Στα διαδικτυακά πηγαδάκια κυκλοφορεί πολύ τελευταία η εξής ατάκα: «Η Ελληνίδα μάνα μεγαλώνει τον γιο που δεν θα ήθελε ποτέ για άντρα της». Ναι, ο εμπνευστής του διαδικτυακού ρητού γενικεύει. Ναι, οι σημερινές γενιές έχουν αφήσει πίσω τους πολλά από τα πατριαρχικά στερεότυπα των γιαγιάδων μας.
Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι η τάση της μανούλας είναι να μεγαλώνει το αγόρι της σαν να πρόκειται για τον διάδοχο του θρόνου, τον πολυχρονεμένο βασιλιά-αυτοκράτορα και, στην άλλη όχθη, δεν είναι λίγοι οι μπαμπάδες που θεωρούν ο γιος τους είναι κάποιου είδους σκληροτράχηλος πασάς.
Κύριο μέλημα κάθε μαμάς που μεγαλώνει αγόρια είναι να αναθρέψει έναν άντρα που θα ‘θελε για άντρα της ή για σύντροφο της κόρης της. Έναν άντρα-απάντηση στην ερώτηση «Υπάρχουν τέτοιοι άντρες;». Έναν άντρα-ιππότη –κι όταν λέμε «ιππότη» δεν αναφερόμαστε στις κωμικές αβρότητες και τα φλύαρα εφέ ψευτοευγένειας, αλλά σε ένα αγόρι που σέβεται, αγαπά κι εκτιμά τις γυναίκες.
Πώς, λοιπόν, μπορείτε να αναθρέψετε έναν άντρα-πρότυπο;
Η δική σας θέση στην οικογένεια θα δείξει τον δρόμο
Γιατί; Ένας άντρας που ξέρει να φέρεται στις γυναίκες είναι γιος μιας γυναίκας που ξέρει πώς θέλει να της φέρονται και, αν δεν το έχει ήδη κερδίσει, το διεκδικεί. Η επί ίσοις όροις σχέση σας με τον καλό σας, η αυτό-τοποθέτησή σας στο ίδιο ακριβώς επίπεδο με εκείνον και ο σεβασμός που δείχνετε στον εαυτό σας, θα γίνουν οι θεμέλιοι λίθοι του ιπποτισμού του μικρού σας.
Τι μπορείτε να κάνετε:
Γίνετε το είδος της γυναίκας που θαυμάζετε. Βρείτε ενδιαφέροντα, αφιερώστε έστω και λίγα λεπτά την ημέρα μόνο στον εαυτό σας, σεβαστείτε και αγαπήστε τον. Ζητήστε τη βοήθεια του καλού σας και, εν ανάγκη, διεκδικήστε την. Ο τρόπος που αυτοπροσδιορίζεστε μέσα στο οικογενειακό πλαίσιο θα λειτουργήσει καθοριστικά στον τρόπο που ο γιος σας θα αντιλαμβάνεται τις γυναίκες, γι’ αυτό βάλτε τα δυνατά σας να μη μάθει το παιδί από πρώτο χέρι ότι οι γυναίκες είναι γεννημένες περισσότερο δούλες και λιγότερο κυρές.
Ο κομβικός ρόλος του μπαμπά
Γιατί είναι κομβικός: Λένε πως τα παιδιά μαθαίνουν με τα μάτια, επομένως η βασικότερη ίσως συμβουλή για το ζήτημα της ανατροφής ενός άντρα που ξέρει πώς να φερθεί στις γυναίκες, αφορά το ανδρικό του πρότυπο, τον άνθρωπο που παρατηρεί καθημερινά, «ρουφάει» κάθε επιλογή, πράξη και λόγο του –τον μπαμπά του. Η συμπεριφορά του μπαμπά απέναντι στις γυναίκες γενικά και τη μαμά ειδικά, θα αποτελέσει πρότυπο για τον μικρό σας άντρα.
Τι μπορούν να κάνουν οι μπαμπάδες:
-Να είναι εκεί. Να είναι μπαμπάδες συμμετοχικοί και όχι μπαμπάδες τουρίστες, ούτως ώστε να έχουν την ευκαιρία να επηρεάσουν τα αγόρια τους και να του στείλουν το σωστό μήνυμα: ο μπαμπάς απολαμβάνει την παρέα σου, χαίρεται να είναι στο σπίτι, αγαπά την οικογένειά του και είναι διαθέσιμος συναισθηματικά και πρακτικά όποτε τον χρειαστείς.
