Κατά καιρούς βομβαρδιζόμαστε από πληροφορίες γύρω από θέματα διατροφής, άλλοτε από ειδικούς επιστήμονες διατροφής και άλλοτε από μέσα μαζικής ενημέρωσης, περιοδικά, τηλεόραση, διάφορες «μη έγκυρες» ιστοσελίδες στο διαδίκτυο ή και «μη ειδικούς» στο τομέα της διατροφής. Σίγουρα ο καθένας από αυτούς υποστηρίζει και θεωρεί κάτι σωστό αφού έχει «χιλιοειπωθεί» και «χιλιοσυζητηθεί». Έτσι μια πληροφορία όταν αναπαράγεται με παρά πολλά μέσα, στο τέλος δημιουργείτε ένας ΜΕΓΑΛΟΣ μύθος που δύσκολα μπορεί να μεταπείσει ένα άτομο όταν το έχει ακούσει τόσες πολλές φορές.
«Μια τόσο «μεγάλη» αλήθεια δεν είναι λογικό να μην ισχύει!»,
«Όλοι το λένε, άρα είναι αλήθεια»
«Το διάβασα πολλές φορές, πως μου λες εσύ ότι δεν ισχύει;»
Όσο εύκολο είναι να δημιουργηθεί μια λανθασμένη εντύπωση, τόσο πιο δύσκολο είναι να προσπαθήσεις να πείσεις ή και να μεταπείσεις κάποιον να πιστέψει την πραγματική επιστημονική αλήθεια. Ας δούμε μερικά «spicy» θέματα που σε απασχολούν καθημερινά, για να μάθουμε τελικά αν είναι αλήθεια ή μύθος!
ΜΥΘΟΣ 1: Η καφεΐνη δημιουργεί κυτταρίτιδα.
Φυσικά και όχι! Το σώμα μας δεν αποθηκεύει την καφεΐνη, αλλά αντίθετα μέσα σε διάστημα 6 ωρών μετά την κατανάλωση της, την αποβάλλει μέσω αυξημένης παραγωγής ούρων. Στην πραγματικότητα η καφεΐνη βοηθά στην μείωση της κατακράτηση υγρών, αφού δρα ως διουρητικό. Αυτό συμβαίνει επειδή εμποδίζει την απελευθέρωση της αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH) που είναι απαραίτητη για την επαναρρόφηση νερού. Χωρίς αυτή την ορμόνη τα νεφρά δεν απορροφoύν επαρκώς το νερό αλλά το αποβάλουν μέσα από τα ούρα.
ΜΥΘΟΣ 2: Τα αυγά αυξάνουν την χοληστερόλη.
Ανασκόπηση επιστημονικών μελετών δείχνει ότι η κατανάλωση αυγών καθημερινά δεν έχει σημαντική επίδραση στη χοληστερόλη του αίματος ή κίνδυνο ανάπτυξης καρδιαγγειακών. Αντίθετα, αναφέρουν τα σημαντικά οφέλη με την κατανάλωση αυγών, λόγο της υψηλής διατροφικής αξίας σε πρωτεΐνη, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, υποστηρίζοντας ότι η κατανάλωση μέχρι και 1 αυγό την ημέρα θα πρέπει να ενθαρρύνεται σε ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής.
ΜΥΘΟΣ 3: Η μπανάνα είναι παχυντική.
Σε πολλούς έχει παραμείνει η λανθασμένη εντύπωση ότι η μπανάνα είναι παχυντική. Κι όμως, η μπανάνα δεν διαφέρει σχεδόν καθόλου από τα υπόλοιπα φρούτα. Και σίγουρα κανένα φρούτο δεν είναι παχυντικό! Το μόνο «πρόβλημα» με την μπανάνα είναι ότι η κυπριακή μπανάνα ισοδυναμεί με 1 μερίδα φρούτου σε αντίθεση με την εισαγώμενη μπανάνα (μεγάλου μεγέθους) που ισοδυναμεί με 2. Έτσι όταν θέλουμε να φάμε 1 φρούτο θα πρέπει να εστιάζουμε σε μια μικρή ή να κόβουμε την μεγάλη σε 2 κομμάτια για κάποια άλλη στιγμή της ημέρας.
ΜΥΘΟΣ 4: « «Low sugar» ή «fat free» τρόφιμα μπορώ να τα τρώω άφθονα ».
