουργούν το αίσθημα της ανασφάλειας και της ανησυχίας όταν βρίσκονται μπροστά σε κάτι άγνωστο, ξαφνικό ή απρόβλεπτο. Τι μπορείτε να κάνετε λοιπόν ως γονείς όταν το παιδί λέει ότι φοβάται;
Γιατί φοβάται το παιδί;
-Τα βρέφη φοβούνται τους ξένους. Όταν είναι 8-9 μηνών τα μωρά μπορούν να αναγνωρίσουν τα πρόσωπα των ανθρώπων του στενού περιβάλλοντός τους. Γι’ αυτό τα νέα πρόσωπα μπορεί να τους φαίνονται τρομακτικά, ακόμη κι αν πρόκειται για έναν συγγενή. Έτσι, μπορεί να βάλουν τα κλάματα ή να φωλιάσουν στην αγκαλιά της μαμάς για να αισθανθούν ασφαλή.
-Τα νήπια έχουν το άγχος του αποχωρισμού. Μεταξύ 10 μηνών και 2 ετών, πολλά παιδάκια αρχίζουν να φοβούνται την απομάκρυνση από τον γονέα τους και δεν θέλουν ο γονιός τους να τα αφήσει στον παιδικό σταθμό ή να κοιμηθούν μόνα τους. Έτσι, μπορεί να φωνάξουν, να βάλουν τα κλάματα και να προσπαθήσουν να παραμείνουν κοντά στον γονιό τους με κάθε τρόπο.
-Τα νήπια φοβούνται φανταστικά πράγματα. Τα παιδιά ηλικίας 4 έως 6 ετών μπορεί να φανταστούν κάτι που τα τρομάζει. Ωστόσο, δεν μπορούν πάντα να διακρίνουν τι είναι πραγματικό και τι όχι. Έτσι, για εκείνα, τα τρομακτικά τέρατα που κρύβονται στην ντουλάπα ή κάτω από το κρεβάτι είναι πραγματικά. Πολλά παιδιά σε αυτήν την ηλικία φοβούνται να κοιμηθούν στο σκοτάδι, ενώ μερικά δυσκολεύονται να κοιμηθούν ξανά αν δουν κάποιον εφιάλτη. Επίσης, τα νήπια μπορεί να φοβούνται τους δυνατούς θορύβους, όπως τα πυροτεχνήματα ή οι βροντές.
-Τα παιδιά σχολικής ηλικίας φοβούνται πραγματικούς κινδύνους. Όταν τα παιδιά είναι 7 ετών ή μεγαλύτερα, πλέον τα τέρατα κάτω από το κρεβάτι δεν μπορούν να τα τρομάξουν ιδιαίτερα, καθώς γνωρίζουν ότι δεν είναι αληθινά. Σε αυτήν την ηλικία, κάποια παιδιά αρχίζουν να φοβούνται πράγματα που θα μπορούσαν να συμβούν στην πραγματική ζωή, όπως ότι υπάρχει ένας «κακός» μέσα στο σπίτι, το ενδεχόμενο να τραυματιστούν ή ένα αγαπημένο τους πρόσωπο να πεθάνει.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί όταν φοβάται
- Βοηθήστε το μωρό να συνηθίσει ένα νέο άτομο ενώ το κρατάτε στην αγκαλιά σας και το κάνετε να αισθάνεται ασφάλεια. Σύντομα, το νέο πρόσωπο δεν θα του φαίνεται τρομακτικό.
- Καθυσηχάστε το μικρό σας λέγοντάς του: «όλα είναι εντάξει, είσαι ασφαλής, είμαι εδώ». Είναι καλό το παιδί να γνωρίζει ότι είστε εκεί για να το προστατέψετε, καθώς έτσι θα χαλαρώσει.
- Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, βοηθήστε το να εκφράζει με λέξεις τα συναισθήματά του, αλλά και να τολμάει να δοκιμάσει νέα πράγματα, ακόμη και αν το φοβίζουν αρχικά.
- Όταν πρέπει να χωριστείτε από το παιδί σας, εξηγήστε του ότι θα επιστρέψετε, αγκαλιάστε το, χαμογελάστε του και φύγετε. Έτσι το μικρό σας θα μάθει ότι πάντα θα επιστρέφετε.
- Για το μικρό παιδί που φοβάται το σκοτάδι, υιοθετήστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν από τον ύπνο, διαβάζοντάς του ή τραγουδώντας του. Κάντε το παιδί να αισθάνεται ασφάλεια και αγάπη. Ένα φωτάκι νυκτός επίσης θα βοηθήσει.
- Βοηθήστε το να βρει θάρρος. Για παράδειγμα, δείτε μαζί αν υπάρχουν τέρατα κάτω από κρεβάτι του. Με εσάς εκεί για να το προστατεύετε, αφήστε το να δει μόνο του ότι δεν υπάρχει κάτι να φοβάται.
- Αποφύγετε τις τρομακτικές εικόνες και ταινίες που μπορεί να το φοβίζουν.