–Να συμπεριφέρεται με αγάπη, σεβασμό και κατανόηση στη μαμά. Δεν χρειάζεται να της αγοράζει τριαντάφυλλα κάθε δεύτερη μέρα ούτε να στάζει μέλι κάθε φορά που της απευθύνεται. Για να λειτουργήσει ο πατέρας ως πρότυπο πρέπει να είναι παρών, να μη φοβάται να εκφράσει τα συναισθήματά του και να γίνει τρυφερός, να παραδέχεται τα λάθη του, να συμμετέχει με κέφι στις δουλειές του σπιτιού, να ζητά συγγνώμη όταν χρειάζεται και –φυσικά- να μην χρησιμοποιεί απαρχαιωμένα κλισέ περί χαζών γυναικών που δεν ξέρουν να οδηγούν ή περί σκληρών ανδρών που δεν κλαίνε.
Διδάξτε του να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του
Γιατί: Όλοι αντιμετωπίζουμε προβλήματα στη διαχείριση των συναισθημάτων μας, ωστόσο κοινωνικά είναι πιο αποδεκτά τα ξεσπάσματα θυμού όταν είναι ανδρικά. Το πρότυπο του μάτσο, βαρύ άνδρα που «λέει καμιά κουβέντα παραπάνω» δεν έχει δυστυχώς εξαλειφθεί, κι αυτή η… παραπανίσια κουβέντα δεν είναι καθόλου σπάνιο να απευθύνεται στην άτυχη σύντροφο του «παραδοσιακού» αρσενικού. Διδάσκοντας στον γιο σας την αρετή της ψυχραιμίας και της υπομονής, θα καταφέρετε να τον βοηθήσετε να γίνει ένας ενήλικας νηφάλιος και σοβαρός, που δεν χάνει τον έλεγχό του και δεν ξεσπά με βιαιότητα στους πιο «αδύναμους» και, κατά συνέπεια, στις γυναίκες.
Τι μπορείτε να κάνετε:
-Βοηθήστε τον να «ανοιχτεί». Όταν νιώθετε ότι σύννεφα σκιάζουν τις σκέψεις του και δυσκολεύεται να σας μιλήσει για όσα νιώθει, διευκολύνετέ τον. Αντί να ρωτήσετε «Τι έχεις;» ή «Πώς πήγε το σχολείο;», πείτε «Έχω την εντύπωση ότι σήμερα δεν είσαι και πολύ καλά. Έχω δίκιο;» ή «Το ξέρεις ότι μπορείς να μου πεις οτιδήποτε έχεις στο μυαλό σου, έτσι;» ή «Μήπως η σημερινή μέρα στο σχολείο δεν ήταν και πολύ ωραία;».
-Εξηγήστε του ότι πρέπει να χρησιμοποιούμε το στόμα και όχι τα χέρια μας, όταν νιώθουμε ένταση. Πείτε το και ξαναπείτε το, σαν χρυσό κανόνα που η οικογένειά σας δεν παραβαίνει ποτέ: η βία είναι ανεπίτρεπτη, αλλά το να εκφράζουμε το θυμό μας με λόγια είναι απαραίτητο και θεμιτό.
Μεγαλώστε ένα αγόρι με ενσυναίσθηση
Γιατί: Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε και να αξιολογούμε ορθά τα συναισθήματα των συνανθρώπων μας -είναι, δηλαδή, η «δεξιότητα» του να χαίρεσαι με τη χαρά κάποιου και να λυπάσαι με τη λύπη του. Ένα αγόρι με ενσυναίσθηση, θα γίνει ένας στοργικός σύζυγος κι ένας τρυφερός μπαμπάς, που ξέρει να ακούει, να συμπάσχει και να συμπαραστάκεται.
Τι μπορείτε να κάνετε:
-Παίξτε «Πώς θα ένιωθες εσύ αν/ Τι θα έκανες εσύ στη θέση του…»: Ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσουμε τους ανθρώπους είναι να προσπαθήσουμε να γίνουμε για λίγο εκείνοι -να μπούμε στη θέση τους, να δούμε τις καταστάσεις και τον κόσμο όπως τον βλέπουν. Ενθαρρύνετε τον γιο σας να μπει στη θέση των άλλων, χρησιμοποιώντας πού και πού φράσεις όπως «Εσύ πώς θα ένιωθες αν ήσουν στη θέση αυτού του παιδιού;» ή «Εσύ πώς θα αντιδρούσες σ’ αυτό;».
-Μιλήστε του για να συναισθήματα των άλλων. Εξηγήστε με υπομονή, αμεσότητα και απλότητα πώς νιώθουν οι άλλοι άνθρωποι όταν το παιδί βρίσκεται σε σύγχυση ή σε κατάσταση θυμού και αδυνατεί να προσεγγίσει τον συναισθηματικό κόσμο των γύρω του. Αντί να του πείτε, για παράδειγμα, «Μη χτυπάς την αδερφή σου!», πείτε του «Η αδερφή σου είναι πιο μικρούλα από σένα και πονάει όταν παίζετε έτσι».
-Εξηγήστε τη «συγγνώμη»: Τα παιδιά πολλές φορές βλέπουν τη «συγγνώμη» σαν ένα μέσο αποφυγής των δυσάρεστων συνεπειών. Εξηγήστε του κάθε φορά που κάνει κάποιο λάθος τον λόγο για τον οποίο θα πρέπει να ζητήσει συγγνώμη και προσπαθήστε να τον βοηθήσετε να κατανοήσει πραγματικά το λάθος του.