Είναι σημαντικό πάντοτε να κοιτάς την ετικέτα και τα συστατικά του προϊόντος για να βλέπεις τι πραγματικά μπορεί να περιέχει το προϊόν που θα καταναλώσεις. Ασχέτως αν ένα τρόφιμο είναι χαμηλό σε λιπαρά ή ζάχαρη, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει περισσότερη ζάχαρη ή κορεσμένα λιπαρά αντίστοιχα. Άρα, σίγουρα δεν θα ήταν καλό να το καταναλώνεις άφθονα. Πρόσεξε να μην πέφτεις και εσύ στην παγίδα, αφού όλοι σχεδόν οι καταναλωτές την “πατάνε”! Μια συσκευασία προϊόντος θέλοντας να παραπλανήσει μπορεί να γράφει με έντονα γράμματα πληροφορίες για το προϊόν που ισχύουν είτε στο 5% είτε στο 100% πχ. «no calories», «low sugar» «fat free», «light». Ενημερώσου, διάβασε και σίγουρα μην το παρακάνεις με την ποσότητα!
ΜΥΘΟΣ 5: «Όταν κάνω δίαιτα δεν πρέπει να τρώω ζάχαρη».
Τίποτα δεν απαγορεύεται μέσα στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής. Οι γενικές συστάσεις προτείνουν γενικά μειωμένη κατανάλωση ζάχαρης στο καθημερινό μας διαιτολόγιο. Σίγουρα όμως, δεν απαγορεύει τη ζάχαρη εντελώς. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εκτός από την ορατή ζάχαρη υπάρχει και η κρυφή που βρίσκεται σε διάφορα τρόφιμα όπως τα δημητριακά πρωινού, μπάρες δημητριακών κλπ., τα οποία πρέπει να γνωρίζεις, ώστε να μην υπάρχουν σε μεγάλο βαθμό στο διαιτολόγιο σου.
ΜΥΘΟΣ 6: «Καλύτερα να μην τρώω όλα τα γεύματα για να μπορέσω να χάσω κιλά».
Αρκετές έρευνες έχουν οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι παραλείποντας γεύματα μέσα στην ημέρα αποτελεί ένα σημαντικό λόγο υπερκατανάλωσης μεγάλης ποσότητας σε επόμενο γεύμα. Ταυτόχρονα, παραλείποντας γεύματα μειώνεις την πρόσληψη σε ημερήσιες ανάγκες, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρείς τον μεταβολισμό σου και να μην τον ενεργοποιείς με περισσότερες καύσεις! Το ιδανικό είναι να ακολουθείς ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, χωρίς να νιώθεις το «αίσθημα της πείνας», να καταναλώνεις 3 κύρια γεύματα και 2-3 ενδιάμεσα σνακ.
ΜΥΘΟΣ 7: Τα «κακά» τρόφιμα είναι αυτά που μας παχαίνουν.
Πρέπει να γνωρίζεις ότι δεν υπάρχουν «καλά» ή «κακά» τρόφιμα, τρόφιμα που «βοηθούν να χάσεις κιλά» ή άλλα που «παχαίνουν». Σίγουρα όμως, υπάρχουν καλές ή κακές διατροφικές συνήθειες. Κανένα τρόφιμο δεν πρέπει να ενοχοποιείτε, φτάνει να το εντάξεις σωστά σε ένα πρόγραμμα διατροφής και να προσέξεις την ποσότητα του. Η υπερκατανάλωση οποιουδήποτε τροφίμου ευθύνεται για την αύξηση του σωματικού βάρους, και όχι κάποιο «συγκεκριμένο»τρόφιμο. Επομένως, είναι λάθος να ρίχνουμε τις «ευθύνες» σε κάποιο τρόφιμο και όχι στον τρόπο που εμείς χειριζόμαστε κάποιες καταστάσεις.
Tip Διαιτολόγου: Καλύτερα μην πιστεύεις ό,τι ακούς και μην διαβάζεις πληροφορίες από μη έγκυρες πηγές. Αν έχεις κάποιες συγκεκριμένες απορίες που αφορούν τη διατροφή και κυρίως την υγεία σου είναι πιο σωστό να εμπιστευτείς ένα ειδικό.
Κωνσταντίνα Φιλίππου, Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφόλογος, MSc
