Ήμουν στο μαιευτήριο. Η κόρη μου θα γεννούσε από στιγμή σε στιγμή. Είχα αγωνία και μια έξαψη περίεργη, έναν ενθουσιασμό σχεδόν όμοιο με εκείνον που αισθανόμουν λίγο πριν γίνω πρώτη φορά μαμά. Πήγαινα πάνω κάτω στο διάδρομο της κλινικής και αναρωτιόμουν αν όλα είναι καλά, εάν το παιδί μου είναι εντάξει, εάν πονάει ή αν με χρειάζεται.
Ήμουν ενθουσιασμένη μα συνειδητοποίησα πως το κοριτσάκι μου είχε μεγαλώσει
Όταν χτύπησε το τηλέφωνο τα ξημερώματα για να μου πουν πως σπάσαν τα νερά, ήξερα πως με ήθελε κοντά της. Ήθελε να είμαι δίπλα της αν κάτι πήγαινε στραβά. Μα όλα πήγαιναν καλά, και δεν ήξερα πώς να σταθώ σε μία στιγμή τόσο σημαντική. Η αγωνία μου μετατρεπόταν σε αμηχανία κάθε φορά που συνειδητοποιούσα πως το παιδί μου δεν θα με χρειαζόταν, είχε τον άντρα της να της κρατά πλέον το χέρι. Η δική μου θέση ήταν στο διάδρομο, να περιμένω στωικά τις εξελίξεις δίχως να συμμετέχω.
Θυμήθηκα όταν ήταν κοριτσάκι ακόμα, ένα απόγευμα καλοκαιριού που έπεσε απ’ την κούνια και χτύπησε το κεφάλι της. Τότε ήμουν πλάι της με άλλο τρόπο. Ήταν ξαπλωμένη στο νοσοκομειακό κρεβάτι κι εγώ σε μια καρέκλα δίπλα της να της κρατώ το μέτωπο όλη την νύχτα. Μα πλέον ήταν αλλιώς… Ο ενθουσιασμός μου μετριάστηκε όταν συνειδητοποίησα πως το μικρό μου κοριτσάκι ήταν πια γυναίκα. Ήταν αυτόνομη. Δεν χρειαζόταν τη μαμά της όταν πονούσε, δεν έτρεχε στην αγκαλιά μου όταν χτυπούσε, ούτε ήμουν η πρώτη που μάθαινε τα νέα της.
Ήμουν συγκινημένη μα συνειδητοποίησα πως πλέον δεν ήμουν χρήσιμη
Ο γαμπρός μου βγήκε από την αίθουσα του τοκετού και ανακοίνωσε με δάκρυα συγκίνησης πως το εγγονάκι μου γεννήθηκε. Ένας κορίτσαρος τριάμισι κιλά! «Μοιάζει στην μαμά της», μου είπε κοιτώντας με βαθιά στα μάτια. «Του παιδιού μου το παιδί» σκέφτηκα και το συναίσθημα που με πλημμύρισε ήταν μεγαλειώδες, έντονο, όπως το κύμα που σαρώνει ένα εκατομμύριο κόκκους άμμου κάθε που σκάει με φόρα στην ακτή.
Το μόνο που ήθελα ήταν να δω την κόρη και την εγγονή μου. Όμως αυτό δεν ήταν δυνατόν. Οι διαδικασίες ήταν συγκεκριμένες κι έπρεπε να τις σεβαστώ. Και κάπου εκεί, συνειδητοποίησα πως πλέον δεν ήμουν χρήσιμη όπως παλιά.
Μου ήρθαν στο μυαλό τα ατέλειωτα σαββατοκύριακα που ξόδευα για να την πηγαινοφέρνω σε φροντιστήρια και πάρτι, τις μέρες που κυλούσαν σαν νερό φροντίζοντας να έχει ρούχα καθαρά, καλή διάθεση, ενέργεια και δύναμη, που έκανα το παν για να χαμογελά και να είναι ισορροπημένη. Μα πλέον ήταν τόσο ανεξάρτητη και δυνατή, που φρόντιζε η ίδια τον εαυτό της. Τόσο άξια και ικανή, που ήρθε η στιγμή να φροντίσει ένα μωρό – το δικό της μωρό.
Ήμουν συγκλονισμένη μα συνειδητοποίησα πως δεν θα ζήσω όλα τα γενέθλια της εγγονής μου
Λίγο αργότερα, την είδα. Μέσα στο διάφανο καλαθάκι της, ανάμεσα σε δεκάδες άλλα μωρά, να κοιμάται γαλήνια με ένα ροζ σκουφάκι. Δεν ξέρω αν ήταν το πιο όμορφο μωρό, όμως μου θύμισε την κόρη μου τις πρώτες ώρες της ζωής της. Ένιωσα τη λαχτάρα να την πάρω αγκαλιά, να την ταΐσω, να ξενυχτήσω με τους πόνους της, να ποτίσουνε τα ρούχα μου από τη μυρωδιά της. Θέλησα να είμαι εκεί στην πρώτη λέξη της, στα πρώτα βήματα, στην πρώτη μέρα του δημοτικού μα και στην τελευταία του πανεπιστημίου. Να ξαναζήσω όλα της τα γενέθλια και να την καμαρώνω.
Και τότε συνειδητοποίησα πως κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό. Ήμουν γιαγιά και όλο το ξεχνούσα. Ήμουν γιαγιά στα εβδομήντα μου και δεν θα ήμουν εκεί σε όλα τα γενέθλια της εγγονής μου. Ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποίησα ότι ο θάνατος δεν είναι τόσο μακριά και ότι φτάνει κάποτε η στιγμή που η ζωή αλλάζει ρότα, αλλάζει οπτική. Είναι η στιγμή που κάνεις απολογισμό και το ταμείο είναι εκεί μπροστά. Το κοιτάς και εύχεσαι να μην είναι μείον.
Ήμουν σοκαρισμένη μα ήταν η πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής μου
«Ο απώτερος σκοπός ενός γονιού είναι να μεγαλώσει ένα παιδί που θα μπορεί να είναι ανεξάρτητο όταν εκείνος δεν θα βρίσκεται, πλέον, στη ζωή». Μέσα στα τόσα λάθη μου, αυτό το είχα καταφέρει. Μπορεί οι συνειδητοποιήσεις που έκανα την μέρα που γέννησε η κόρη μου να ήταν δύσκολες και σκληρές, όμως κατάλαβα πόσο περήφανη ήμουν για εκείνη και για μένα. Τα είχα καταφέρει μια χαρά.
Ίσως να μην είμαι στη ζωή όταν η εγγονή μου θα περνάει εφηβεία, όταν θα ερωτευτεί πρώτη φορά ή στην πρώτη αποτυχία της, όμως θα είναι η μητέρα της. Και είμαι σίγουρη ότι θα της σταθεί καλύτερα από μένα.