Ενισχύστε την αυτοπεποίθησή του
Γιατί: Η ανασφάλεια μπορεί άνετα να ανκηρυχθεί η βασίλισσα των αιτιών του εγωισμού, της αγένειας ή της επιθετικότητας. Πολύ συχνά, πίσω από τον «χειρότερο» άνθρωπο, κρύβεται ένα παιδί-θύμα εκφοβισμού, ένας πληγωμένος ανδρισμός ή ένα σωρό ανασφάλειες κάθε τύπου, απ’ τις οποίες το άτομο προσπαθεί να κρυφτεί βάζοντας σε πρώτο πλάνο τον χειρότερό του εαυτό.
Τι μπορείτε να κάνετε:
-Προσπαθήστε να τον κάνετε να δει τον εαυτό του μέσα από τα δικά σας μάτια. Βοηθήστε τον να νιώσει άνετα με την εμφάνισή του, τονίζοντας τα «δυνατά» του σημεία και διδάσκοντάς τον να αντιμετωπίζει με χιούμορ τα λιγότερο αξιέπαινα.
-Εμπιστευτείτε-αναθέστε-επιβραβεύστε. Αφήστε τον γιο σας να αναλάβει πρωτοβουλίες, μαθαίνοντάς του μ’ αυτόν τον τρόπο ότι είναι ικανός για όλα. Δείξτε του ότι τον εμπιστεύεστε και μέσα από την δική σας εμπιστοσύνη θα μάθει να εμπιστεύεται και ο ίδιος τον εαυτό του. Επιβραβεύστε κάθε φιλότιμη προσπάθεια και μην τσιγκουνεύεστε τα «μπράβο» και τα ζεστά χαμογέλα, που θα τον κάνουν να νιώσει καλά με τον εαυτό του.
-Διδάξτε τον την τέχνη του χιούμορ. Το χιούμορ έχει τη μαγική ιδιότητα να εξαφανίζει ελαττώματα. Μαθαίνοντας στο αγόρι σας να αντιμετωπίζει τις δύσκολες καταστάσεις με χιούμορ, θα αναθρέψετε έναν άντρα ετοιμόλογο και ευχάριστο που δεν θα διστάζει να γελάσει με τα λάθη και τις αδυναμίες του.
Επιτεθείτε στην κουλτούρα του μισογυνισμούΓιατί: Το «γιατί» είναι προφανές. Γιατί δεν γίνεται να ελπίζεις να μεγαλώσεις έναν άντρα που σέβεται τις γυναίκες, εκθέτοντάς τον χωρίς κριτική σκέψη στα σ∈ξιστικά μηνύματα των media. Δεν θα είστε η μοναδική σημαντική επιρροή στη ζωή του γιου σας, μπορείτε όμως να του δώσετε τα κατάλληλα εφόδια για να χτίσει άμυνες απέναντι στον επιζήσαντα μισογυνισμό που απλώνει τα παλιακά του πλοκάμια σε πολλές μικρές πτυχές της καθημερινής ζωής.
Τι μπορείτε να κάνετε:
-Υποδείξτε τα «σωστά» και τα «λάθος» πρότυπα. Εκμεταλλευτείτε τις διαφημίσεις, τους ρόλους σε σειρές και ταινίες και τις δημόσιες συζητήσεις και ανοίξτε με τον γιο σας διάλογο σχετικά με το γυναικείο πρότυπο. Μιλήστε του για γυναίκες που οδηγούν λεωφορεία, που πήγαν τις Επιστήμες ένα βήμα παρά πέρα, που έγιναν πρόεδροι Πανεπιστημίων, σκηνοθέτες, συγγραφείς, πυροσβέστες, αρχηγοί κρατών.
-Μην υποκύπτετε σε κλισέ. Ο γιος σας δεν πρέπει να εκτίθεται σε σχόλια του τύπου «Τι περιμένεις; Γυναίκες οδηγοί!» ή «Ε, καλά. Κι εγώ μ’ αυτό το στήθος ό,τι δουλειά ήθελα θα έκανα» ή «Άιντε κυρά μου στην κουζίνα σου!».
-Αφήστε τον να ασχοληθεί με δραστηριότητες που (λανθασμένα) θεωρούνται «γυναικείες», αν το θέλει. Τι σημαίνει «η μαγειρική είναι για κορίτσια»; Η μαγειρική είναι για όποιον θέλει να μαγειρεύει. Το ίδιο και ο χορός και οι χειροτεχνίες και η ζωγραφική και η ποίηση. Για να μεγαλώσετε έναν άντρα που ξέρει πώς να φερθεί στις γυναίκες, πρέπει να μη φοβάστε να του επιτρέψετε να αναπτύξει τις πιο «θηλυκές» πλευρές του.
